'Alevi Çalıştayları Raporu'nda sorunların çözümü için Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması'yla Tevhid-i Tedrisat'ın ele alınabileceği belirtildi.
Devlet Bakanı Faruk Çelik’in yaklaşık altı ay boyunca çeşitli kesimlerle yaptığı yedi toplantıdan sonra hazırlanan ‘Alevi Çalıştayları Nihai Raporu’nda ‘Cumhuriyet Kanunları’ olarak bilinen ‘Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması’yla eğitim - öğretimin birleştirilmesini öngören Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun ‘ele alınabileceği’ vurgulandı. Raporda Alevilerin bir ‘vakıf’ altında toplanabileceği önerisi de yer aldı.
Bakan Çelik raporu Başbakanlık Dolmabahçe Ofisi’nde basın toplantısıyla açıkladı.
Cumhuriyet kanunları
Raporda, Cumhuriyet’in laik değerleri yücelten söylem ve uygulamalarının Alevileri umutlandırdığı ancak tekke ve zaviyelerin kapatılmasının, dedelerin otoritesinin gayri meşru ilan edilmesinin, eğitim müfredatına tatminkâr düzeyde girememiş olmalarının Alevilerin sorunlarının çözümü konusunda ümitsizlik yarattığı anlatıldı. Anayasal düzenlemeler tartışılırken Tekke ve Zaviyeler Kanunu ile Tevhid’i Tedrisat Kanununun ele alınması gerekliliğinin altı çizilen raporda, bu tartışmaların Aleviliğin referans ve aidiyet sorunlarının giderilmesinde de etkili olacağı ifade edildi. Raporda, özetle şu ifadeler yer aldı: “Aleviler yükümlülüklerini yerine getirerek, inanç alanlarını tam bir netlik içinde ortaya koymalı. Ayrımcılığa yol açan uygulamalara son verilmeli. Alevi sorunu laiklik anlayışıyla ele alınmalı ve çözülmelidir. Yapılacak düzenlemeler yeni ayrımcılık alanlarına yol açmamalı.”
Vakıf önerisi
Çelik ise toplantıda yaptığı konuşmada Alevi paydaşların bir vakıf bünyesinde toplanması konusunda çalışma yürüttüklerini, uzun vadede bu sivil yapılanmanın, Diyanet İşleri Başkanlığı gibi bir devlet kurumu çatısı altında yer alıp alamayacağının da değerlendirileceğini belirtti. Çelik, cemevlerinin ‘hukuki’ statüye kavuşturulması konusunda da “İnkılap Kanunu olarak bilinen tekke ve zaviyelerin kapatılmasını öngören kanun belirleyici role sahip. Bu düzenlemeleri yok sayarak bulunacak çözüm, daha büyük sorunların ortaya çıkmasına yol açacaktır” dedi.
Alevilerden farklı tepki
Raporda Cumhuriyet kanunlarının ele alınabileceği yönündeki öneriye Alevilerden farkı tepkiler geldi. Alevilikle ilgili araştırmalar yapan gazeteci-yazar Necdet Saraç, tartışmaya olumlu bakıyor. Saraç “1925 koşulları ile 2011’in koşulları birbirinden çok farklıdır. 88 yıllık deneyim gösterdi ki, yasaklama bir şeyi değiştirmiyor” derken Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş ise AKP’nin Alevi sorununu çözmemek için devrim yasalarını ‘mazeret’ olarak gösterdiğini savundu ve hükümetin Alevi toplumu ile ‘dalga geçtiğini’ iddia etti.
Rapordaki öneriler
‘Alevi Çalıştayları Nihai Raporu’nda yer alan öneriler:
Bağımsız yapılanma
İnanç hizmetleri konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı’yla hiçbir bağlantı kurmak istemeyen Alevilerin talepleri dikkate alınmalı. Alevilerin durumlarına uygun bir yapılanmaya, laik devlet ilkesi korunarak fırsat verilebilir. Burada laik devletin kısıtlayıcı, engelleyici ve daraltıcı değil genişletici, gerçekçi ve özgürlükçü yorumları ele alınmalı.
