Türkan Saylan'ı kaybettik
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Türkan Saylan, tedavi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Başkanı Türkan Saylan tedavi gördüğü hastanede sabah 05.20'de hayata gözlerini yumdu. İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü'nde kanser tedavisi sürdürülen ÇYDD Genel Başkanı Türkan Saylan'ın doktorları yaşam destek tedavisi uyguluyordu. Saylan'ın uykusuzluk şikayeti üzerine uyku ilacı yardımı ile rahat uyumasının sağlandığı ve kan değerlerindeki düşüklük nedeniyle kemoterapi uygulamasına son verildiği bildirilmişti.
SON MESAJI: ÖLÜME HAZIRIM
Saylan'ın doktoru yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Saylan'ın bilinci son 24 saate kadar açıktı. Cumartesi dondurma yiyip su içti, sorularımıza mantıklı cevap veriyordu. Bilinci son 24 saatte kapandı. Mesajı 'bana düşen tüm görevleri yerine getirdim, ölüme hazırım' oldu.
SAYLAN ÇOK SEVDİĞİ ÜLKESİNİN ÇOCUKLARINDA YAŞAMAYA DEVAM EDECEKTİR
Türkan Saylan’ın, çok sevdiği ülkesinin çocuklarında, gençlerinde ve yol arkadaşlarının yüreğinde, hayalleri, düşünceleri, ilke ve değerleriyle yaşamaya devam edeceği bildirildi.
Saylan’ın ölümü nedeniyle Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Genel Merkezi (ÇYDD) ve tüm şubeler adına, ÇYDD’nin internet sayfasında taziye mesajı yayımlandı. ÇYDD Genel Başkanı Türkan Saylan’ın bugün saat 04.30’da vefat ettiği bildirilen mesajda, Saylan için Çok sevdiği ülkesinin çocuklarında, gençlerinde ve yol arkadaşlarının yüreğinde, hayalleri, düşünceleri, ilke ve değerleriyle yaşamaya devam edecektir. Ülkemizin başı sağ olsun ifadelerine yer verildi.
TÜRKAN SAYLAN KİMDİR?
ÇYDD Genel Başkanı Türkan Saylan 17 yıldır mücadele ettiği kansere bugün saat 04.45’de yenik düştü. Binlerce insanın okumasına ve hayatını değiştirmesine yardımcı olan Saylan iki çocuk annesiydi.
Türkan Saylan, 13 Aralık 1935 günü İstanbul’da dünyaya geldi. Cumhuriyet döneminin ilk müteahhitlerinden Fasih Galip Bey ile evlendikten sonra Leyla adını alan İsviçreli Lili Mina Raiman çiftinin beş çocuğunun en büyüğü olan Saylan, 1957’de evlendi. İki oğlan çocuk annesi olan Saylan, biri grafiker diğeri hekim iki oğlundan iki torunu bulunuyordu.
DERİ VE ZÜHREVİ HASTALIKLAR UZMANI
1944 - 1946 yıllarında Kandilli İlkokulu ve 1946 ? 1953 yıllarında Kandilli Kız Lisesi’nde okuyan Saylan, 1963’de İstanbul Tıp Fakültesini bitirdi. 1964 - 1968 yılları arasında SSK Nişantaşı Hastanesi’nden Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanlığını alan Saylan, bu konuda Türkiye’deki 8 kadından biri unvanını taşıyor.
AKADEMİSYENLİĞİ
1968 yılında İÜ İstanbul Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı’nda Başasistanlığa başlayan Saylan, 1971’de İngiliz Kültür Heyeti’nin bursuyla İngiltere’de ileri eğitim görmüş, 1974 de Fransa’da 1976’da yine İngiltere’de kısa süreli çalışmalar yapmış, 1972’de doçent, 1977’de profesör olmuştu. 1982 - 1987 yılları arasında, İstanbul Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanlığı’nı, 1981 - 2001 yılları arasında İstanbul Tıp Fakültesi Lepra Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürlüğü’nü yürüten Saylan, 1990’da oluşturulan “İÜ Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi”nin kuruluşunda görev aldı ve 1996’ya kadar Müdür Yardımcılığı ile Kadın Sağlığı derslerinin koordinatörlüğünü yaptı. Dermatoloji kliniğinin öğretim üyesi olarak 2002 yılı sonuna kadar çalışan Saylan, 13 Aralık 2002 tarihinde emekli oldu.
