SDE'nin "Alevi Raporu"

Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) hazırladığı 'Alevi Raporu'nda, Alevi vatandaşlarının çoğu AK Parti'nin 'Alevi Açılımı'nı 'Alevileri Sünnileştirme politikası' olarak değerlendirildi.

Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE), Marmara Sosyal Araştırmalar Tanıtım ve Danışmanlık tarafından yapılan kamuoyu araştırmasından elde edilen verilerden de yararlanarak, bir 'Alevi Raporu' hazırladı. Araştırma, hükümetin gündeme taşıdığı ve toplumda 'Alevi sorunu' olarak bilinen konuya ışık tutması amacıyla gerçekleştirildi. Araştırma üzerinde 42'si saha çalışanı olmak üzere 8 akademisyen, 3 istatistik bilimi uzmanı, 2 siyaset bilimi uzmanı, 2 sosyolog ve 7 veri analisti olmak üzere toplam 64 kişi görev aldı. Araştırmanın saha çalışması 13-19 Eylül tarihleri arasında 26 il üzerinde, 614'ü Alevi olmak üzere toplam 2 bin 217 farklı denek ile görüşülerek gerçekleştirildi. Anketlerin yüzde 64.4' ü şehir merkezlerinde, yüzde 35.6' sı ise kırsal alan ve köylerde yapıldı.

ALEVİLER ARASINDA 'ALEVİLİK' UYUŞMAZLIĞI

Araştırmanın sonuçlarına göre, Aleviliğin bir tarikat mı, mezhep mi, din mi, yoksa bir etnik grup mu olduğu üzerinde bizzat Alevilerin arasında bir mutabakat bulunmuyor. Alevi vatandaşların yüzde 48.6'sı Aleviliğin mezhep, yüzde 19,1'i kültür, yüzde 12,3'ü ise din olduğuna inanıyor. Bu soruya Alevi olmayan vatandaşların yüzde 57.1'i de 'mezhep' karşılığını verdi.

'Kendinizi hangi etnik gruba ait olarak görüyorsunuz?' sorusuna, araştırma genelinin yüzde 17.2'si ve Alevi vatandaşların yüzde 18,5'i 'hiçbir etnik gruba ait değilim Türkiyeliyim' yönünde cevap verdi. Alevilerin dini kimlik yönleri sorgulandığında ise yüzde 76,4 oranından çoğunluğu teşkil eden grup kendini inanç olarak 'Aleviyim' diye ifade ederken, yüzde 20,7'lik diğer grup ise kendini 'İslam- Müslüman'ım' diye ifade etti. Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 29,1'lik kesiti cemevine gitmediğini ifade ederken, bir diğer soruda dini bilgilerini edinme yeri olarak yüzde 30,4'ü ailelerini, yüzde 23,7'si ise kitapları işaret etti.

TÜRKİYE'DE ALEVİ SORUNU

Raporda, 'Sizce Türkiye'de Alevi sorunu var mıdır?' sorusuna, Alevi vatandaşların yüzde 87,2'lik önemli bir bölümü 'evet, var' karşılığını verdi. Alevi olmayan vatandaşların ise sadece yüzde 33,1'lik bölümü 'evet, var' cevabını verdi. Etnik kökene dair bir ayrım yapıldığında ise aynı soruya Türk'lerin yüzde 33,9'u, Kürtlerin yüzde 57'si 'evet, var' diyerek sorunun varlığını kabul etti.

'Sizce Aleviler Türkiye'de azınlık mıdır?' sorusuna Alevi vatandaşların sadece yüzde 26,6'sı 'evet' yanıtı verdi. Deneklere 'Sizce Alevi sorununu kim çözer?' şeklinde açık uçlu bir soru yöneltildiğinde öncelikli çözüm adresi olarak yüzde 13,1 ile toplum gösterilirken, Alevi açılımının mimarı olan mevcut Hükümet ve AK Parti çözüm sırasında yüzde 5,4 ile 3. sırada yer aldı.

HAK VE ÖZGÜRLÜK

Araştırma bulgularına göre, Alevi vatandaşların yüzde 60,6'sı Sünnilere göre daha az hak ve özgürlüğü sahip olduklarına inanmaktayken, sadece yüzde 15,7'si Alevi ve Sünnilerin eşit haklara sahip olduklarına inanıyor. Alevi olmayan vatandaşların yüzde 56,7'si ise bu konuda Alevi vatandaşlara katılmayarak, Alevi ve Sünnilerin eşit haklara sahip olduklarını ifade etti. Açık uçlu olarak sorulan bir diğer soruda ise Alevi vatandaşların, hak ve özgürlük konusunda en büyük sıkıntı çektikleri sorunun yüzde 26,5 ile 'inanç özgürlüğü' olduğunu belirtiliyor.

