KESK Araştırma Merkezi (KESK-AR) tarafından yapılan açıklamada Hükümetin “eşit işe eşit ücret” kararnamesinin göz boyama amacı taşıdığı ve yapılan ücret artışlarının son bir yıl içinde gıda, kira, elektirik vb. temel ihtiyaç maddelerine yapılan zamları dahi telafi etmediği ifade edildi.
Hükümetin birkaç yıldır hazırlıklarını yürüttüğü ve her toplu görüşme sürecinde sözünü ettiği “eşit işe eşit ücret kararnamesi” geçtiğimiz günlerde Başbakan Erdoğan tarafından yapılan basın toplantısıyla açıklandı.Bakanlar Kurulunun yayınladığı ek ödeme kararnamesiyle, en düşük kamu emekçisi maaşına 103 YTL olmak üzere değişen oranlarda ek ödeme yapılması kararlaştırılmıştır. Taban aylığa yansımadığı için emekli maaş ve ikramiyelerine etki etmeyecek olan bu ek ödemelerin açıklama zamanlaması ve biçimi tamamıyla “göz boyama” amacını taşıdığını göstermektedir.
Mevcut haliyle ek ödemeler, “eşit işe eşit ücret” ilkesini yerine getirmekten uzak olduğu kadar, yıllardır yaşadığımız reel ücret kayıplarını telafi etmekten de uzaktır. Dahası, yapılan artış, taban aylığa yansımadığı için gerçek anlamda bir maaş artışı bile sayılmamalıdır.
Hükümet, genel bütçeden kamu emekçilerine ayrılan payı düşürebilmek için, yıllardır taban aylığa zam yapmak yerine “döner sermaye” ve “ek ödeme” gibi emekliliğe yansımayan ödeme kalemlerini arttırma yoluna gitmiştir. Son çıkartılan kararname ile bu uygulama merkezileştirilmekte ve kurumsallaştırılmaktadır. Kamu emekçilerine merkezi bütçe yerine kurumların gelir kalemlerinden ödeme yapmak, sosyal devlet ilkesine aykırıdır. Kamu çalışanlarının kamu ile olan bağı kopartılmak istenmekte, işgüvencesiz, esnek ve sözleşmeli bir istihdama doğru yönelinmektedir.
“Eşit işe eşit ücret” anlayışı yerine, ücret adaletsizliklerini daha da derinleştiren bu kararname, KESK olarak yıllardır yaşadığımız reel ücret kayıplarının telafisi için maaşlarımıza yapılmasını talep ettiğimiz 350 YTL’lik seyyanen zammın oldukça gerisinde kalmıştır.
Başbakan açıklamasında Aralık 2007 ile Ağustos 2008 arasındaki kamu emekçisi maaşları arasındaki farkın altını çizerken, Aynı kamu emekçisinin Aralık 2007 ile Ağustos 2008 arasında yaptığı harcamalar arasındaki farkı görmezden gelmiştir.
TÜİK’in Aralık 2007 ile Temmuz 2008 madde fiyatları arasında yapılan karşılaştırma sonucu 4 Kişilik bir ailenin sadece Kira, Elektrik Faturası, Doğalgaz Faturası ve Gıda Harcamalarında yaşanan artış bile yapılan ek ödemenin çok ötesindedir.
TÜİK rakamlarına göre Aralık 2007’de Türkiye genelinde ev kirası ortalama 404,00 YTL iken Temmuz 2008’de ortalama ev kirası 434 YTL olmuştur. Yani verilen ek ödemenin 3’te 1’i ev kirasına gitmiştir. Yapılan kalori hesaplamalarına göre 4 kişilik bir ailenin gıda harcamaları toplamı Aralık 2007’de 680,00 YTL iken, Temmuz 2008’de bu rakam 730,00 YTL’ye yükselmiştir. Yani ek ödemenin 50,00 YTL’lik bölümü de sadece gıda harcamalarına gitmiştir. Yılbaşından bu yana konut elektriğinin fatura fiyatına yapılan yüzde 44’lük zamla birlikte Aralık 2007’de 50,00 YTL düzeyinde olan bir fatura, Temmuz 2008’de 77,00 YTL’ye çıkmıştır. Yani 22 YTL’lik elektrik faturası artışı olmuştur. Görüldüğü gibi, yapılan ek ödeme sadece Kira, Gıda ve Elektrik faturasındaki artışa yetmektedir. Doğalgaz’a yılbaşından bu yana yapılan ve artık otomatik hale gelen zam, 2007 yılı Aralık ayında 200 YTL civarında gelen bir doğalgaz faturasının 2008 Ağustos ayında 266,00 YTL’ye çıkmasına yol açmıştır.
Görüldüğü gibi yaşanan hayat pahalılığının ve yoksullaşmanın boyutları, Başbakan tarafından açıklanan ek ödemelerin çok ötesindedir. Eğitim, Sağlık, Ulaşım, Haberleşme, Giyim ve Temizlik gibi harcama kalemlerinde yaşanan artışlar da göz önüne alındığında durumun vahameti çok daha açıkça ortaya dökülmektedir.
Kamu emekçilerinin yaşadığı reel ücret kayıplarının telafisi için tüm kamu emekçilerinin taban aylıklarına 350 YTL seyyanen zam yapılmalıdır. Bu zamdan emeklilerin de yararlanması sağlanmalıdır.
Kamu emekçilerinin maaş artışları, “döner sermaye ve ek ödeme” gibi kalemler altında değil, doğrudan temel ücret üzerine yapılacak zamlarla belirlenmelidir.
Kendisi de açıkladığı gibi bugüne kadar daima işveren gibi düşünen Başbakan, artık bu tavrından vazgeçmelidir. İşveren gibi düşünerek, kamu emekçileri hakkında tek taraflı kararlı vermek, kamu emekçilerinin yaşadığı sorunları çözmemekte, daha da derinleştirmektedir. Başbakan’ın yapması gereken tek şey, Kamu Emekçileriyle derhal toplu Sözleşme masasına oturmaktır.
Aralık 2007 Temmuz 2008 Artış
Kira 404,00 YTL 434,00 YTL 30,00 YTL
Elektrik Faturası 50,00 YTL 72,00 YTL 22,00 YTL
Doğalgaz Faturası 200,00 YTL 266,00 YTL 66,00 YTL
Gıda Harcaması 680,00 YTL 730,00 YTL 50,00 YTL
Toplam 168, YTL
Karşılaştırma Tablosu- Kaynak: TÜİK Madde Fiyatları
ALEVİ HABER AJANSI - 20 Ağustos 2008