İstanbul, Ankara ve İzmir'de eş zamanlı olarak 1-10 Mayıs günleri arasında ''yarışmasız ve biletsiz'' gerçekleştirilecek ''3'üncü Uluslararası İşçi Filmleri Festivali''nde, 25 ülkeden 50 film gösterilecek.
"Emeği Gören Kamera, Sokağa Çıkan Sinema" temasıyla düzenlenen bu yılki festival, emeğin sinemasını salonlardan mahalle, sendika ve iş yerlerine taşıyacak.
Halkevleri, Sendika.Org, Sine-Sen (DİSK), Dev Sağlık-İş (DİSK), Birleşik Metal-İş (DİSK), Hava-İş (TÜRK-İŞ), Petrol-İş (TÜRK-İŞ) ve SES (KESK) tarafından düzenlenen festival, Türkiye ve dünyadan emekçilerin yaşamlarını ve mücadele deneyimlerini izleyicilerle buluşturmayı ve Türkiye'de işçi filmi üretimini özendirmeyi amaçlıyor.
Gösterimler, İstanbul'da Fransız Kültür Merkezi, İtalyan Kültür Merkezi, Beyoğlu Yeşilçam Sineması, Halkevi İstanbul Merkez Şubesi ve Kadıköy'deki Kazım Koyuncu Kültür Merkezi'nde; Ankara'da TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Konferans salonları ile Halkevleri Genel Merkezi'nde; İzmir'de Dr. Selahattin Akçicek Kültür Merkezi, Alsancak Kültür Merkezi, Güzelyazılı Kültür Merkezi'nde gerçekleştirilecek.
Herhangi bir yarışmanın düzenlenmeyeceği festivalde tüm gösterimler her yıl olduğu gibi ücretsiz olacak.
Festival, 10 Mayıs'tan sonra Bolu, Adana, Mersin, Samsun, Gönen, Antakya, Bursa, Eskişehir, Kocaeli, Trabzon ve Diyarbakır'a taşınacak.
Galası İstanbul'da
Festival, 1 Mayıs'ta, Ankara'da yönetmen Marziye Meşkin'in "Şaşkın Köpekler" isimli filminin gösterimi ile başlayacak. TMMOB Mimarlar Odası'ndaki film gösteriminin ardından Fatin Kanat ve Haşim Hüsrevşahi, "İran Sineması, İslam ve Kadın" konulu söyleşide konuşacak.
Festivalin İstanbul ayağı, 2 Mayıs'ta Fransız Kültür Merkezi'nde "Unutturulanlar" başlıklı belgesel serisinin dördüncü filmi "Tariş-Gültepe-Çimentepe Direnişi"nin gala gösterimiyle başlayacak.
Gösterimin ardından iplik işçileri Hacay Yılmaz ve Mustafa Özdemir ile Dostluk Yardımlaşma Vakfı Başkanı Cahit Akçam'ın katılacağı "Tariş, Çimentepe, Gültepe Direnişleri Unutulmadı" konulu söyleşi gerçekleştirilecek.
Sözlü tarih çalışması olan, 4 yılda 200 kişi ile birebir görüşülerek hazırlanan "Unutturulanlar" belgesel projesinin "Fatsa Gerçeği", "Yeraltı Maden-İş Yeni Çeltek" ve "Maraş Katliamı" bölümleri de festival programında yer alıyor.
Festival gecesi 7 Mayıs'ta
"3'üncü Uluslararası İşçi Filmleri Festival Gecesi", 7 Mayıs'ta Beyoğlu Emek Sineması'nda yapılacak. Oyuncu Yetkin Dikinciler'in sunacağı gecede, Cahit Berkay ve Emrah Karaca konser verecek.
"Ahşap Çerçeve Kukla Tiyatrosu"nun, "Karagöz'den Şarlo'ya, Gölgeden Modern Zamanlara Işığın yolculuğu" başlıklı gösterisinin ardından sinema emekçilerine, işçi filmlerine emeği geçmiş oyuncu, yönetmen ve emek dostlarına teşekkür plaketi verilecek.
Gecede, yönetmen Metin Yeğin'in Mısır işçi sınıfı hareketinin simgesi Mahalla kentinde 6 Nisan 2008'de patlak veren işçi isyanını konu alan "El-Mahalla" filmi gösterilecek.
İspanya ve Hindistan başta olmak üzere çeşitli ülkelerden gelecek yönetmelerin de katılacağı gecede festival filmlerinden fragmanlar sunulacak.
