Turhan Selçuk'a veda 
 
İSTANBUL’da önceki gün 88 yaşında vefat eden karikatürist Turhan Selçuk için ilk veda töreni Cumhuriyet Gazetesi önünde düzenlendi.
 
Selçuk için Cumhuriyet Gazetesi önünde düzenlenen törene, Turhan Selçuk’un eşi Ruhan ve kızı Aslı Selçuk’un yanısıra Cumhuriyet Gazetesi okurları, sanatçılar Genco Erkal, Tarık Akan, Edip Akbayram, Rutkay Aziz, Sumru Yavrucuk, Arif Sağ, Eşber Yağmurdereli, CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Sevigen, Türkiye Değişim Hareketi lideri Mustafa Sarıgül ve Ergekon davasının tutuksuz sanıklarından Emin Gürses de katıldı.

ALKIŞLARLA UĞURLANDI

Selçuk’u uğurlamaya gelenlerden Edip Akbayram, "Turhan ağabey sözün bittiği yerde çizgileriyle yaşadığı topluma umut ve direnç vermiştir, iyi bir yurtsever, iyi bir devrimciydi" dedi. Genco Erkal da, "Bütün yaşamı boyunca hep gericilikle, baskıyla, daha insancıl bir düzen için mücadele etmiş bir çizer" diye konuştu. Rutkay Aziz de, "Turhan Selçuk usta sadece ülkemizin aydınlanmanın bir çizeri olmaktan öte dünya çizeriydi" dedi. Tarık Akan, Türkiye Cumhuriyeti’nin yine çok önemli bir değerini kaybettiğini belirterek, "O kadar büyük ki, Selçuk ailesinin borcunu Türkiye ödeyemez, Selçuk ailesi Türkiye’ye çok büyük şeyler yaptı" diye konuştu. Sumru Yavrucuk, "Turhan Selçuk benim kahramanımdı" ifadesini kullandı.

Emin Gürses ise, Selçuk’un yalnız Türkiye’de değil, karikatür dünyasında bir ekol olduğunu vurgulayarak, "Türkiye kendi kendiyle kavga ediyor. Biz 2 sene hapis yatarız bu önemli birşey değildir, biz 12 Eylül’de de hapise girdik, bir de ekstra işkence gördük. Toplumun içinde şuanda kavga var, kimin kiminle kavga ettiğini herkes biliyor. TSK’yı tasfiye ederseniz ne olur? Yunan gavuru bile bunu yapmaz" diye konuştu. Mustafa Sarıgül ise, Abdulcanbaz Müzesi kurulması gerektiğini kaydederek, bu müzenin kurulması için elinden geleni yapacağını söyledi.

"IŞIKLAR İÇİNDE YATSIN"

Selçuk için düzenlenen törende konuşan Hürriyet Gazetesi yazarı Doğan Hızlan "Turhan Selçuk’u toplu sergisinde gördüğünüzde nasıl bir aydın olduğunu, her anıyla ülkesinin esenliği, yücelmesi için çalıştığını ve eleştirel bir gözle ama olumlu eleştirel bir gözle baktığını farkedersiniz" diyerek, Turhan Selçuk’u sevmek demenin, onun çizdiklerini unutmamak ve hep uygulamak olduğunu söyledi.

Karikatüristler Derneği Başkanı Metin Peker de, "Sanatı ve yaşamı boyunca, baskı, yalan talan, hukuk dışı uygulamalar karşısında düşüncelerinden ödün vermedi, ışıklar içinde yatsın" dedi.

Cumhuriyet Gazetesi yazarı Ali Sirmen ise, "İlhan Selçuk ve Turhan Selçuk, Cumhuriyet’in aydınlanmasıyla yetişmiş iki önemli insandı. Turhan hayatında iki ayrı çizgi çekti bugüne dek; biri karikatür çizerken çizdiği düz çizgiydi, diğeri de su gibi berrak hayatındaki düz çizgiydi" diye konuştu. Törenin ardından Selçuk’un cenazesi toprağa verilmek üzere Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesine alkışlarla uğurlandı.
 