ULUSLARARASI GANDHİ ÖDÜLÜ SAHİBİ
Türkan Saylan, 1976 yılında cüzzam çalışmalarına başlamış, Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı’nı kurmuştu. 1986’da kendisine Hindistan’da “Uluslararası Gandhi Ödülüö verilen saylan, 2006 yılına kadar Dünya Sağlık Örgütü’nün cüzam konusunda danışmanlığını yaptı. Uluslararası Lepra (cüzam) Birliği’nin (ILU) kurucu üyesi ve Başkan yardımcısı olan Türkan Saylan, Avrupa Dermato Veneroloji Akademisi’nin ve Uluslararası Lepra Derneği’nin üyesiydi. Dermatopatoloji Laboratuarının, Behçet Hastalığı ve Cinsel İlişkiyle Bulaşan Hastalıklar Polikliniklerinin kurulmasında yer alan Saylan, 1981-2002 yılları arasında 21 yıl, gönüllü olarak Sağlık Bakanlığı İstanbul Lepra Hastanesi Başhekimliği’ni yapmıştı.
ÇYDD
1989’da, bir grup Atatürkçü aydın tarafından devrim yasalarını ve laik düzeni koruyup geliştirmek amacıyla oluşturulan Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin (ÇYDD) kurucularından olan Saylan, dün gece 04.45’e kadar da derneğin Genel Başkanlığını yürüttü.
Saylan, 14 Nisan 2007 Ankara-Tandoğan ve 29 Nisan 2007 İstanbul-Çağlayan Cumhuriyet mitinglerinin organizasyonunda ve icrasında bulundu.
Kanser tedavisi görmekteyken evi Ergenekon Soruşturması kapsamında arandı. Sağlık durumunun kritikliği yüzünden söz konusu eve “baskın” kamuoyunda tepkilere yol açtı.
SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI
Saylan, 1990’da oluşan “Öğretim Üyeleri Derneği”nin kurucusu ve ilk dönem II. Başkanlığını yaptı. 1995’de mezun olduğu lise için oluşturulan Kandilli Kız Lisesi Kültür ve Eğitim Vakfı’nın (KANKEV),1995’de kurulan Türkiye Çağdaş Yaşamı Destekleme Vakfı’nın (TÜRKÇAĞ) kurucusu ve başkanlıklarını yaptı. Birçok mesleki ve sosyal derneğin üyesi olan Saylan, gönüllü kuruluş olarak; ÇYDD’nin Genel Başkanlığını, TÜRKÇAĞ ve KANKEV Vakfı Başkanlığı ile Cüzzamla Savaş Derneği ve Vakfı Başkanlığı’nı, sürdürmekteydi.
YÖK ÜYELİĞİ YAPTI
Saylan, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından 31 Mart 2000 tarihinde Sosyal Hizmetler Danışma Kurulu üyeliğine seçilmişti. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından ise 2 Şubat 2001’de YÖK üyeliğiyle görevlendirilen Saylan, bu görevi Şubat 2007’ye kadar sürdürmüştü.
Saylan, 2003-2004 arasında Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu üyeliği ve İstanbul İl İnsan Hakları Kurulu üyeliklerinde bulunmuştu.
BİR HAYATA 440 YAYIN SIĞDIRDI
Saylan, 440’ın üzerinde yayın yazdı. Bunların 50’si yabancı dergilerde yayınlanmış tıbbi çalışmaları, 204’ü tıbbi, sosyal ve siyasal içerikli gazete makaleleri, 186’sı ise Türkçe tıbbi dergilerde ve kongre kitaplarında yayınlanmış araştırma, derleme ve olgu bildirimleriydi.
