Maraş katliamı anıldı!

Adana'da Pir Sultan Abdal Derneği'nin organizasyonuyla düzenlenen mitingde, 30 yıl önce meydana gelen ve 100'ü aşkın kişinin ölümüyle sonuçlanan 'Maraş olayları' protesto edildi, katliamı gerçekleştirenlerin ortaya çıkartılıp yargılanmaları istendi.

Çok sayıda dernek, siyasi parti, sivil toplum örgütü ile meslek odalarına üye yaklaşık 13 bin kişi Mimar Sinan Kültür Parkı önünde toplandı. Miting yürüyüşüne katılanlar arandı. Üst araması sırasında pankartların takıldığı kalın sopalara izin verilmedi. Bazı gruplar sopalarını vermek istemeyince polislerle aralarında tartışma yaşandı. Kalabalık, ellerinde 'Maraş'ı unutmadık', 'Gizli arşivler açılsın' dövizleri taşıyıp, 'Birarada yaşamı savunalım', 'Madımak müze olacak' pankartları açarak yürüyüşe geçti. Uğur Mumcu Meydanı'nda yapılan miting alanına kadar da, 'Gün gelecek devran dönecek, katiller halka hesap verecek', 'Maraş'ı unutma, unutturma', 'Arşivler açılsın, katiller yargılansın', 'Faşizme karşı omuz omuza', 'Katliamcılar dışarda, zihniyeti iktidarda' sloganları atıldı.

Miting alanına gelinmesiyle platformun önüne karanfiller bırakıldı. Bu karafil yumağının etrafında, üzerinde kırmızı renkle çarpı işareti yapılmış beyaz önlük giyenler semah gösterisi sundu. Daha sonra, miting tertip komitesi adına Pir Sultan Abdal Derneği Adana Şube Başkanı Metin Çelik, Pir Sultan Abdal Derneği Genel Başkanı Fevzi Gümüş, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Başkanı Turgut Öker, Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı Ali Balkız konuşma yaptı. Konuşmacılar, Maraş katliamının hesabının sorulmasını, arşivlerin açılıp katillerin ortaya çıkartılmasını ve yargılanmasını istedi. Ayrıca AKP, CHP ve MHP'nin Alevi açılımlarını kabul etmeyip protesto etti.

Mitingin sonuna doğru kalabalığın içinden bir kişinin, yaklaşık 2 metre uzunluğundaki bir plastik borunun üzerine 'Katliamın hesabını halk soracak' yazılı döviz ile Irak'ta ABD Başkanı Bush'a fırlatılan ayakkabıyı ima eden bir ayakkabıyı asıp havaya kaldırması dikkat çekti.

MARAŞ OLAYLARI 8 GÜN SÜRDÜ

Kahramanmaraş'ta 19 Aralık 1978'de başlayan ve 26 Aralık'a kadar devam eden olaylarda 100'ü aşkın kişi ölürken, Bin'in üzerinde kişi yaralandı. 552 ev ve 289 işyeri yakılıp, yıkılarak tahrip edildi.

19 Aralık'ta kentteki Çiçek Sineması'na 'Güneş Ne Zaman Doğacak' isimli filmin gösterisi sırasında bomba atıldı. Bombanın karşıt görüşlü kişiler tarafından atıldığını ileri süren kalabalık sağcı grup, CHP il merkezine, PTT ve 12 Eylül'de kapanan TÖB-DER (Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği) binalarına saldırdı. 21 Aralık'ta sol görüşlü öğretmenler Hacı Çolak ve Mustafa Yüzbaşıoğlu silahlı saldırı sonucu yaşamlarını yitirdi. 22 Aralık'ta öğretmenlerin cenazeleri kaldırılırken olaylar daha da büyüdü. Cenazelerin getirildiği camide bulunan bir grup, ölenlerin cenaze namazının kılınmasına karşı çıkarak engellerken, bir yandan da cenaze törenine katılanların camileri ateşe verdiği söylentisi kentin Sünni mahallelerine hızla yayıldı. Bunun üzerine harekete geçen silahlı ve sopalı kalabalık gruplar Kahramanmaraş'ın Alevi mahallelerine saldırdı.

Kahramanmaraş Vali Vekiliği görevinde, sonradan uzun yıllar İçişleri Bakanlığı yapan Abdülkadir Aksu bulunuyordu. Günlerce süren saldırıları önlemekte yerel güvenlik güçleri yetersiz kalınca Kayseri ve Gaziantep'ten askeri birlikler gönderildi. Bu arada İçişleri Bakanı İrfan Özaydınlı istifa etti ve yerine Hasan Fehmi Güneş getirildi. 26 Aralık sabahı İstanbul, Ankara, Kahramanmaraş, Adana, Elazığ, Bingöl, Erzurum, Erzincan, Antep, Kars, Malatya, Sivas ve Urfa olmak üzere, toplam 13 ilde sıkıyönetim ilan edildi. Yaygınlaşan sıkıyönetim uygulaması 12 Eylül 1980 müdahalesini doğurdu. Katliamdan sonra sıkıyönetim mahkemelerinde açılan davalar 1991'a kadar sürdü, çoğunlukla sağ ve aşırı sağ görüşlü olarak nitelenen toplam 804 kişi hakkında dava açıldı. Sanıklardan 29 kişi idam, 7 kişi müebbet hapis, 321 kişi de 1- 24 yıl arasında hapis cezaları ile cezalandırıldı.

Sıkıyönetim mahkemesinin kararı Yargıtay tarafından bozuldu. Yeniden yapılan yargılamada idam cezaları uygulanmadı. 1991'de çıkarılan Terörle Mücadele Kanunu'nu nedeniyle cezası ertelenenler de serbest bırakıldı.

JURNAL.NET - 21 Aralık 2008