***

Turhan Selçuk son yolculuğunda

11 Mart'ta kaybettiğimiz ünlü karikatürist Turhan Selçuk Hacıbektaş'ın Çilehane ilçesinde toprağa verildi. Dün Selçuk için Cumhuriyet Gazetesi'nde düzenlenen veda töreninin ardından bugün kendi vasiyeti üzerine Hacıbektaş'ta son yolculuğuna uğurlandı.

Turhan Selçuk için öğle saatlerinde ilçedeki Cumhuriyet Meydanı'nda tören düzenlendi. Selçuk'un Türk bayrağına sarılı cenazesi başında yapılan törene Selçuk'un eşi Nurhan ve kızı Aslı ile yakınlarının yanı sıra Türkiye Değişim Hareketi lideri Mustafa Sarıgül, eski turizm ve tanıtma bakanı Alev Coşkun, Milli Güvenlik Kurulu Eski Genel Sekreteri Emekli Orgeneral Tuncer Kılıç, eski TBMM Başkanvekili Uluç Gürkan, DSP Genel Sekreteri Hasan Erçelebi, Çağdaş Gazeteciler Derneği Genel Başkanı Ahmet Abakay, Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker, Nevşehir Garnizon Komutanı Jandarma Albay Turgay Ara, Osman Aydın ve vatandaşlar katıldı.

SARIGÜL'DEN ABDÜLCANBAZ MÜZESİ ÖNERİSİ

Tören öncesi gazetecilere açıklamalarda bulunan Mustafa Sarıgül, Selçuk'un dünya karikatür tarihine önemli izdüşümler yaptığını, Türkiye Değişim Hareketi olarak en büyük arzularının Abdülcanbaz Müzesi kurulması olduğunu, bunun için ellerinden gelen çabayı göstereceklerini kaydetti.

Sarıgül, “Tarih her zaman Abdülcanbaz'ın yaptığı eserlerin bize her zaman ışık tuttuğunu görsün istiyoruz” dedi. Sarıgül, deprem bölgesine gitmek için, törene katılmadan ayrıldı.

Törende konuşan Hacıbektaş Belediye Başkanı Ali Rıza Selmanpakoğlu, 2005 yılında Turhan Selçuk'u Hacıbektaş'a davet ettiğinde Turan Selçuk adına Hacıbektaş etkinliklerinde sergi düzenlediklerini, o sergideki kendilerine hediye edilen 35 karikatürünü Selçuk'un defnedileceği Çilehane bölgesine yapmayı planladıkları İnsanlık Müzesi'nde sergileyeceklerini söyledi.

Selmanpakoğlu, “Bu karikatürleri Hacıbektaş'ta yapacağımız 'Karanlıktan Aydınlığa' adlı insanlık müzesinde özel bir bölümde yer alacak ve onun düşüncelerini yaşatacaktır. Abdülcanbaz'ı Gözlükçü Sami ve arkadaşlarını gençler tanımaya devam edecek” diye konuştu.

"HACIBEKTAŞ'TA CAN DOSTLARININ YANINA GELDİ"

Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker de Selçuk'un bugüne kadar çizdiklerinden en ufak ödün vermediğini ifade etti.

“Onu uzun uzun anlatmaya yüreğim el vermiyor” diyen Peker, Selçuk'u Hacıbektaş'ın can dostlarına ve pirlerine emanet ettiklerini, can dostları ve pirlerin ona layığıyla sahip çıkacaklarından şüpheleri olmadığını kaydetti.

Turhan Selçuk'un kızı Aslı ise “Onun bir parçasıyım ama içimden bir parça gitmiş gibi. Ama vasiyetin yerine geldi ve sen iyisin. Bu benim için çok önemli. Sen benim Abdülcanbazımsın. Ben de senin canbaziyerin oluyorum. Sana veda etmiyorum çünkü buraya sık sık gelip seni yalnız bırakmayacağım” diye konuştu.

