Sivas katliamı

BEJAN MATUR / ZAMAN

Gençsiniz. Hevesiniz var. Şiir yazmak bir dert gibi yapışmış yakanıza. Elinize ne geçse okuyorsunuz. Hangi şair ne demiş, hangi şiir nerede biliyorsunuz. Ama şairlerle tanışmak başka! İstekli değilsiniz. Sanki bir şairle tanışırsanız sözün kulesi yerle yeksan olacak. Sözün ağırlığı, manası azalacak.

Mizacınıza uymasa da bir şaire kitap imzalatmak üzere kuyruğa giriyorsunuz. Çünkü o şair sessiz biri. Şiirinin üzerine titreyen, varlığını şiirinin gerisine çekmeyi başarmış biri. Çünkü o şair Metin Altıok. Kavaklara, elma çiçeklerine, çakıl taşlarına şiir yazan biri. Ah kavaklar... acı düştü peşime... diyen...

92 yılının sonbaharında Ankara'da, Metin Altıok'a Küçük Tragedyalar kitabını imzalatmak üzere uzattığımda, hiçbir şey söylemeden yüzüme baktı ve sonra eğilip bir göz resmi çizdi.

Küçük Tragedyalar kitabının ilk sayfasında şairinin elinden çıkmış ardına kadar açık bir göz. O göz çizildikten 8 ay sonra Metin Altıok Sivas'ta katledildi. Dumanların arasından çekilmiş son fotoğrafında elinde uzun saplı bir fırça dünyaya bakıyordu. Onu yok etmek isteyen dünyaya. Her zamanki sakin, bu dünyadan çok başka bir âleme aitmiş gibi duran bakışlarıyla. Gözünün etrafındaki şiirli hale onu diğerlerinden hep ayırdı. Sadece şiir yazarken değil, ölürken de benzemedi başkalarına. Elinde kırık saplı bir fırça beklerken, dumandan, dışarıda büyümüş cinnetten ve bir ülkenin körlüğünden korunacak sanıyor. Nasıl da şair. Saflık işte! Bütün şairler ve kelimelere inanan herkes gibi saf o da. Dışarıda kan isteyen sesler yükselirken kırık saplı bir fırçayla ölüme karşı koyacağını sanıyor. Ölümü getiren cinneti kimin hazırladığını, kimin tetiklediğini bilmeden. Tıpkı aynı fotoğrafta çaresizlikle bekleyen Behçet Aysan, Asaf Koçak ve Hasret Gültekin gibi. Alevi deyişlerinin o en güzel sesli Hasret'i gibi. Adları bu toplumun borç hanesine yazılan herkesle beraber bize bakıyor. Ardına kadar açık bir göz olmuş ölümüyle bakıyor hâlâ.

Sivas'ta olanlara Metin Altıok'un gözleriyle bakmayı isterken hep bir sessizlik esir etti beni. Tıpkı Maraş katliamı hakkında tek satır yazamadığım gibi Sivas'ı da yazmayacaktım. Sözün bittiği yerde sözü çoğaltmak sözü eksilttiğinden belki de. Ama okur mektupları feveran etti. 'Zaman görmedi, Zaman şöyle gördü, Zaman şöyle yazdı...' gazetenin yayın politikasıyla elbette ilgim yok. Ama Sivas için katliam denmemesi ve sonrasında çıkan haberler Metin Altıok'un çizdiği gözü daha da büyüttü sanki. Sivas ne kadar yazılsa eksik. Cevabı yok edilmiş. Anahtarı tarihin kefaret kuyusuna atılmış bir kara gün Sivas. Sözün bittiği, aklın tutulduğu kör bir sayfa. Bunca zaman söylenen hiçbir şey açıklamıyor olanları.

Acının tarihine eklenen her şey gibi Sivas acısı da gerektiğinde siyasi argümana, gerektiğinde karşı suskunluğa ya da saldırıya tahvil edilebildi.

Katliamın yaşanmasında hiçbir dahli olmayanlar dahi bir savunma ve taraf olma psikolojisiyle susmayı tercih edebildiler. Ama susmak hep beraber susulduğunda büyük bir ses olur. Bir taraf susarken, diğer taraf çığlık çığlığa aman diliyorsa, artık susmak saldırmak kadar tehlikeli olabilir.

Dönemin cumhurbaşkanı, dönemin başbakanı, dönemin mülki amirleri, dönemin herkesi ruhunu dara çekmeli belki de... Çünkü sadece Metin Altıok'un elinden çıkan göz değil, toplumun gözü ardına kadar açık. Bir sorusu var çünkü. Ben neden öldürüldüm diye soruyor. Ben hangi derin hesabın, hangi kirli tarihin ateşinde sözcüklerimden oldum? Kavaklardan, bozkırdan söz eden bir şair, kavakların bozkırın ortasındaki Sivas'ta, Pir Sultan'ın şehrinde katledilirken hepimiz baktık çünkü... O bakmanın yükü suskunluğunuza sinmiyorsa söylediğiniz her şey eksiktir.

BEJAN MATUR

<!--

var prefix = 'ma' + 'il' + 'to';

var path = 'hr' + 'ef' + '=';

var addy3152 = 'b.matur' + '@';

addy3152 = addy3152 + 'zaman' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

var addy_text3152 = 'b.matur' + '@' + 'zaman' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

( '' );

3152 );

( '' );

//-->n

<!--

( '' );

//-->

<!--

( '' );

//-->

KAYNAK : ZAMAN - 8 Temmuz 2009