Nazlı ILICAK : Danıştay ve laiklik

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararından sonra, Danıştay da, iki Alevi ailenin müracaatı üzerine, mecburi din dersinin içeriğinin hukuka aykırı olduğu sonucuna vardı.

Laik bir ülkede, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersi, zorunlu olabiliyor. Bunun örnekleri mevcut: Almanya, Finlandiya, İngiltere, İrlanda, Lüksemburg ve Yunanistan. (Kaynak: Avrupa'da Laiklik ve Demokrasi, TESEV Yayınları.) Ama hepimiz biliyoruz ki, Türkiye'de, bu derste bütün dinler hakkında bilgi vermekle yetinilmiyor, çoğu kere, uygulamalı olarak Sünni Müslümanlık öğretiliyor. Öğretmenler zaten İmam Hatip mezunu. Nitekim Alevi aileler bu yüzden şikâyet ettiler. Ufak bir misal ile karşılaşılan zorlukları anlatayım: Sünniler, 4 Halife'nin her birine önem verir. Aleviler ise sadece Hz. Ali'nin adını anar, diğerlerinin haksız yere o makamı ele geçirdiklerini düşünür. Alevilerin pek çoğu, Hz. Ali camide katledildiği için, cemevlerinde ibadeti tercih eder. Zaten onlar, dualarını da Türkçe yapıyor. Dersin içeriğinde, Alevilerin arzu ettiği bir değişiklik gerçekleşirse, bu defa, Sünniler rahatsız olacak. Sünniler, Hz. Ebubekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman'dan vazgeçmez; diğerleri de "günahsız" addedip kutsadıkları Alevi dedelerden. En iyisi, anayasanın 24'üncü maddesinden zorunlu din dersini çıkartmaktır.

Buna mukabil, Batı'da, mecburi din dersi tartışması sadece kamu okullarıyla ilgili. En laik ülke Fransa'da, çok yaygın olan özel liselerde, çoğu Kiliselere ait öğretim kurumlarıdır-öğretmenler, sınıf hocaları, müdür veya müdire, kendisini Tanrı'ya adamış bir rahibe veya papaz olabiliyor. Müfredatın içinde din eğitimi de elbette yer alıyor. Kamu okullarında ise, çarşamba günleri öğleden sonra tatil; bundan istifade ederek aileler çocuklarına her yaşta dini eğitim vermekte serbest. Zaten Fransa'da orta ve liselerdeki başörtüsü yasağı da, yalnız kamuya ait okulları ilgilendiriyor; diğerlerine devlet karışmıyor.

Hükûmeti, üniversitelerde başörtüsü yasağını kaldırmakta haklı görüyorum ama, bugünkü şekliyle zorunlu din dersi kesinlikle laikliğe aykırı.

NAZLI ILICAK
SABAH - 5 Mart 2008