Muharrem orucu tutan Alevilerle iftarda buluşan Başbakan Erdoğan, "Acıyı bal eyleyelim" demişti. İftara bazı Alevi örgütleri tepki göstermişti. FOTOĞRAF: KAYHAN ÖZER / AA
Cemevlerinin ibadethane sayılması talebine Erdoğan'ın yanıtı: Şahsıma böyle bir talep ulaşmadı. Ulaştığında da biz bunlara uzak kalmayız, değerlendiririz
ANKARA - AKP hükümetinin 'Alevi açılımı' tartışılmaya devam ederken, Başbakan Tayyip Erdoğan'dan bu kez 'cemevlerine yasal statü' kazandırılması konusunda olumlu mesajlar geldi. AKP ve hükümet çevrelerinden daha önce gelen olumsuz yaklaşımların aksine Erdoğan, 'cemevlerine ibadethane olarak yasal statü' kazandırılması konusunda bir talep gelirse değerlendireceklerini söyledi. Erdoğan, "Anayasa ve yasalar içerisinde yapılabilecek bir şey varsa bunlar için de gerekli adımları atarız" dedi. Başbakanlık daha önce bu yöndeki talebi geri çevirmiş, Erdoğan da "Cemevleri ibadethane değildir" diye konuşmuştu.
AKP'nin Alevilere yönelik geçen cuma düzenlediği 'Muharrem iftarı'nın yankıları dün de sürdü. İspanya'ya hareketinden önce Atatürk Havalimanı'nda açıklamalarda bulunan Erdoğan yine 'Alevi açılımı'yla ilgili sorulara muhatap kaldı. Bir gazeteci "Alevilerin iftarına katıldınız. Bu yemekte 'cemevlerinin ibadethane kabul edilmesi' için sizden bir talepte bulunan oldu mu?" diye sorunca Erdoğan şu karşılığı verdi:
"Zaman zaman bunların dedikoduları yapılıyor. Bize şu anda konuyla ilgili iletilen net bir şey olmadı. Daha önce bazı milletvekili ve bakan arkadaşlarımıza iletilmiş ve bunlarla ilgili de kendilerine Meclis'te bir cevap verilmiştir. Bilebildiğim kadarıyla bu İdare Mahkemesi'ne yansımış, bugünkü (dünkü) bazı gazetelerde de mahkemesin verdiği cevap (ret) var. Ancak şahsıma ulaşmış böyle bir talep yok. Ulaştığında bunlara uzak kalmayız, değerlendiririz. Anayasa ve yasalar içerisinde yapılabilecek bir şey varsa bunlar için de gerekli adımları atarız."
2005'te başvuru yapıldı
Erdoğan'a 'Alevi iftarı'nda böyle bir talep iletilmemiş olsa da Başbakanlığa yapılmış bir başvuru bulunuyor. Cem Vakfı, 22 Haziran 2005'te Başbakanlığa yazdığı 'Hizmet kusurunun giderilmesi talebimizdir' başlıklı dilekçenin son bölümünde şu taleplere yer vermişti. "Alevi vatandaşlara din hizmeti kamu himeti olarak sunulsun. Cemevlerine ibadethane statüsü kazandırılsın. Alevilerce yetkin kabul edilen kişiler kamu görevlisi olarak istihdam edilsin. Genel bütçeden bu işler için ödenek ayrılsın." Cem Vakfı, bu taleplerin geri çevrilmesi durumunda konuyu yargıya taşıyacaklarını da belirtmişti.
Bu başvuruya Başbakanlık Halkla İlişkiler Daire Başkanlığı'ndan 19 Ağustos 2005 tarihinde Daire Başkanvekili Ali İhsan Sarıkoca'nın imzasıyla verilen yanıttaysa şöyle denilmişti: "Diyanet İşleri Başkanlığı'nı Anayasa, yasalar ve diğer mevzuat uyarınca yürüttüğü hizmetleri İslam dinine mensup olan herkese yönelik olup, mezhepler üstü ve umumidir. Anayasa, İnkilap Kanunu olan 677 sayılı kanun, Bazı Kisvelerin Giyilmeyeceğine Dair Nizamname, ilgili diğer mevzuat ve yargı kararları çerçevesinde cemevlerine ibadethane statüsü verilmesi hukuken mümkün bulunmamaktadır."
Bu ret yanıtı üzerine Cem Vakfı'nın açtığı davanın duruşmasında Başbakanlık adına konuşan Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi Prof. Dr. Saim Yeprem'se su savunmayı yapmıştı: "Semah ve zikrin ibadet olarak, yapıldıkları yerler özel ibadethane olarak kabul edilmiştir. Bunları Diyanet yönetiyor. Bizim iddiamız Alevilerin azınlık statüsünde olmadığı. İslam dini bir üstkimlikse Alevilik de tabii ki altkimliktir" demişti.
Diyanet İşlerin'den sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Aydın da geçen yasama döneminde olumsuz yanıt vermişti. Aydın CHP'li İsmail Değerli'nin sorusunu yanıtlarken 'Tekke ve Zavive Kanunu'nuyla 'Bazı Kisvelerin Giyilmesini Yasaklayan Nizanname'de yer alan düzenlemeler nedeniyle, cemevlerinin 'ibadet yeri' sayılmasının mümkün olmadığını söylemişti.
Diyanet İşleri Başkanı Ali Bardakoğlu ise 2005'teki bir söyleşisinde cemevi taleplerinin 'tarihi tecrübe ve bilimsel kriterlere aykırı' olduğunu ileri sürmüştü.
'Cemevi ibadethane değil' demişti
Başbakan Tayyip Erdoğan da, 2003'te Almanya'nın başkenti Berlin'de, camiler ile cemevlerinin mukayese edilemeyeceğini söylemişti. Başbakan Erdoğan, Almanya'daki Türk dernek temsilcileriyle yaptığı toplantıda, bazı Alevi temsilcilerin cemevlerine yeterli destek sağlanmadığından şikâyet edilmesi üzerine, "Alevilik bir din değildir. Eğer bir din ise, ibadet yerine ihtiyaç vardır. Camiler ile cemevleri mukayese edilemez. Birisi ibadethanedir, diğeri ise kültür evidir. Camilere sağlanan yardım cemevlerine sağlanamaz. Ancak cemevlerine yardım etmek isteyenler varsa, bu da engellenemez" diye konuşmuştu.
BEHZAT MİSER / TARIK IŞIK
14 Ocak 2008 - RADİKAL