ABD Dışişleri Bakanlığı'nın açıkladığı 2014 yılına ait ABD
Uluslararası Din Özgürlüğü Komisyonu’nun 2015 raporunun Türkiye
bölümünde cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmemesi, Alevilere
yönelik ayrımcı uygulamalar, zorunlu din dersinden ve Yahudi aleyhtarı
söylemlerden söz edildi.
"Alevilere a yrımcılık devam etti"
Raporda Alevilere yönelik ayrımcılığa dair anahatlarıyla şu tespitlere yer verildi.
* Üniversiteler dahil birçok kamu binası dua yeri mescitler
içerirken, hükümet, Alevilerin de kamu binalarında benzer ibadet yerleri
oluşturma hakkını reddetmeye devam etti, ayrıca kamu binaları
gayrimüslimler için de ibadet alanları içermedi.
* Hükümet, Aleviliği Müslümanlığa aykırı bir mezhep olarak görmeye devam etti.
* Aleviler yeni cemevleri inşa edebildi, ancak hükümet cemevlerinin ibadet yeri sayılması konusundaki talepleri reddetti.
Eğitimde ayrımcılık
* Aleviler, hükümetin Müslüman öğrenciler için zorunlu din dersleri
müfredatına Alevi doktrini ve inançlarını dâhil etmediğini ve okulların
2007’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararına rağmen Alevilerin
derslerden muaf olma hakkını sürekli reddettiklerini belirtti.
* Alevi liderleri, öğretmenlerin derslerden muaf olmaya çalışan
öğrencilere bazen fiziksel olarak kötü davrandıklarını ya da diğer
öğrenciler tarafından kötü muameleye uğramalarına sebebiyet verdiklerini
haber verdi.
* Hükümet, ibadet yerlerini tanımayı ya da çocuklarını zorunlu Sünni
İslam müfredattan muaf tutmayı reddederek Alevi Müslümanlara karşı
ayrımcılık uygulamaya devam etti.
Yahudilere yönelik nefret söylemi
Raporda politikacıların Yahudi karşıtı söylemlerinde görülen artış da
vurgulandı ve Yahudilere yönelik nefret söylemine dikkat çekildi.
“Seçilmiş yetkililer, antisemitist söylemelerde bulundu. Temmuzda
Gazze’deki ihtilaf nedeniyle protestolar olurken, birçok üst düzey
hükümet yetkilisi antisemit açıklamalar yaptı. Örneğin, 19 Temmuz’da,
dönemin başbakanı Erdoğan, ‘Sabah akşam Hitler’e sövenler barbarlıkta
Hitler’i geçtiler’ dedi.”
Aynı dönemde kitlesel ve sosyal medyadaki antisemit protestolarda
artış, İsrail diplomatik varlıklarına yönelik şiddet ve ülkedeki
Yahudilere karşı şiddet tehditleri de raporda belirtildi. Yahudi
toplumunun artan endişelerini dile getirdiği söylendi.
Heybeliada Ruhban okulu açılamadı
Raporda Türkiye’ye dair dile getirilen diğer sorunlar anahatlarıyla şöyle…
* Heybeliada Ruhban Okulu’nun yeniden açılmasıyla ilgili bir ilerleme olmadı.
* Süryani Ortodoks toplumuna arazi iadesi gerçekleştirse de, diğer
dini grupların arazi kullanımını kısıtlayıp Sünni camilerin inşaatlarına
fon sağlamaya devam etti.
* Hükümet, davalardaki cezalar ertelense de, İslam inancına açıkça saygı göstermeyen bireyleri kovuşturmaya devam etti.
* İstanbul’daki bir Katolik cemaat, Sünni radikallerce tehdit edildil ve kiliseleri saldırıya uğradı
* İstanbul’daki bir Caferi imam tehdit edildi ve ibadet ettiği cani saldırıya uğradı, yakıldı.
* Raporda küresel düzeyde IŞİD, El Nusra Cephesi gibi El Kaide
bağlantılı örgütlerin insanların dini özgürlükleri üzerinde kurdukları
baskılara yer verildi. (bianet.org dan YY)
Raporun İngilizcesine rapor ulaşabilirsiniz.