YANYATIR OCAĞI Alevi Dedeleri hakkında Bilgiler
Yanyatır ocağının Piri Dur hasan Dede Adananın Ceyhan ilçesine bağlı Durhasandede (eski adıyla evci)köyünde türbesi bulunmaktadır.
Yanyatır oğulları, Çobanlı aşireti olarak Horasan’dan gelmişler. Bilinen ilk isim, Şeyh Ekber.İki oğlu olmuş. Buruk Çavuş’un ne olduğu belli değil, İkinci oğlu ise Dur Hasan Dede, onun yerine ğeçmiş ve yukarda adı geçen yere aşireti ile yerleşmiş.
Köye kendi adı verilmiş (bu konuda değişik efsaneler mevcuttur). Dur Hasan Dede’nin ölüm tarihi kesin olarak bilinmiyorsa da.
Adana müzesindeki kayıtlardan R.1122-1132 (1696-1706) yıllarından sonra öldüğü anlaşılıyor.
Dur Hasan Dede’nin tek oğlu ilk mürşit Hızır Dede iz bırakmadan bu dünyadan ayrılıyor. Onun oğlu Kürklü Hasan Dede. İki oğlu ile Ege’ye yürüyor. Birinci oğlu Ali Efendi Bergama’ya, ikinci oğlu Hızır Dede ise, İzmir Narlıdere ‘ye yerleşiyor. Ali efendiden üreyen dedelerin bir kısmı, sonradan İzmir’in Bornova ilçesine bağlı Naldöken Köyü’ne yerleşiyorlar. Buraya yerleşen Hızır Dede’nin 4 oğlu oluyor. Bunlardan Abidin Mürşit, diğerleri Halil İbrahim, Sadık ve Hüseyin Dede’dirler. Abidin’in Şahingöz, Hasan ve Feyzi adlarında üç oğlu olur. Bunlardan’da Feyzi mürşittir. Ancak bir müddet sonra Narlıdere talipleri ikiye ayrılır. Bir kısmı yeni mürşit arayışına girişir. Abidin’in oğlu Hasan’ın 4 oğlunun en büyüğü Haydar Coşkun’u ikinci mürşit olarak dikerler. Bu olay Yanyatır Dedeliğinde ilk kez olmaktadır. Uzun tartışmalar yapılırsa da Anadolu’daki Talipler’de Haydar Coşkun’un mürşitliğini beninseyince münakaşa kapanır. Taliplerde bölünme olmaz. Feyzi’yi de Haydar’ı da aynı derecede sevip sayarlar. Bunlardan Feyzi daha önce ölür. Yerine kimse ğeçmez. Bir müddet Haydar Coşkun Tek olarak mürşitlik müessesini yürütür.
O da Hakk’a yürüyünce yerine geçecek kimse olmedığı için böylece Yanyatır ocağının Dedelik ve mürşitliği sona erer.
Bunların da çocukları vardı hem de ikişer üçer tane.15-20 sene öncesine kadar Dedeliklerini sürdüren Hızır Necati, Çaylak Hasan, Ali Ekber, Ali Baba ve Uzun Hızır gibi Dedeler ara vermeksizin Anadoluya giderler rehberlik görevlerini yaparlardı.
Ancak bunlar daha hayattayken onların oğulları değişik yerlerde hayata atıldılar. Zaten Babalarının bıraktığı kültür mirasından çoğunun haberi bile yoktu. Naldöken Dedelerinden olan Yanyatır ocağına bağlı Rıza Yetişen öğretmen’di emekli olunca Dedelik yapmak istedi fakat sağlığı elvermedi.
HABERE YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.