F tipi cezaevleri 'konforlu' olarak tanıtılmıştı. Onlarca kişi F Tipi'ne karşı yapılan ölüm oruçlarında yaşamını yitirdi. Şimdi hak ihlalleri gündemde.
Tutuklu ve hükümlüler Cezaevi İzleme Komisyonu'na anlattı: Ziyarette Türkçe dışında dil konuşmak yasak, Kürtçe mektup için 60 YTL tercüman parası alınıyor
ANKARA - Başbakan Erdoğan, TRT'nin bir kanalının Kürtçe yayın yapacağını söylemişti. Ancak F tipi cezaevlerinde bile tutuklu ve hükümlülerin, dil yasaklarına maruz kaldığı öne sürüldü. Cezaevi İzleme Komisyonu'na konuşan tutuklu ve hükümlüler, ziyaretçileriyle ve telefonla görüştükleri yakınlarıyla Türkçe dışında konuşmalarına izin verilmediğini, 'Kürt Şiir Antolojisi' kitabının güvenliği tehlikeye soktuğu gerekçesiyle verilmediğini söyledi.
Çağdaş Hukukçular Derneği İstanbul Şubesi'ne üye 25 Avukatın Edirne, Tekirdağ, Kocaeli ve Bolu'daki F tipi cezaevlerinde kalan 120 tutuklu ve hükümlü ile yaptıkları görüşme sonucunda hazırladıkları raporda F tipi cezaevlerine ilişkin çarpıcı tespitlere yer verildi.
'Cezaevi İzleme Komisyonu'nun hazırladığı rapora göre, görüşme yapılan altı cezaevinde Adalet Bakanlığı'nın yayımladığı, 'tutuklu ve hükümlülerin 10 kişiyle haftada 10 saat sohbet' hakkını düzenleyen 45/1 nolu genelgenin uygulanmadığı tespiti yapıldı. Avukat Behiç Aşçı'nın ölüm orucu eyleminin ardından bu hakkın verileceği açıklanmıştı.
Tutuklu ve hükümlülerin aktardığı şikâyetleri raporda şu şekilde yer aldı:
Arama çıplak yapılıyor: Görüşülen mahkûmlara cezaevlerine kabul sırasında insan onurunu zedeleyecek şekilde ve çok sayıda infaz koruma memuru önünde çıplak arama işlemi yapıldığını, itiraz eden kişilerin işkenceye maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir.
Hücre cezası: Görüşülen kişilerden birinin ziyaretçisi, kapalı görüş sırasında başka bir tutukluya selam verdiği için kendisine iki ay kapalı görüş yasağı cezası verilmiştir.
Kürtçe, Lazca yasak: Tutuklu ya da hükümlüler kapalı görüş sırasında yakınlarıyla Kürtçe veya Lazca konuştukları takdirde müdahaleyle karşılaştıklarını, eğer Türkçe yapmazlarsa görüşmenin kesileceği konusunda uyarıldıklarını ifade etmişlerdir. Telefon görüşmelerinde Türkçe konuşma zorunlu kılındığını, Türkçe anlamayan bir yakınıyla Arapça, Ermenice ya da Kürtçe konuştuğunda telefon bağlantısının kesildiğini ifade etmişlerdir.
Tercüman parası: Görüştüğümüz kişiler mektup hakkının kullanılması konusunda da cezaevlerince dil kısıtlaması getirildiğini belirterek; Kürtçe veya Arapça mektup yazmaları halinde kendilerden sayfa başına 60 YTL tercüman parası istendiğini söyledi.
AGOS da şiir de yasak: Bazı tutuklu ve hükümlüler, AGOS gazetesinin Ermenice kısmının çıkarılarak kendilerine verildiğini belirtmişlerdir. Bir kişi Kürtçe Şiir Antolojisi kitabının 'kurumun güvenliğini tehlikeye düşürecek' nitelikte gerekçeyle verilmediğini söyledi.
Dava dosyası yasak: İki kişi, avukatları tarafından kendilerine getirilen dava dosyalarının verilmediğini belirtti.
Süngerli oda cezası: Dağlıca baskınından görevli memurlar tarafından darp edildiklerini iddia eden tutuklu ve hükümlülerin sayısı oldukça fazladır. Bir kişi süngerli odaya kapatıldığını ifade etmiştir ve devamında, bu odanın sürekli kamera ile izlendiğini, çok kirli ve içi pislikle dolu olduğunu söylemiştir.
MESUT HASAN BENLİ
RADİKAL - 20 Şubat 2008