2’si kitap, 3’ü seminer kitabı olmak üzere 5 yayını editör grubunda yer almıştı. 1. Basamak Sağlık Hizmetlerinde Deri ve Zührevi Hastalıklar El Kitabı adlı ve 5 baskı yapan ders kitabı, makalelerini içeren ve üç baskı yapan Cumhuriyetin Bireyi Olmak, çocukluk yaşamını anlatan ve 4 baskı yapan “At Kızö, son yazılarının toplandığı ve 2003’de yayınlanan “Cumhuriyetin Bireyi Olmak IIö, 2004’te Mehmet Zaman Saçlıoğlu’nca kaleme alınıp Türkiye İş Bankası’nca bastırılan, yaşamının öyküsünü içeren ve altı baskı yapan “Güneş Umuttan Şimdi Doğarö, 2006’da yayınlanan Cumhuriyet Radyo’da konuklarıyla yaptığı söyleşilerden oluşan “Geçmişten Geleceğe Radyo Cumhuriyet’te Çağdaş İnsan Söyleşileriö olmak üzere altı kitabı yayınlanmıştı. 2005’de Cumhuriyetin Bireyi Olmak I ve II, son dönem yazıları da eklenerek genişletilmiş ve birleştirilmiş baskı şeklinde yayınlanmıştı. Zehra İpşiroğlu’nun Türkan Saylan’la yaptığı, uzun zaman dilimini içine alan bir söyleşiyi kapsayan kitap “Yapıcılığın Gücüö ise 2006’da yayınlanmıştı.
Saylan, İtalya “Foyer des Artistes Kurumu Ödülü”, “Ülkemizde Yılın Kadını Ödülü” gibi onlarca ödüle de layık görülmüştü.
Ödülleri
1996’da İstanbul Üniversitesi kendisine “Atatürk İlke ve Devrimleri” ödülünü vermiştir.
İngiltere dermatologlarının derneği olan Dowling Kulübü (1978) ve "Kuzey Amerika Klinik Dermatoloji Derneği" (1996) tarafından onur üyesi seçilmiştir. Bugüne kadar çok sayıda ödüle layık görülmüştür.
“Atatürk İlke ve Devrimleri Ödülü” İstanbul Üniversitesi (1996),
“Ülkemizde Yılın Kadını Ödülü” (1990),
“Melvin Jones Ödülü” (1991),
“Atatürkçü Düşünceye Hizmet Ödülü” İncirli Lions (1996),
“Kuvayi Milliye Ödülü” Haliç Rotary (1997),
“Fahrettin Kerim Gökay Ödülü” Türk Lions Vakfı (1997),
“Türkiye Ziraatçiler Birliği Dayanışma Ödülü” (1998),
“75. Yıl Ödülü” Türk Kadınlar Birliği Şişli Şb. (1998),
“Uğur Mumcu – Muammer Aksoy Ödülü” ADD İstanbul Şubesi (1999),
“Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi Onur” Ödülü” (2000),
İtalya “Foyer des Artistes Kurumu Ödülü” (2001),
Cüzzamlı Hastalara verdiği uzun süreli hizmet ve getirdiği bakış açısı nedeniyle “Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği 2001 Yılı Ödülü”,
“Atatürk Ödülü” Amerika / Atatürk Topluluğu (2001),
“Sanat Kurumu Onur Ödülü” (2002),
“Atatürk / Çağdaşlık Ödülü” Dünya Atatürkçü Kuruluşları (10 Kasım 2003),
“Üstün Hizmet Ödülü” Yıldız Teknik Üniversitesi (2004),
Eğitime yaptığı katkılar nedeniyle “Eğitim Ödülü” TED Koleji,
“Kendinden once hizmet” ilkesine örnek davranışı nedeniyle “100. Yıl Mesleki Başarı Ödülü” Rotary Kulübü,
“İnsan Hakları Ödülü” İzmir Karşıyaka Belediyesi (2004),
“Türkiye’nin En İyi Eğitimcisi” Ödülü - Tempo Dergisi (2004),
Kültür Üniversitesi’nin İstanbul genelindeki üniversitelerin öğrenci ve öğretim üyeleri arasında yaptığı anket sonucunda “Yılın En Yürekli Kadını Ödülü” (2004) ,
“Puduhepa Ödülü” - Adana Kütür Sanat Derneği (2005),
“Meslek Hizmetleri Ödülü” Ankara Emek Rotary Kulübü (Ekim 2005),
“Toplumsal Barış Ödülü” Barış Radyo,
“İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülü” -
SODEV Sosyal Demokrasi Vakfı (2005),
“İyi Kalpli Ol Ödülü” Türk Kalp Vakfı (2006),
“Yılın Başarılı İş Kadınları Ödülü” Dünya Gazetesi (2006),
“ÇEK Eğitim Ödülü”, Çağdaş Eğitim Kooperatifi (2006).
RADİKAL - 18.05.2009 - FOTO: İSMAİL CEM ÖZKAN