Din dersinde uzlaşılsın
Zorunlu din dersleriyle ilgili anayasal bir düzenleme yapılması şart. İsteğe bağlı derslerin kişilerin kimliklerini beyan etmek zorunda kalmayacakları şekilde tasarlanması önemlidir. Gerek zorunlu gerek seçmeli din derslerinde Alevilikle ilgili konularda belirleyicilik hakkı Alevi toplumuna verilmeli. Aleviler de kendi içlerinde gerekli uzlaşmayı sağlayarak belli bir söylemde buluşmalı. Anayasal düzenlemeler tartışılırken Tekke ve Zaviyeler Kanunu’yla Tevhid-i Tedrisat Kanunu ele alınmalı.
Madımak’a müze
Madımak Oteli’nin bir bölümü hayatını kaybedenlerin anısını hatırlatacak şekilde düzenlenebilir. Otelin girişine, kurbanların isimlerinin sıralandığı, “Ortak acı hatırası, sağduyu ve sevgi yoksunluğunun çok acı verici olaylarından birisi 2 Temmuz 1993’te burada yaşanmıştır. Bu acı olayın kurbanlarının adlarını, diğer bütün sevgisizlik kurbanlarıyla birlikte, ortak ve derin bir acıyla ve rahmetle anıyoruz” yazılı pano asılabilir.
Aşure tatili
Aleviler arasında kutsal olarak bilinen Aşure Günü’nün (10 Muharrem) resmi tatil yapılması, Hacıbektaş ilçesinin misyonuna uygun şekilde ihya edilmesi, aynı adla bir üniversite açılması, kimi Alevi köylerine konan örseleyici isimlerin iptal edilmesi yerinde bir düzenleme olur.
Cemevine statü
Cemevlerine hukuki statü kazandırılması ve ihtiyaçlarının eşitlik ilkesine uygun şekilde devletçe karşılanması gerekir. Diyanet’in hizmetlerinden yararlanmak istemeyenlerin talepleri için anayasaya uygun şekilde sonuçlandırmak üzere bir hukuk komisyonu kurulabilir.
Radikal - 01.04.2011
Madımak’taki ‘37 pınar’ hiç durmadan akacak
Devlet Bakanı Çelik, 2 yıl süren Alevi çalıştaylarının nihai raporunu açıkladı. Raporda Aleviliğin ders kitaplarına girmesinden, Aşure gününün resmi tatil edilmesine kadar pek çok öneri var.
ALEVİ vatandaşların ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla yapılan 7 çalıştayın ardından hazırlanan 202 sayfalık nihai rapor açıklandı. Devlet Bakanı Faruk Çelik’in Başbakanlık Dolmabahçe Ofisi’nde düzenlediği basın toplantısında açıkladığı raporda Aleviliğin yanısıra Nusayri ve Caferiliğin de 2011 - 2012 eğitim yılı müfredatında yer alacağı belirtildi. Madımak’ta yaşananların izlerini silmek için yaşamını kaybedenler için birer su pınarı oluşturulacak ve 37 pınar devir daim yapacak. Raporda ayrıca Alevilerin bir vakıf bünyesinde toplanarak faaliyet göstermesini sağlamanın yanısıra Aşure Günü’nün resmi tatil ilan edilmesi, HacıBektaş ilçesinin misyonuna uygun şekilde ihya edilmesi ve burada aynı adla bir üniversite açılması önerilerine de yer verildi.
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Necdet Subaşı’nın moderatörlüğünde başlayan 300 katılımcının 2 yıl boyunca verdiği katkıların ardından Temmuz 2010’da tamamlan ‘’Alevi Çalıştayları Nihai Rapor’’u, ‘bağlam ve konsept’, ‘referans ve sabiteler’, ‘kimlik sorunları’ ile ‘değerlendirme ve öneriler’ olmak üzere 4 bölümden oluşuyor.