Alev Coşkun da Selçuk'un bugünün Türkiye'sinin zor koşullarında hala düşündüren, eğiten, yönlendiren karikatürlerini yapmakta olduğuna dikkati çekerek, “Selçuk'un geçen gün yayınladığı bir karikatür hiçbir zaman beynimin köşesinden çıkmayacak. Bir insan 'sus' işareti yapıyordu. Altında ise 'Sus demokrasi var' diyordu” dedi.

Onun aydınlanmayı, Mustafa Kemal'i, Atatürk düşüncesini bildiğini kaydeden Coşkun, incinsen de incitme felsefesini de bildiğini ifade etti.

Coşkun, onun neden Hacıbektaş'ı vasiyet ettiğini şöyle anlattı:

“O neden Hacıbektaş'a geldi? O can dostlarının ve gönül dostlarının yanına geldi. Onlarla beraber Türkiye'nin uç, ön açıcı düşüncesini benimsediği için geldi Hacıbektaş'a.”

Selçuk'un cenazesi, törenin ardından, ilçedeki Mahsuni Şerif'in mezarı ile Aşık Veysel, Pir Sultan Abdal ve Yunus Emre'nin heykellerinin bulunduğu Çilehane bölgesine götürüldü.

Cenaze, Çilehane bölgesinde, Alevi geleneklerine göre “hak meydanı görevinin yerine getirilmesi, canın sırlanması, toprağa verilmesi” töreni yapıldıktan sonra toprağa verildi.

Turhan Selçuk'un eşi Nurhan Selçuk mezardan toprak aldı. Nurhan Selçuk'un gözyaşlarına hakim olamadığı gözlendi.

TÜRK MİZAHININ DUAYENLERİNDENDİ

Türk mizahının önde gelen isimlerinden biri olan Turhan Selçuk, 1922'de Muğla'nın Milas ilçesinde doğdu. Türkiye'de karikatüre yön veren isimlerden Selçuk, Semih Balcıoğlu ve Ferit Öngören ile beraber Karikatürcüler Derneği'nin de kurucularından.

İlk olarak Akbaba'da çalışmaya başladı, ondan sonra Aydede, Yön, Devrim Örneği gibi dergilerde ve Milliyet, Akşam gibi günlük gazetelerde çalıştı.

Turhan Selçuk'un özellikle Abdülcanbaz tiplemesi çok ün kazandı. Türkiye ve Avrupa'da birçok müzede karikatürleri sergilendi. Son olarak Cumhuriyet gazetesinde çizen Turhan Selçuk, gazeteci-yazar İlhan Selçuk'un da kardeşi.

"TURHAN SELÇUK'UN HACI BEKTAŞ'A DEFNEDİLMESİ BARIŞ İÇİN BİR İŞARET"

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, özgün  çizgisi, yarattığı kişilikler ve derin mizah anlayışı ile Turhan Selçuk'un, çizgi  roman dünyasında unutulmaz bir iz bıraktığını belirtti.

Bakan Günay, Hacı Bektaş'ta bugün defnedilecek merhum Turhan Selçuk ile  ilgili bir mesaj yayınladı. Kültür ve Turizm Bakanı Günay, mesajında şunları kaydetti: “Türk mizahının, karikatür ve çizgi roman dünyamızın büyük ustası,  değerli sanatçı Turhan Selçuk'u bugün toprağa veriyoruz. Özgün çizgisi, yarattığı kişilikler ve derin mizah anlayışı ile Sayın Selçuk, çizgi roman dünyamızda unutulmaz bir iz bırakmıştır. O'nun bugün Aslan ile Ceylan'ı bir arada yaşatmayı amaçlayan Hacı Bektaş  Dergahı'nda toprağa verilmeyi arzu etmesi de Anadolu'nun barışçı, birlik içinde  yaşamayı amaçlayan, insancıl düşüncesine ne ölçüde bağlı olduğunun unutulmaz bir  işaretidir. Turhan Selçuk'u rahmet dilekleriyle uğurluyor, yakınlarına ve sevenlerine  sonsuz sabırlar diliyorum.”

Hürriyet - 14 Mart 2010