Âsaf Halet Çelebi

(27 Aralık 1907 - 15 Ekim 1958): Şair. İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ali Âsaf'tır. Özel dersler aldı. Galatasaray Sultanîsinde okudu. Babası Mehmed Said...

(27 Aralık 1907 - 15 Ekim 1958): Şair. İstanbul'da doğdu. Asıl adı Ali Âsaf'tır. Özel dersler aldı. Galatasaray Sultanîsinde okudu. Babası Mehmed Said Hâlet Beyden Fransızca ve Farsça; son Üsküdar Mevlevîhanesi şeyhi Ahmed Remzi Dede (Akyürek) ile ünlü musikişinas Rauf Yekta Beyden musiki ve nota dersleri aldı. Yüksek tahsil için Fransa'ya gitti. Dönüşünde üç ay kadar Sanayi-i Nefise Mektebine devam etti. Sonra Adliye Meslek Mektebine geçerek bu okulu bitirdi. Üsküdar Asliye Ceza Mahkemesinde zabıt kâtipliği, Osmanlı Bankası ve Devlet Denizyollarında memur, Edebiyat Fakültesinde Felsefe Bölümünde kitaplık memurluğu yaptı. İstanbul'da öldü. Beylerbeyi Küplüce Mezarlığında gömülüdür.

İlk yazıları 1938'de Ses dergisinde çıkmaya başladı. 1942 yılına kadar yazıları Ses/Yeni ses, Hamle, Sokak, Yeni Yol, Yeni Adam, Gün gibi dergilerde yayınladı. 1942-1949 arasını suskun geçirdi. Sonra İstanbul, Büyük Doğu, Türk Düşüncesi, Türk Sanatı, Türk Yurdu gibi milliyetçi-muhafazakâr bilinen dergilerde görüldü.

Âsaf Halet Çelebi, ilk başlarda rubaî ve gazeller yazdı. 1939 yılından sonra kapalı ve garip ifadeli şiirleriyle dikkati çekti. Şiirlerinde mistik bir hava seziliyordu; divan şiiri estetiği ile Fransız letristlerinin harflerin ses çağrışımlarına dayanan şiir anlayışını birleştirdi. İslâm tasavvufu, eski Doğu din ve kültürlerinin motiflerini şiirine sindirdi.

Âsaf Halet Çelebi, şiiri "Kelimelerin bir araya gelmesinden hasıl olan büyük bir kelime" olarak tarif eder.

Şiirleri: He (1942), Lâmelif (1945), Om Mani Padma Hum (Altı şiir eksiği ile ilk iki kitabının şiirleri de yer alır, 1953; Samih Güngör [Mustafa Miyasoğlu]'ün Âsaf Halet Çelebi (1986) kitabında, dergi ve gazetelerde kalan dokuz şiiri de eklenmiştir), Bütün Şiirleri (Haz. Selahattin Özpalabıyıklar, 1998). Diğer eserleri: Mevlâna'nın Rubaîleri (1939), Mevlâna: Hayatı, Şahsiyeti, Eserlerinden Parçalar (1939), Molla Câmi: Hayatı, Şahsiyeti, Eserlerinden Parçalar (1940), Konuşulan Fransızca (1941), Eşrefoğlu Divânı (1943), Seçme Rubaîler (1945), Pali Metinlerine Göre Gotama Buddha (1946), Les Roubaiat de Mevlâna d'Jelal-eddin Roumi (Paris 1950. Mevlâna'nın rubaîlerini Fransızcaya çevirdi.), Divan Şiirinde İstanbul (1953), Nâima (1953), Ömer Hayyam (1954), Mevlâna ve Mevlevîlik (Mevlâna adlı eseri ile Mevlevîlik üzerine incelemeleri, 1957), Harikulade Masal (Alfred Rizzo'dan tercüme, tarihsiz), Bütün Yazıları (Hakan Sazyek, 1998).

Yazarlar ve Şairler Haberleri

Bülent TEKİN
Nevzat Çelik
Unutulmuş bir Kürt ve Alevi aydını: Doğan Kılıç
Gülten Akın
Azmîzâde Hâletî