Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu devletten, 70 yıl önce 14/15 Kasım 1937'de, Elazığ Buğday Meydanı'nda idam edilen Seyit Rıza, Usenê Seydi, Fındıq Ağa, Hesen Ağa, Resık Usen, Ali Ağa, Hesenê İvraimê Qız'ın mezarlarının yerini açıklamasını istedi. Almanya'nın Berlin kentinde bir araya gelen Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu üyeleri, 70 yıl önce öldürülen dedelerinin mezarlarının nerede olduğunun açıklanmasını istedi.

'Bir pazar günü Ankara'dan özel görevli gönderilen İhsan Sabri Çağlayangil tarafından yeni bir savcı atanarak ve yasadışı bir şekilde pazar günü mahkeme açılarak ısmarlama idam kararı alındı ve birkaç saat sonra da infaz gerçekleştirildi' diyen Dersimliler, idam edildiğinde 75 yaşında olan Seyit Rıza'nın mahkeme kararıyla yaşı küçültülerek idam edildiğini belirtti.

Dersim'de 'tek millet, tek mezhep' yaratma zihniyetiyle Dersim Kanunları'nın uygulamaya konulduğunu söyleyen Dersimliler, 'İdam edilenler Dersim'in ileri gelenleriydi, suçsuzdular. İdamlar ile Dersim sindirilmek istenmiştir, 38'deki kanlı kesitin hazırlıkları yapılmıştı' dedi.

İdamların üzerinden tam 70 yıl geçtiği halde mezarların yerlerinin açıklanmadığına vurgu yapan Dersimliler, Seyit Rıza'nın kızı Leyla Ağlar ve torunu Rüstem Polat'ın avukatı Hüseyin Aygün aracılığıyla 26 Ekim 2006 tarihinde Elazığ Valiliği'ne bu konuda yaptıkları başvurunun olumsuz sonuçlandığını kaydettiler. Başvuru yapılan Elazığ Belediyesi'nin '1958 öncesi bir kayıt bizde yoktur' şeklinde, Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı'nın ise 'Adı geçene ait bir kayıt arşivimizde bulunmamaktadır' biçiminde yanıt verdiğini hatırlatan federasyon üyeleri, 'Halbuki savcılık kayıtlarında bu olayın bilgisinin bulunmaması mümkün değil. Zira; infaz işleminde yetkili olan kurumların en başında Cumhuriyet Savcısı geliyor' diyerek tepkilerini dile getirdiler.

Mezarların yerlerinin bir an önce açıklanmasını isteyen Dersimliler, 'Türk devleti kendi tarihi ile yüzleşmekten korkmamalıdır. Bu karanlık ve kanlı kesitin aydınlatılması için Genelkurmay'ın arşivi mutlaka açılmalıdır. Dersim Seyitlerinin mezarlarının yeri açıklanmalıdır. Mezarlar, kutsal Dersim toprağına taşınarak Dersim Seyitleri de huzura kavuşturulmalıdır' dedi.

BERLİN - ÖZGÜR GÜNDEM - 19 Kasım 2007