Cemevleri’nin hukuki durumu
Cemevlerinin hukuki bir statüye kavuşturulması konusunda çalıştay katılımcıları arasında fikir birliği sağlanırken ‘teoloji’ ve ‘hukuki’ sınırlara dikkat çekildi. Çelik Cemevleri’nin ibadethane olarak tanınması veya tekke olarak devam edebilmesinin önünde Anayasa ve İnkılap kanunları engeli olduğunu kaydetti.
Aleviler vakıf bünyesinde toplansın
Alevilerin bir vakıf bünyesinde toplanarak faaliyet göstermesinin esas alındığı çalışmada ihtiyaç duyulacak kaynağın sağlanması, yer tahsisi ve inanç rehberlerinin eğitimi için üniversiteler bünyesinde enstitü kurulması gibi çözüm önerileri de yer alıyor.
Alevilik Din kültürü müfredatına girdi
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin müfredatıyla ilgili çalıştaylarda varılan mutabakat gereğince Alevilerden oluşan bir komisyonun tarafından oluşturulan ve AİHM’nin, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi müfredatına ilişkin 2007 yılında verdiği karar dikkate alınarak oluşturulan öneriler 2011 2012 eğitim yılı müfredatına girdi. HABER MERKEZİ
Aşure günü resmi tatil ilan edilsin
Devlet Bakanı Faruk Çelik, Madımak’ın yaşananların izlerini silmek için 11 yıl önce orada yaşamını kaybeden her bir kişi için birer su pınarı oluşturulacağını söyledi. Sürekli devir daim yapılacak su pınarının sağ ve sol tarafında ise Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre, Mevlana’dan Aşık Veysel’den deyişlerin içerdiği bir platform düzenlenecek. Taslak halinde olan projenin Nisan ayı içerisinde tamamlanması planlanıyor. Raporda, Aşure gününün (10 Muharrem) resmi tatil yapılması, Aleviler için yüksek düzeyde sembolik değere haiz Hacıbektaş ilçesinin misyonuna uygun şekilde ihya edilmesi, burada aynı adla bir üniversite açılması, kimi Alevi köylerine konan örseleyici isimlerin iptal edilmesi” gibi öneriler de yer alıyor.
8 maddede Alevi açılımı
Devlet Bakanı Faruk Çelik, çalıştayların akabinde ulaştıkları zemini ise şöyle sıraladı;
- Çalıştaylar ile; sağlıklı, sürdürülebilir ve güven esaslı bir diyalog ortamı sağlandı.
- Alevilerin sorunları, hiçbir dönemde olmadığı kadar toplumda ele alındı, başta üniversiteler olmak üzere sivil toplum kuruluşları nezdinde bir çok etkinlik düzenlendi. Aleviliği tanımayan veya yanlış bilen çevreler, Aleviliği doğru bir şekilde öğrenme ihtiyacı duymaya başladı.
- Çalıştaylar süreciyle birlikte, karşılıklı önyargıların baskısı azalmaya başladı.
- Devletin Alevilikle ilgili hafızası güncellendi.
- Maraş, Sivas, Çorum, 1 Mayıs ve Başbağlar olaylarının sis perdesinin aralanarak gerçek faillerin bulunması için mecliste araştırma önergesi verildi.
- 17 yıldır her hükümetin önüne gelen, ama hiçbir hükümetin el atmadığı Madımak Oteli, 23 Kasım 2010 tarihinde hükümet tarafından kamulaştırıldi. Binanın projesi de Sivas Valiliği tarafından Nisan ayı sonunda tamamlanacak.
- Önce Sivas’ta, 3 gün sonra da Başbağlar’da meydana gelen ve aynı sinsi ellerin tezgâhladığından şüphe duymadığım olaylarda hayatlarını kaybedenlerin anma törenlerine ilk kez Hükümeti temsilen Devlet Bakanı olarak katıldım.
- Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin müfredatı güncellenerek Caferilik ve nusayrilik ders kitabında yer aldı.
STAR - 01 Nisan 2011