Milletvekillerine avantajlar getirdiği için eleştirilen Sosyal Güvenlik Tasarısı, toplumun büyük kesimi için dezavantajlar içeriyor
20’si geçici olmak üzere 129 maddeden oluşan tasarıya göre, Emekli Sandığı çalışanları emekli aylıkları açısından kayba uğramıyor. Ancak tasarı, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin alt sınır aylığında düşüş öngörüyor. Mevcut uygulamaya göre SSK ve Bağ-Kur’da alt sınır aylığı 540 YTL. Yeni uygulamada alt sınır aylığı 203 milyona düşecek. 2016 yılından sonra emekli aylıkları, bugüne oranla yüzde 30 oranında daha az olacak. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 16 maddesi kabul edilen tasarıyı, Hürriyet için analiz eden Türk-İş uzmanlarının dikkat çektiği diğer bazı noktalar şöyle:
HAK EDENLER ETKİLENMİYOR: Emekliliği hak edenler, Emekli Sandığı çalışanları, aylık bağlanması bakımından bu yasadan hiçbir şekilde olumsuz etkilenmeyecekler. Bu kişiler, çalıştıkları yıl arttıkça maaşları da aynı oranda artacak. Ancak ilk kez sigortalı olacaklar ile 2016’dan sonra emekliliğini hak edeceklerin maaşları, şimdikine oranla daha düşük olacak. Bu kesimdekiler, hem güncelleştirme katsayısı hem de aylık bağlama oranı yönünden "reel olarak" kayba uğrayacak.
HEMEN ETKİLENECEKLER: İş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş görmezlik aylığı almaya hak kazananlar bakımından yaşanacak olumsuzluk ise hemen kendini gösterecek. 31 Temmuz 2008’de iş kazası veya meslek hastalığı yüzünden yüzde 25 oranında sakat kalan biri, eğer bin YTL maaş alıyorsa sürekli iş göremezlik aylığı olarak 420 YTL bağlanacak. Ancak yasanın yürürlüğe gireceği 1 Ağustos 2008’de aynı duruma düşen birine ise 156 YTL maaş bağlanacak.
MEVCUT UYGULAMA: Mevcut 506 sayılı kanunda, güncelleme katsayısı her yıl için "Yıllık tüfe+kalkınma hızının yüzde 100’ü" oranında belirleniyor. Tasarı yasalaştığında, "Yıllık TÜFE+kalkınma hızının yüzde 30’u" formülüyle belirlenecek.
Yeni yasa mevcut çalışana dokunmaz
ÇALIŞMA ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, "Mevcut kamu çalışanları yeni Sosyal Güvenlik Yasası’ndan hiç etkilenmeyecek. Bu yasa yürürlüğe girdikten sonra çalışmaya başlayan kamu görevlileri yasaya tabi olacak. SSK ve Bağkur’luların bugüne kadar ki haklarının hepsi güvence altında olacak, bundan sonraki çalışamaları mevcut yasaya tabi olacak. Yeni yasa yeni yüzlerle yüzleşecek" dedi.
İkinci işte çalışan Bağ-Kur emeklisine yeni düzenleme
SOSYAL Güvenlik Reformu’yla ilgili tasarının son halinde Bağ-Kur emeklisi olup da çalışan kişi ilk yıl yüzde 12, daha sonra yüzde 13 olmak üzere en fazla yüzde 15’e kadar kesinti yapılacak. Emekli olup SSK’ya tabi çalışanlardan yüzde 33.5 kesinti yapılması öngörülürken, bu oran sendikaların bastırması üzerine 2.5 puan düşürülerek yüzde 31’e indirildi. Yasa yürürlüğe girdikten sonra ilk kez sigortalı olanlar ise çifte maaş
Süleyman DEMİRKAN/ANKARA
VATAN - 2 Mart 2008