1390 yılında Şam'da doğdu. Asıl adı Şemseddin Mehmed'dir. "Ak Şeyh" diye de bilinir. Tasavvufun kaynaklarından Avârifu'l-Maarif'in yazarı Şeyh Şihabuddin Sühreverdî'nin torunu Şeyh Hamza'nın oğludur. Yedi yaşında babasıyla Anadolu'ya geldi. Kavak ilçesine yerleştiler. Amasya iyi bir tahsil gördü. Osmancık medresesine müderris oldu. 25 yaşındayken kendisine mürşid aramak üzere Fars ve Maveraünnehir'e doğru yola çıktıysa da arzusuna ulaşamadan geri döndü. Hacı Bayram-ı Velî'ye intisap etti. Önce Beypazarı'na, sonra Göynük'e yerleşti. Burada irşada başladı. Akşemseddin İstanbul'un fethinden önce iki defa Edirne'ye gitti. Sultan Mehmed, 1453'te İstanbul'u kuşatınca, diğer tanınmış şeyhlerle beraber muhasaraya katıldı. Fetih sırasında çok büyük manevî destek verdi. İlk cumada Ayasofya'da hutbe okudu. Ebâ Eyûb el-Ensârî'nin kabrini keşfeden de odur. İstanbul' da kiliseden çevrilen Zeyrek Camiinde bir müddet müderrislik ettikten sonra Göynük'e döndü. Burada öldü.
Akşemseddin, tasavvufa ve tıbba dair Arapça ve Türkçe eserler vermiştir.
Eserleri: Risaletü'n-Nûriye (Tasavvuf ahlâk ve adabını anlatan Arapça bir eserdir.), Def'ü Metâini's-Sûfiye (Hall-i Müşkilât olarak da bilinir. Arapçadır.), Makamât-ı Evliyâ (Türkçedir), Nasihatnâme-i Akşemseddin (45 beyitlik şiir).
Bu eserleri, Fatih'e yazdığı iki mektupla beraber A. İhsan Yurd yayınladı: Akşemseddin'in Hayatı ve Eserleri, 1972.
Akşemseddin'in diğer şiirlerini de Kemal Erarslan yayınladı: "Akşemseddin'in Dinî Tasavvufî Şiirleri", Türk Dili, S. 394 (Ekim 1984), s. 411-417; "Akşemseddin'in Dinî Tasavvufî Şiirleri", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten-1984, Ankara 1987, s. 11-84.
Geniş bilgi için: Akşemseddin Sempozyumu Bildirileri, Akşemseddin Vakfı Yayınları, tarihsiz.