Geçen pazar yazımızı "Türkiye'deki düşünce özgürlüğü ve laiklik, Tanrı Yanılgısı'yla da test edilecek" diye bitirmiştik. Bu pazar kaldığımız yerden devam ediyoruz.
Önce bir hatırlatma: "Tanrı Yanılgısı", İngiliz bilim adamı ve yazar Richard Dawkins'in, "ateizmin başyapıtı" olarak kabul edilen "The God Delusion" (2006, Bantam Press) adlı kitabının geçen temmuzda Kuzey Yayınları'ndan çıkan Türkçe çevirisinin adı... "Düşünce özgürlüğü ve laikliğin test edileceği" de kitabın savcıların dikkatini çekmesiyle ilgili.
Savcının ilgisi, bir şikayet üzerine, kitabın basıldığı matbaadan bilgi almakla sınırlıydı. Sonra, geçen çarşamba Milliyet konuyu haberleştirdi. Ve ardından uluslararası ajanslar ve basın Milliyet'i izledi. Bu arada geçen perşembe kitabın yayımcısı Erol Karaaslan'ın savcıya ifade verdiğini öğrendik.
Henüz bu "ateist manifesto"nun yayımcısına karşı açılmış bir dava ya da kitap hakkında bir toplatma kararı yok. Ama yakında olabilir. Kitabın yayımcısı ve çevirmeni "halkı kin ve düşmanlığa tahrik etmek" suçundan 6 ay ila bir yıl arasında hapse girmekle yüz yüze kalabilir.
Biz bu konuyla, düşünce özgürlüğünün kısıtlanmadığı normal bir ülkede yaşamak istediğimiz için ilgileniyoruz.
Özgür tartışma
Dünyada yüz binlerce satmış, ABD ve Birleşik Krallık'ta yayımlandığı günden itibaren "bestseller" olmuş bir kitap bu... Oxford Üniversitesi Profesörü Richard Dawkins, bu kitabı yazmadan çok önce, canlıların evrimini genetik sıçramalarla açıkladığı "The Selfish Gene" (Gen Bencildir, 1976, Tübitak Yayınları) ile uluslararası şöhrete kavuşmuş bir yazar.
"The God Delusion" başta ABD olmak üzere yayımlandığı Batı ülkelerinde hararetli tartışmalara yol açtı. Ateizm ve Tanrıcılığı savunan kitap ve makaleler birbirini izledi. Ama savcılar soruşturma açmadı.
Tanrı Yanılgısı, Türkiye'de şimdiye kadar toplam 6 bin adet sattı. Hem Batı'daki satış rakamlarıyla, hem de Türkiye'de çok satanların ortalamalarıyla kıyaslandığında düşük bir rakam.
Tanrı Yanılgısı, ne ateizme son derece tahammülsüz olduklarını bildiğimiz İslamcıların boy hedefi oldu, ne de medyadan büyük ilgi gördü. Adeta geçiştirildi.
Laik ve Müslüman
Aslında, bu kitabın Türkiye'de yayımlanması başlı başına bir olaydı. Geçen hafta da vurguladığımız gibi kitabın yayımlanabildiği tek İslam ülkesi, demokratik ve laik Türkiye.
Demokratik ve laik ama, bu ülkeyi kimine göre "ılımlı İslamcı", kimine göre "ultra muhafazakâr" AKP yönetiyor. PEW şirketinin 4 Ekim'de açıkladığı son "küresel tavırlar" araştırması, Türkiye'de devlet ve dinin birbirinden ayrı tutulmasını, yani laikliği savunanların 2002'de yüzde 73 olan oranının, 2007'de yüzde 55'e düştüğünü ortaya koymuştu.
Son 5 yıl... AKP iktidarda!
Toplum savrulsa da, Türkiye yasaları itibarı ile laik bir ülke olmaya devam ediyor ve bu ülkede ateizm suç değil.
Tanrı Yanılgısı'nın diğer İslam ülkelerinde basılması hayal bile edilemez. Türkiye'nin Batı ve Doğu arasındaki eşsiz konumunu ve gücünü en iyi anlatabilecek örneklerden biri, ateizmin bu başyapıtının Türkçede serbestçe okunabiliyor olmasıdır.
The Independent, The Guardian ve The New York Times gibi gazeteler "Tanrı Yanılgısı" haberini sayfalarına taşıdılar. Haberlerde, Hrant Dink başta olmak üzere Türkiye'de son zamanlarda öldürülen Hıristiyanlar anımsatıldı. Bu haberler ülkede dinsel hoşgörüsüzlüğün hüküm sürdüğü izlenimi daha da güçlendirmiştir.
"Tanrı Yanılgısı"nın yasaklanması ve yayımcısının hapse girmesi, Türkiye'yi daha fazla Müslüman yapmayacaktır."
Kadri GÜRSEL
<!--
var prefix = 'ma' + 'il' + 'to';
var path = 'hr' + 'ef' + '=';
var addy83866 = 'kgursel' + '@';
addy83866 = addy83866 + 'milliyet' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';
var addy_text83866 = 'kgursel' + '@' + 'milliyet' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';
( '' );
83866 );
( '' );
//-->n
<!--
( '' );
//-->
<!--
( '' );
//-->
02 Aralık 2007 - MİLLİYET