Anadolu’da en kitlesel Alevi nüfusunun bulunduğu illerin başında gelen Çorum’da AKP’nin Alevilere yönelik başlattığı açılım kaygıyla takip ediliyor.
Anadolu’da en kitlesel Alevi nüfusunun bulunduğu illerin başında gelen Çorum’da AKP’nin Alevilere yönelik başlattığı açılım kaygıyla takip ediliyor. Kent merkezinde 80 bine yakın, köylerle birlikte 200 bine yakın Alevi nüfusunun bulunduğu belirtilen Çorum’da Aleviler, AKP’nin gerçekleştirdiği politikalara da tepkili.
Aslen Hacıbektaş kökenli olan, Hüdadat Çelebi eşrafından, 1940’lı yıllarda Çorum’a göç ederek, Hımıroğlu Köyü’ne yerleşen bir aileden gelen ve 14 yıldır dedelik yapan Nurettin Aksoy, Çorum’daki Alevilerin yaşadığı sıkıntıları, AKP’nin Alevi açılımını ve Alevilerin talep ve beklentilerini gazetemize anlattı.
Amasya, Samsun-Havza ve Çorum’un birçok köyünde cem yürüten Dede Nurettin Aksoy; “Alevi toplumunun içerisinden her zaman Hızır Paşalar çıkabilir. Biz bunlara hazırlıklıyız” diyerek, Alevi nüfusunun Anadolu’daki en yoğun illerin başında gelen Çorum’da yaşadığı sıkıntıları dile getirdi.
AKP’nin bu Muharrem ayında gerçekleştirdiği iftarı ve Alevi açılımını nasıl değerlendiriyorsunuz, bu iftara Çorum’daki Alevilerin bakış açısı nasıl?
AKP tarafından düzenlenen iftar, Alevi inancına aykırı bir iftardır. Muharrem ayını matem ve yas ayı olarak kabul eden Alevi toplumuna böyle bir iftar sofrası yakışmaz. Çorum’daki Aleviler de bu iftara katılanları ve düzenleyenleri onaylamıyor. Bizi bize bıraksınlar. AKP’den Alevilikle ilgili hiçbir isteğimiz yok. Yeter ki ellerini bizim üzerimizden çeksinler. Normal vatandaş AKP’nin yaptığı Alevi açılımından rahatsız. Çok kısa süre içerisinde fason denilebilecek Alevi dernekleri kuruldu. Bunların hepsi devlet güdümlüdür.
Hiç kimsede devlete veya Başbakana kendi inancıyla ilgili bir talepte bulunamaz. Türkiye Cumhuriyeti’nde işsizlik var, sağlık sorunu var, eğitim sorunu var. Hükümet ilk önce bunlarla ilgilensin. Dede olarak, Çorumlu Aleviler olarak Başbakan’dan ve AKP’den isteklerimiz var ama bunlar bizim kendi toplumumuzun istekleri ile ilgili değil. Ramazan ayında okulların, resmi dairelerin kantinlerinin açık olmasını istiyoruz.
Dedelere maaş bağlanması fikrine nasıl bakıyorsunuz?
Dedelere maaş bağlanmasını istemiyorum. Fakat bunun karşısında Diyanet’in varlığından da rahatsızım. Benim vergimin Diyanet’e aktarılmasına razı değilim. İnsanlar tek tip değildir. Kimi dedeler de kendi bakış açısından dolayı maaş almak isteyecektir. Tıpkı ismini anmak istemediğim bir yazarın Alevilik adına AKP’den milletvekili olup da Hızır Paşalığa soyunması gibi.
Alevi toplumunun yaşadığı sıkıntılar nelerdir?
Şu an Alevi toplumunun içerisinde bulunduğu en büyük sorun kendi değerlerini yeterince bilmemesidir. Özellikle ekonomideki bozulma nedeniyle köylerin kentlere doğru yönelmesi Aleviliğe de etkilemiştir. Büyük kentlere göç ederek iş ve aş bulmaya çalışan Alevi toplumu birlik ve beraberliğini yeterince yaşatamıyor. Birlik ve beraberliğin olmadığı yerlerde de büyük bir asimilasyon var.
Çorum’da Aleviliğe yönelik asimilasyon çalışması yapılıyor mu?
Çorum’da bazı köylerde cemevi kurmanın yasak olduğu yönünde propagandaların yapıldığını duyuyoruz. Bunların yanı sıra kimi devlet görevlileri de ‘cemevi yaptırmak için ilk önce cami yaptırılması’ gerektiğini söylüyorlar. Camilerin bulunduğu Alevi köylerinde hocalar haftada bir sefer ezan okumaya geliyor ve bunun karşılığında da maaş alıyorlar. Birçok köyde Aleviliği asimile etmeye çalışıyorlar.
Çorum merkezde Alevilerin ibadet yapabileceği iki tane cem evi bulunmakta. Fakat bu cemevleri yeterli değil. Merkezde 70-80 bin civarındaki Alevi, kendi ibadetini iki tane cemevinde yapmak zorunda kalırken, camilerin sayısı ise yüzden daha fazla. Bu da devletin Alevilere bakış açısının en önemli göstergesi.
Diğer kentlere göre Çorum’daki Alevi örgütlenmesi de yetersiz. Bunların önünü tıkayan bazı insanlar ve etkenler var. Kendi düşüncelerini Alevilik adına isnat etmemeleri gerekiyor.
Alevilerin AKP ve CHP’ye bakış açısı nedir?
Aleviliğin temelinde, özünde yenilik ve ileriye dönüklük vardır. Alevilik daima bilimin yanındadır. Aleviler kendi cemlerinde bunun örneği olarak hizmet yapıyor. Aleviler geçmişte gerçekleştirdiği devrimler nedeniyle Atatürk’ün yanında saf tutmuştur. Osman döneminde ise gerici padişaha karşı Şah İsmail’in yanında yer almıştır. Aleviler tarihin her döneminde ilerlemenin ve ilericiliğin yanında bulunmuştur. Eğer sol düşünce Aleviliği ileriye taşıyacaksa Aleviler de tabii ki solun yanında yer alacaktır. Hiçbir Alevi AKP’ye oy vermez. Alevi vatandaşın AKP’ye oy vermesi tamamıyla çıkar amaçlıdır. Ya bir devlet kurumunda iş bulmak için ya da köyüne yatırım alabilmek için AKP’ye oy veren Aleviler de yok değil.
Fakat bunun yanı sıra Alevilerin yoğun bir şekilde oy verdiği CHP de aslında tamamen Alevileri kullanıyor. Aleviler için kılını bile kıpırdatmıyor. Ama Alevi toplumu, alternatif bulamadığı için istemeyerek de olsa bu partiye oy veriyor.
Taner Şimşek
Çorum / EVRENSEL - 19 Şubat 2008