25 ülkeden 50 film
Festivalde Türkiye, Güney Kore, ABD, Tanzanya, Guetamala, İspanya, Lübnan, Hindistan, Venezuela, Arjantin, El Salvador, Küba, Bolivya, Kanada, Meksika, Norveç, Senegal, Endonezya, Belçika, Şili, Msır, Finlandiya, İran, İngiltere ve Polonya olmak üzere toplam 25 ülkeden 50 film gösterilecek.
Filmlerden 12'si uzun metrajlı kurmaca, 38'i ise belgesel film olacak, 7 film özel gösterimle izleyicilere sunulacak. Ayrıca 4 çizgi film de bazı film gösterimleri başlamadan önce izleyicilerle buluşacak.
Festivalde, senaryosunu Yılmaz Güney'in yazdığı ve Şerif Gören'in yönettiği 1982 yapımı "Yol" filmi de gösterilecek.
Yılmaz Güney'e filmin kurgulanması sırasında yardım eden Elisabeth Waelchli ve Donet F. Keusch, 25 yıl sonra, filmin çekimlerinde aslında 6 mahkum olduğunu, ancak bu mahkumlardan birinin kurgu sırasında çıkarıldığını ifade etti. Walechli ve Keusch tarafından 30 dakikalık bir film haline getirilen bu 6'ıncı kişinin hikayesi de festivalde gösterilecek.
Film, çeşitli suçlardan İmralı Yarı Açık Cezaevi'nde hükümlü bulunan 5 kader arkadaşının, iyi halleri göz önünde bulundurularak, çıkarıldıkları bir haftalık bayram izinleri sırasında yaşadıklarını anlatıyor.
Festivalde, yönetmen Erden Kıral'ın 28 yıldır kayıp olan ve bulunup onarıldıktan sonra ilk kez 27. İstanbul Film Festivali'nde seyirci karşısına çıkan "Bereketli Topraklar Üzerinde", yönetmen Ömer Kavur'un "Yusuf ile Kenan", yönetmen Atıf Yılmaz'ın "Bir Yudum Sevgi", Yılmaz Güney ve Şerif Gören'in yönettiği "Endişe" adlı filmleri izleyici ile buluşacak.
Yönetmenlerin gözünden Tuzla
Tuzla tersanelerinde yaşanan işçi ölümleri ve nedenleri, festivalde gösterilecek belgesellere de konu oldu.
Bu çerçevede, yönetmenliğini Petra Holzer, Selçuk Erzurumlu ve Ethem Özgüven'in yaptığı "Tuzla Tersaneleri'nde Hayat", festivalin en ilgi çekecek yapımları arasında görülüyor.
Yönetmen Uygar Demoğlu'nun "Metal Yorgunluğu" adlı belgeselle ise Tuzla tersaneler bölgesinde çalışan işçilerin sadece bir gününü sözsüz, sadece görüntülerle anlatıyor.
Aynur Özbakır'ın yönettiği "Limanların Uğultusu" adlı belgeselde ise Tuzla tersanelerinde "işçilerin büyük bir bölümünün kayıt dışı çalıştırıldığı, iş kazası adı altında pek çok işçinin öldüğü ve emek sömürüsünün sınır tanımadığı" vurgulanarak, "örgütsüzlüğün ölüm, grevin hayat" olduğu Tuzla tersanelerinden sesler, yüzler, görüntüler yansıtıyor.
Festivalde, "Hava-İş Sendikası Tarihi", "Nil İşçilerinden Selam", "El-Mahalla", "Ayak Altında", "Cam İşçileri", "Novamed", "Arjantin'de Sağlık Özelleştirmesi", Kıbrıs'ın iki yakasını anlatan "Duvarımız", "Bizim Aile", "Arna'nın Çocukları", "Manifestoon" ve "Meatrix 1-2-3" adlı filmler de özel gösterimle izleyici ile buluşacak.
Ruhi Su'dan Kazım Koyuncu ve Aziz Nesin'e...
Yönetmen Hilmi Etikan'ın, Ruhi Su'nun mücadele dolu hayatını söyleşilerden, fotoğraf ve belgelerden, müzik kayıtlarından derleyerek anlattığı "Ruhi Su" belgeseli; yönetmen Ümit Kıvanç'ın Türkiye'nin önemli bir müzisyeni olan ve kanserden hayatını kaybeden Kazım Koyuncu'nun hayatını, müziğini ve fikirlerini müzik yoluyla iletmesini anlattığı "Şarkılarla Geçtim Aranızdan"; yönetmen Necip Sarıca'nın 1979 yılı yapımı "Aziz Nesin" belgeseli de festival kapsamında izleyici karşısına çıkacak.