CEMEVLERİNE İBADETHANE VASFI VERİLSİN

Raporda, 'Sizce cemevlerine devlet tarafından ibadethane vasfı verilmeli midir?' sorusuna Alevi vatandaşların yüzde 74,9'u 'evet verilmeli', Alevi olmayan vatandaşların ise yüzde 28,2'si ise 'hayır verilmemeli' karşılığını verdi. Deneklere, 'Sizce Alevi vatandaşlar için okullarda zorunlu din dersi uygulaması kaldırılmalı mıdır?' diye sorulduğunda, toplumun farklı kesimlerinin ortak kanaatinin, zorunlu din dersi uygulamasının seçmeli hale getirilmesinden yana olduğunu dikkat çekti. Alevi vatandaşların yüzde 39,6'sı ve Alevi olmayan vatandaşların yüzde 41,5'i bu yönde fikir belirtti.

Alevilerin din işleriyle ilgilenen Diyanet İşleri Başkanlığı benzeri bağımsız bir kurulu olması gerektiğini görüşü Aleviler arasında yüzde 73.3 oranında destek görürken, Alevi olmayanlar arasında bu oran yüzde 23.9'da kalıyor. Alevi olmayanların yüzde 54.7'si ise Aleviler için böyle bir kurumun olmaması gerektiğini savunuyor. Devlet tarafından Alevilere yönelik resmi bir televizyon kurulması gerektiğini görüşü Alevilerin arasındaki destek oranı 73.5 iken, Alevi olmayanlar arasında bu destek oranı yüzde 32.4'de düşüyor.

HÜKÜMETİN ALEVİ AÇILIMI

Alevi açılımı adı verilerek hükümet tarafından ortaya konan çalışma, deneklere 'Hükümetin 'Alevi açılımı' adı altında yapmaya çalıştığı girişimlerden memnun musunuz?' sorusuyla soruldu. Açılımın bir numaralı muhatabı olan Alevi vatandaşlarının sadece yüzde 14,9'u bu konuda duydukları memnuniyetlerini dile getirdi. araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 49.2'si Hükümet'in 'Alevi açılımı' adı altında yaptığı çalışmalardan memnun olmadığını bildirirken yüzde 24.6'sı 'ne memnunum, ne de değilim' yanıtını verdi.

'Hükümet'in son dönemde yapmayı düşündüğü hak ve özgürlük yönündeki açılımlar, Alevi sorununun çözülmesini sağlayabilir mi?' sorusuna ise araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 39.5'i 'Hayır, sağlamaz' yanıtını verirken yüzde 44.2'si tamamen çözmese bile büyük ölçüde başarı sağlayacağı yönünde görüş bildirdi. Sorunun tamamen çözülmesini sağlayabileceği yönünde görüş bildirenlerin oranı ise ydyerek sorunun varlığınıüzde 5.7 oldu.

Rapora göre, Hükümetin 'Alevi açılımı' adı altında yapmaya çalıştığı girişimlerin sorunun çözümü için yeterli olduğunu düşünen Alevilerin oranı yüzde 2.6'da kalırken yüzde 61.1'i yeterli olmadığını düşündüğünü açıkladı. 'Böyle bir girişime ihtiyaç yok' diyen Alevilerin oranı yüzde 7.7 iken Alevi olmayan vatandaşlarda bu oranın yüzde 26.3 olarak gerçekleşmesi dikkat çekti.

Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 80.5'i Madımak Oteli'nin müzeye dönüştürülmesini olumlu karşılarken bu oran araştırmaya katılan Alevi olmayan vatandaşlar arasında yüzde 45.4 olarak gerçekleşti.

HÜKÜMETİN AÇILIMI ALEVİLERİ SÜNNİLEŞTİRMEKTİR

Sadece Alevi vatandaşlara sorulan 'AK Parti'nin Alevi Sorunu üzerine yaptığı açılımlar, Alevileri Sünnileştirme politikası mıdır? sorusuna yüzde 59,8'lik kesim 'Evet, bu açılımlar Alevileri Sünnileştirme politikasıdır' cevabı verdi. Alevilerin yüzde 21.9'si Alevi açılımını toplumun sorunlarını çözme politikası olarak görüyor. Fikrim yok diyenlerin oranı ise yüzde 18.3 olarak gerçekleşti.

Araştırmaya katılan Alevilerin yüzde 61.2'si Alevi olduğu için devlet kurumları tarafından baskıya uğramadığını bildirirken baskıya uğradığını belirtenlerin oranı yüzde 38.8 olarak gerçekleşti. Devlet içinde Alevilerin devlet memuru olmasını engelleyen bir yapı olduğunu düşünen Alevilerin oranı yüzde 44.5 iken böyle bir yapının olmadığını düşünenlerin oranı yüzde 34. Yüzde 21.5 oranındaki Alevi katılımcı ise bu soruya 'Fikrim yok' yanıtını verdi.

AYRIMI KİM YAPIYOR?

'Alevi-Sünni ayrımını en çok kimler yapıyor?' sorusu verilen cevapların yüzde 24'ünü 'Sünniler yapıyor', yüzde 20,8'ini ise 'Aleviler yapıyor' oldu. 'Türkiye'de Sünniler ile Alevileri bir arada tutan en önemli bağ nedir?' sorusuna ise, yüzde 16,2 'ortak vatan', yüzde 16,1 'toplum (kardeşlik, sevgi, saygı)', yüzde 12,7 'İslam-din birlikteliği' cevabı verildi.

KAYNAK : haberfx.net - 09 Kasım 2009