Ali BALKIZ / EVRENSEL
Beyoğlu Musevi Hahamhanesi Vakfı, “Farklı Kimliklere ve Yahudiliğe Bakış Algı Araştırması” adı altında, “Türk Yahudi Toplumu ve Yahudi Kültürünü Tanıtma Projesi” kapsamında, Türkiye genelini temsilen 1108 kişi ile 18 Mayıs-18 Haziran 2009 tarihlerinde, telefonla konuşarak bir algı ve imaj ölçme çalışması yapmışlar.
Bu çalışmayı Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu Demokrasi ve İnsan Hakları İçin Avrupa Aracı da desteklemiş.
Sorulara yanıt verenlerin yüzde 49’u kadın, yüzde 51’i erkek, yüzde 45’i ilkokul ve altı, yüzde 40’ı orta-lise, yüzde 15’i ise üniversite ve üstü eğitim düzeyine sahiplerken, yüzde 67’si kentte, yüzde 33’ü ise kırda yaşamaktaymış.
Katılımcıların yüzde 44’ü Türkiye’de demokrasinin işleyişinden memnun değilken, yüzde 30’u memnunmuş. İnsanlara güven konusunda ise yüzde 72’ye göre insanlara dikkatli yaklaşılmaktaymış. “Çoğu insana güvenilebilir” diyenlerin sayısı ise yüzde 14 imiş.
Katılımcılar, “Kendinizi tek bir kimlikle tanımlayacak olsaydınız, şu sayacaklarımdan öncelikle hangisini kendinize uygun görürdünüz” sorusuna şu yanıtları vermişler: TC vatandaşı yüzde 51, Müslüman yüzde 19, Türk yüzde 19, Kürt yüzde 2, Alevi yüzde 2.
Bu kişilerden; “Evet, gerek arkadaş olarak gerek de çevremde Kürt var” diyenlerin oranı yüzde 64 iken, Alevi yüzde 53, ateist yüzde 15, Ermeni yüzde 13, Rum yüzde 11, Yahudi 10 imiş.
Katılımcıların yüzde 76’sı Yahudiler hakkında bilgi sahibi değilken, yüzde 40’ı Aleviler, yüzde 30’u da Kürtler hakkında yine bilgi sahibi değilmiş.
Bu 1108 kişiden yüzde 57’si ateist bir aile ile yüzde 42’si ise Yahudi bir aile ile komşu olmak istemezlermiş. Bu tercihte “Ben Müslümanım” diyenlerin oranı yüzde 64 iken, AKP’li seçmenlerin oranı yüzde 49, MHP’li seçmenlerin oranı yüzde 47, CHP’liler ise yüzde 26 imiş.
“Peki sizce bu kesimlerin her biri toplum içinde kendi kimlik veya inançlarını ne derece özgürce ifade edebiliyorlar” sorusuna verilen yanıtların dağılımı ise şöyle: Müslümanlar yüzde 64, Hristiyanlar yüzde 60, Museviler yüzde 57, Aleviler yüzde 55, ateistler yüzde 46.
Kimlik ve köken nedeni ile dışlanma konusunda Müslümanların yüzde 57’si, Alevilerin yüzde 45’i, Yahudilerin ise yüzde 15’i TC’ye bağlıymış.
Farklı sorularda farklı yanıtlar bu çerçevede devam edip gidiyor.
Can alıcı soru şu: Bu tabloyu kim yarattı?..
Mutlu musunuz?
Eserinizle övünüyor musunuz?
Ar duygunuz var mı?..
EVRENSEL - 09.10.2009