Festivalde, yönetmen Ömer Leventoğlu'nun gezici-geçici tarım işçilerini anlatan "Çatlamış Toprağın Çocukları", yönetmenler Safiye Işıklı ve Özgür Fındık'ın 15-16 Haziran direnişi ile başlayan, SEKA ve TÜPRAŞ eylemlerini konu alan "Üç Öykü Üç Direniş", yönetmen Murat Balkı'nın "Kentsel Dönüşüm Projesi" çerçevesinde yaşananları anlattığı "Arka Bahçede Yıkım", yönetmen Bahriye Kabadayı'nın "Devrimci Gençlik Köprüsü: Büyük Bir Zap Şairi", yönetmen Erol Alkan'ın tarım anlayışının değişimini anlattığı "Yitip Gidenler", yönetmen Nursel Doğan'ın "Dışarısı Nasıl?", yönetmen Gürsel Sütemen'in "Keresteciler", yönetmen Dilek Çolak'ın "Ömer'in Rüyası", yönetmen Metin Kaya'nın Zonguldak'ta bir maden işçisinin maden şehitliğine varan hazin öyküsünü anlattığı "Lamba" ve yönetmen Coşgül Yüksel'in mevsimlik işçilerin öyküsünü anlattığı "Öteyüz" adlı belgeselleri de gösterilecek.
Yabancı film ve belgeseller
Festivalde Arjantinli dünyaca ünlü yönetmen Fernando Solanas'ın 2007 yapımı "Argentina Latente/Uykudaki Arjantin" filmi Türkiye'de ilk kez gösterilecek.
Festivalde seyirci ile buluşacak diğer yabancı filmler ve belgeseller şöyle:
"Güneşli Pazartesiler", "Kerkenez", "Kibritçi Kız", "Norma Rae", "Tacın İncisi", "Şaşkın Köpekler", yönetmen Xavier Koller'in senaryosunu Feride Çiçekoğlu ile birlikte yazdığı "Umuda Yolculuk", "Büyük Birader Bizi İzliyor", "Direnişin Sanatı", "Fabrikalar Kenti", "Harlan County A.B.D.", "Jari Mari: Giysiler ve Diğer Öyküler", "Borrom Sarret", "Borçlanma, Tavuk ve Yumurta", "Öldüren Pazarlık", "Su Haktır", "Che: Devrimin Adımları 1. Bölüm", "Darwin'in Kabusu", "Satılık Değil", "Sacco ve Vanzetti", "Siddiquine'de Hasat Zamanı", "Çalışma Üzerine Anlatılar", "Altın Yerli Kızların Saçlarından Yapılır", "Boğulmak", "Demokrasiye Karşı Savaş".
Sonunda işçi filmi ortaya çıkacak
Festival kapsamında Ahmet Soner'in yönetiminde, ortaya bir işçi filminin çıkmasını hedefleyen bir atölye çalışması yapılıyor. Ayrıca, Ankara'da birçok sinema dostunun ve Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi'nin katkılarıyla düzenlenen "Sinema Atölyesi" de festival boyunca devam edecek.
Festival filmlerinden biri görme engelliler için sesli betimleme ile sunulacak.
Önceki 2 yılda olduğu gibi bazı gösterimlere yönetmenler de katılarak izleyicilerle sohbet edecek, ayrıca çeşitli paneller gerçekleştirilecek.
Festival kapsamında Sevil Üzrek'in, 1990 ve 1991 yıllarında Zonguldak, İzmit, İstanbul Paşabahçe ve Çorum'da gerçekleştirilen 4 ayrı işçi direnişinin fotoğraflarının yer aldığı "Direnişin Gündelik Halleri" adlı sergisi 2-7 Mayıs günleri arasında İstanbul Fransız Kültür Merkezi'nde açık kalacak.
Festivalin tarihi
1'inci Uluslararası İşçi Filmleri Festivali, 1-7 Mayıs 2006 tarihleri arasında İstanbul ve Ankara'da eş zamanlı olarak gerçekleştirildi. Festival, 7 Mayıs'tan sonra Bolu, Artvin, Adana, Mersin, İzmit, Eskişehir, Bursa ve İzmir'i dolaştı.
2'inci Uluslararası İşçi Filmleri Festivali ise 1-7 Mayıs 2007 tarihleri arasında İstanbul, İzmir ve Ankara'da eş zamanlı olarak düzenlendi ve yıl içinde Bolu, Adana, Mersin, Samsun, Gönen, Antakya, Bursa, Eskişehir, Kocaeli ve Trabzon'a kadar uzandı.
CNNTURK - 1 Mayıs 2008