Araştırmacı-Yazar Esat Korkmaz, “Hızır metafizik bir hayalet değil, tam tersine yaşama tanık bir bilinçtir” başlığıyla Alevi inancında önemli bir yere sahip olan Hızır’ı yazdı.
Korkmaz, “Hızır her şeyden önce, özlem-beklenti ve ihtiyaç açlığını gidermek amacıyla tasarımlanmış bir kimliktir. Her birimiz özlem, beklenti ve ihtiyaçlarımıza ilişkin olasılıkların, deneyimlenebileceği bir gelecek için yaşarız. Bu olasılıkların bize yararlı biçimde gerçekleşmesini sağlamak için, yardım kimliği donunda biz yarattık Hızır’ı” dedi.
“HIZIR DENEYÜSTÜ BOZULMAMIŞ BİR FARKINDALIKTIR”
“Demek ki Hızır, deneyüstü bozulmamış bir farkındalıktır” diyen Yazar Esat korkmaz, şöyle devam etti.
“Biz onu, düşüncede algılama yoluyla evrenimizde gezdiririz ve deney konusu yapabildiğimiz görüntüler âlemiyle ilişki içine sokarız: Deneyüstü Hızır’ı, deneyle bağlantı içine alırız; alır almaz, kıpırdayan bir ete dönüşür ve yaşama yaşam vermeye başlar. İlişki yaşamın bir parçası durumuna taşındığında, Hızır metafizik bir hayalet olmaktan çıkar, tam tersine parça anlamında bedenin bilgeliğine, bütün anlamında doğanın bilgeliğine, güncellenmiş Tanrı-Hak donunda tanıklık etmeye başlar; tanık bilinçtir artık O.”
“HIZIR BİR HALK BİLGELİĞİ ÜRÜNÜDÜR”
Yazar Esat Korkmaz şunları kaydetti.
“Unutmayalım yaşam, olasılığa ve gerçeklenişe dayalı bir serüvendir; kendimizi olasılıktan gerçeklenişe yolculuğa çıkardığımızda Hızır, bu yolculuğun esenlik rehberidir. Bu nedenle Hızır, Anadolu halkının kendisini temsil eden bir kimliğe yüklediği ve özlemini-dileğini yaşama geçirmek üzere, soyut olarak tasarımladığı bir kurgu kimliktir, yani bir halk bilgeliği ürünüdür.Doğayı döller ve onu doğuma hazırlar; doğum berekettir, Hızır bu nedenle Alevilerin bereket kimliğidir; uğursuzluklardan ve hastalıklardan arınmış, ömür boyu sürecek bir bolluğu simgeler.
“HIZIR BİR DÜŞ VARLIĞIDIR, KURTARICIDIR”
Hızır, bir türlü gerçekleştirilemeyen isteklerin, dileklerin nesnelleşmesine, toplumsallaşmasına duyulan özlemlerin beslediği, giydirip kuşattığı; doğaüstü yetilerle belirgin bir düş varlığıdır, bir kurtarıcıdır. Söylence dünyasında oynanan kumarda, talih oyununda, bireyden yana tavır koyan, kimi kez onu kazandıran, onun dileğinin, özleminin gerçekleşmesini sağlayan kutlu kişidir.
“İNANÇ KİŞİSİDİR HIZR”
Bireyin-halkın inanç kanalında gönül coşkusunu dışa vurabilmek, bunu yaparken önündeki aşılamaz engelleri aşabilmek için yarattığı, zaman zaman kendi dünyasına soktuğu, eliyle saçıyla ya da bir sözüyle kutsadığı bir inanç kişisidir Hızır. Bu bağlamda, insan için olanaksız olan zemine, özlem denen ata binilerek yapılan gezintinin baş kişisidir Hızır; rüyalarda muştulayıcıdır.
“HIZIR BOZ ATIYLA BİZE EŞLİK EDEN DEVRİYE YOLCUSUDUR”
Dondan dona girerek yeri geldiğinde insanı sorgulayan, yeri geldiğinde onurlandıran, ödüllendiren, kimi kez ipuçları vererek araştırmaya özendirendir. Kısaca insanoğlunun özlemle yarattığı, özlemle devindirdiği, iyilikle, saflıkla donattığı; kendi isteğiyle güdümüne girdiği, yönlendiriciliğinden hoşlandığı, zaman zaman birlikte eğlenip birlikte güldüğü, ağladığı, tümüyle kendi yaratısı olan düşsel varlığın adıdır Hızır; boz atıyla, bize eşlik eden bir devriye yolcusudur.
PİRHA/İSTANBUL