İSTANBUL (22.01.2008)- Aralarında Hasret Gültekin, Metin Altıok ve Nesimi Çimen gibi aydın ve sanatçıların bulunduğu 33 aydın Madımak Oteli’ne cayır cayır yakıldı. Şeriat yanlısı ve devlet destekli bu cinayetin üzerinden 14 yıl geçmesine rağmen katiler konusunda ciddi bir adım atılmadı. 33 aydının yakılmasını Genco Erkal kaleme alarak oyunlaştırdı.
Türkiye’de politik tiyatronun öncülerinden olmasına karşın, uzun zamandır politik konuları neredeyse unutan Dostlar Tiyatrosu ve Genco Erkal, çok isabetli ve cesaretli bir konu olan “Sivas 93” adlı tiyatro oyununu uzun bir araştırma sonucu kaleme aldı.
Erkal’ın yazıp yönettiği belgesel oyunda konuşmalar, olayı yaşamış olanların tanıklıklarına, yazdıkları kitaplara, yaptıkları söyleşilere ve Sivas Davası tutanaklarına dayanıyor. “Sivas 93” oyunu, yaşananları ve sonrasında mahkeme sürecini belgesel film görüntüleri eşliğinde izleyiciyle buluşturuyor. Erkal, oyunda kullandığı tek bir sözü dahi kendisinin eklemediğini, her şeyi tutanaklardan ve olayı yaşayanların tanıklıklarından aldığını söylüyor.
TÜYLER ÜRPERTEN REALİST OYUN
Aynı zamanda oyunu yöneten Genco Erkal, sahneye aktarlığı “Sivas 93” adlı oyun “Politik Tiyatro” olmasının yanısıra “Belgesel Oyun” olma özelliğini de taşıyor. Oyun boyunca sahnede gösterilen sinevizyondan görüntüler, olayın gerçek görüntüleri ve gerçek kişilerini seyirciye sunuyor.
Çok realist ve tüyler ürperten gerçek olay sanki sahnede tekrar yaşanıyor. Seyirci adeta Sivas’ın sahnede yakılışını izliyor. Çoğu zaman gerilen izleyici olayın gerçekliğiyle yüz yüze kalıyor olması, aynı zamanda bu süregelen düşünceye de bir tepkinin doğmasına neden oluyor. Önce herkesin yüzünün güldüğü semah görüntüleri geliyor sinevizyon ekranına. Ardından sokaklarda toplanmaya ve “Sivas Aziz’e (Nesin) mezar olacak” sloganları atmaya başlayan kalabalık. Sonunda da Madımak Oteli’nden yükselen alevler...
OYUNCULAR BİRKAÇ ROLDE
Oyunda Genco Erkal’ın yanı sıra Meral Çetinkaya, Yiğit Tuncay, Nilgün Karababa, Murat Tüzün, Çağatay Mıdıkhan ve Saliha Şirvan Akan rol alıyor. Oyuncular, birçok kişiyi aynı anda canlandırıyor. Her oyuncu birkaç role giriyor. Bazen Aziz Nesin olunuyor, onun yangın anında yaşadığı durumlar canlandırılıyor. Bazen de tüm oyuncular, saldırgan güruhu canlandırıyor. Oyun ilk başladığında ise, oyuncular Sivas’ta hayatını kaybedenler için siyah kostümlerle, ellerinde karanfillerle oyuna başlıyorlar. Oyunda Metin Altıok, Behçet Aysan ve Uğur Kaynar’dan alıntıların yanı sıra; Aziz Nesin’in Sivas Acısı, Nazım Hikmet’in Dünyanın en tuhaf mahlûku, Ataol Behramoğlu’nun Bu yangın yerinde ve Bülent Ecevit’in Madımak gibi şiirleri kullanılıyor.
MÜZİK FAZIL SAY’IN YASAKLANAN ORATORYOSU
Geçtiğimiz dönem Fazıl Say’ın Madımak Oteli’nde yakılan şair Metin Altıok’un Oratoryosu iktidar tarafından sansürlenmişti. Birçok eleştiriye neden olan oratoryo bu oyunda kullanılıyor. “İslamcılar güç kazandı. Türkiye’yi terk edebilirim” diyen dünyaca ünlü piyanist Fazıl Say, bu sözünden dolayı sayısız eleştiriyle karşı karşıya kalmıştı. “Sivas 93” oyununun müziklerini üstlenen Fazıl Say, Nazım Oratoryosu, Metin Altıok Oratoryosu, Kara Toprak, İpekyolu, Konçertosu, Keman-Piyano Sonatı, Anadolu’nun Sessizliği ve Nazım Belgeseli müziğinden bölümler kullanmış.
EYLEME GEÇEN CEHALET...
Muammer Karaca Tiyatrosu’ndaki oyun galasına polis gözetiminde başlamıştı Dostlar Tiyatrosu. Nedeni kimilerince oyunun müziklerini yapan Fazıl Say’ın aldığı tehditler ya da gelen bir bomba ihbarı olabilirmiş. Bu hafızalarda 21. yüzyıl Türkiye’sinde bir kültür-sanat fotoğrafı olarak kalacak. Ve bu fotoğraf karesine sığan Madımak’ta işlenen cinayeti unutmamış. Genco Erkal’ın “Hiçbir şey eyleme geçen cehalet kadar kötü olamaz” sözünü unutturmak istemiyor anlaşılan. Genel prova sırasında konuşan Erkal, oyunda kullandığı tek bir sözü dahi kendisinin eklemediğini, her şeyi tutanaklardan ve olayı yaşayanların tanıklıklarından aldığını söylüyor. Oyunu yazarken de tıpkı sahnelerken olduğu gibi olaylarla arasına bir mesafe koymak istemiş. Amacı olayları seyircinin hafızasında tazelemek ve bu olayla hesaplaşmasını sağlamak. Bir de cehaletin nelere yol açabileceğini göstermek.
Dostlar Tiyatrosu’nun “Sivas 93” adlı oyunu Ocak-Şubat ayı boyunca Taksim’deki Muammer Karaca Tiyatrosu’nda sahnelenecek.
AYDIN ORAK- ANF
ANF NEWS AGENCY
22 Ocak 2008