Ahmet TAŞGETİREN / Bugün
Acaba Sünnilik ve Alevilik aidiyeti, oyların yönünü etkiler mi?
Bu sorunun cevabı, özellikle Alevi oyları için "Büyük ihtimalle" şeklinde verilebilir.
Sebebi de açıktır:
Çünkü Alevilik aidiyeti daha keskindir ve bu aidiyet bilinciyle, siyasi tercihler de önemli ölçüde etkilenir.
Alevi oylarının öteden beri ağırlıklı olarak CHP'ye yöneldiği biliniyor.
AK Parti hükümeti tarafından sürdürülen "Alevi Açılımı" ve geçen seçimde gösterilen Alevi adaylar, Aleviler'in genel eğilimini ne ölçüde etkilemiş olabilir?
Benim gözlemim henüz bu etkinin oldukça sınırlı olduğu yönündedir.
Bunun yanında Kemal Kılıçdaroğlu'nun genel başkan seçilmesiyle "mezhep" alakası itibariyle CHP'de bir değişim olmuştur.
Bu da, "Kılıçdaroğlu'nun Alevi oluşunun Alevi-Sünni oyları açısından CHP'ye yansıması ne olur" sorusunu gündeme getiriyor.
Burada, dikkate alınması gereken sorular var:
- Kılıçdaroğlu'nun aidiyet bilinci hangi dozdadır? Bu aidiyet bilinci, açıktan olması imkânsızsa da, niyet planında parti içi siyaseti ne ölçüde etkileme istidadındadır?
- Kılıçdaroğlu, "Hangi Alevilik" kategorisinde yer almaktadır? Alevi camiasında Sünni anlayışa çok yakın olanından ateist olanına kadar uzanan çok geniş bir yelpaze var ve her grup, Alevilik adına söz sahibi olmak istiyor, siyasi statülerin de, bu etkinlik mücadelesinde önemli bir imkân olduğu açık. Dolayısıyla Kılıçdaroğlu'nun hangi Alevilik yanında duracağı büyük önem taşıyor.
- Kılıçdaroğlu'nun Alevi oluşu, aidiyet bilinci diri olsun olmasın, parti bünyesinde yer alan Sünni oyları ne ölçüde etkileyecektir?
- Kılıçdaroğlu'nun gelişi ile CHP'nin özellikle adaylar sıralamasında Alevi adaylar lehine bir gelişme olmuş mudur?
Şu anda, her partide olduğu gibi CHP içinde de aday sıralamaları söz konusu.
29 ilde ön seçim yapıldı. Ön seçimler demokratik bir uygulama gibi görünse de, örgütlü hareket edebilen grupların kolayca sıralamayı etkileyebildiği bir uygulamadır. CHP içinden gelen tepkiler, bu noktada Aleviler'in örgütlü hareket ettikleri izlenimini doğuruyor.
Mesela, bunlardan bir örnek, Akit'in haberine yansıdı. CHP Manisa Milletvekili Şahin Mengü, "Parti mezhep partisi haline getirildi. Manisa'da birinci sıradaki aday dışında 9 tane Alevi aday var. Manisa'da 60-70 bin Alevi seçmen var, 850-900 bin Sünni seçmen var. CHP mezhep partisi değildir" diyor. Acaba Mengü'nün iddiası ne kadar doğrudur ve başka illerde durum nasıldır?
Mengü'nün dikkat çektiği hadise önemli.
Acaba Manisalılar, Mengü'nün kaygılarını hangi ölçüde paylaşıyorlar?
Yani bu sıralama Manisa'daki Alevi oyları CHP'ye yöneltse bile, Sünni oyları nasıl etkileyecek?
Benim izlenimim, CHP'ye oy veren kesimlerde Kılıçdaroğlu'nun aidiyeti ile ilgili bir sıkıntının dolaşımda olduğu şeklinde.
Henüz adaylar netleşmiş değil. Aday sıralamaları ortaya çıktığında bu sıkıntının çok daha genişleyeceğini tahmin etmek zor değil.
Aday yapıları netleştiğinde, aslında Alevi gruplar içinden bile tepkiler gelmesi beklenebilir. Mesela Ali Balkız'ın aday gösterildiği bir CHP listesi, İzzettin Doğan için cazip olur mu? Göreceğiz.
Bunun bir benzerinin daha önce AK Parti bünyesinde yaşandığını biliyorum. Bir dini cemaatin bir kolundan aday gösterildiğinde, diğer kol ANAP'ı desteklemeye yönelmişti.
Zor işler bunlar.
Şu sıralar Kılıçdaroğlu, Ergenekon sanıklarıyla paralel duruyor. Bazı Ergenekon sanığı aday adayları var ve muhtemelen bazılarının aday listelerine konması bekleniyor.
Ama onun da tepkileri geliyor. Mesela Parti Meclisi üyesi Enver Aysever "Haberal'ın bize getireceği tek oy yok" tepkisini vermiş bile.
Sonuçta aday listeleri ortaya bir "Parti profili" çıkaracak. Yani "Yeni CHP nedir" bunu okuyacak kamuoyu.
Denir ki: "Baykal, 'ben partinin bir mezhebin ağırlığı altına girmesini önlüyorum' der imiş..."
Acaba bu kaygı, Kılıçdaroğlu'nun genel başkan olması ile CHP kitlesinde ne kadar paylaşılır hale geldi, 12 Haziran seçimlerinde bu sorunun da önemli etkisinin olacağını düşünüyorum.
Seçmen davranışlarını okumak, bir parti yönetimi için hayati değer taşıyor.
TV ekranlarında dönen "Herkes için CHP" sloganı, aday profili ortaya çıktığında da onaylanacak mı, şu birkaç günün sorusu bu olacak.
Bugün - 07 Nisan 2011 Perşembe