Sırrı Öztürk : Dersim Dersim

Yazar Sırrı Öztürk’ün Dersim izlenimleri kitaplaştı 
 
Sorun Yayınları Kolektifi kurucularından yazar Sırrı Öztürk, bir kısmını daha önce yayımladığı Dersim izlenimlerini kitap olarak okuyucuya sunuyor. Sırrı Öztürk’ün yayımlanmış 30. eseri olan “Dersim... Dersim... Gezi Notları - Dersim’in Nabzı” isimli kitap, Eylül 2007 tarihinde Sorun Yayınları’nın “Halkların Tarih-Kültür Dizisi”nin 18. kitabı olarak yayımlandı.

Kitabın yazarı Sırrı Öztürk’ün Dedesi Apo Memed 1880-90 yıllarında Dersim Ovacık Mıkıko (Eğri Kavak) Köyünden göçe zorlanmış ya da bir vesileyle göç etmiş, Erzurum, Aşkale Taşağıl Köyüne gelmiştir. Eşkiya mesleğinden gelip Taşağıl Köyünde çobanlık yapan Apo Memed ve ailesinin trajik bir yaşamı olmuştur. Sırrı Öztürk topraksız ve çok yoksul böyle bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Kızılbaş-Alevi inanç, kültür ve ilerici geleneklerinden gelen aileye 1936 yılında “soyadı kanunu”nun çıkışıyla iradeleri dışında “öztürk” ismi uygun görülmüştür! Kardeşlerden devrimci ressam Avni Memedoğlu bu soyadı kendine uygun görmez ve değiştirir.

Apo Memed, 1930 yılında ancak nüfusa kayıt olabilmiştir. Aşkale nüfus idaresince verilen eski türkçe nüfus cüzdanında adı: Şeyihoğullarından Mehmet, baba adı: Mustafa, ana adı: Aişe, doğum tarihi: 280 (1863) olarak geçmektedir. Ailede; ilerici geleneğinin uzantısında, Arap-İslâm karşıtı bir literatüre uygun biçimde “Mehmet” yerine babadan oğla “Memed” adı kullanılagelmektedir.

Öztürk ailesinin dram ve trajedisi ise, başlı başına ayrı bir kitabın konusudur.

Yazar bu eserinde: Ata topraklarına olan özlemini gidermek gibi insani bir duygusunun giderilmesinin yanı sıra, Apo Memed’in doğup büyüdüğü köyünü, toprağını, taşını, suyunu görmek (Mıkıko Köyü 1938’de yakılıp yıkılmıştır), inkâr, imha ve asimilasyonlardan sonra Kızılbaş/Alevi kültünden bugünlere ulaşabilmiş birikimleri yerinde görüp-incelemek, kapitalist yabancılaşmanın, “iç savaş”ın izlerini bizzat yerinde görmek, Bölge halkını, Dersim’i tarihsel, sosyal, kültürel, vb. açılardan incelemek, militarist baskının izlerini görmek, gözlem yapmak, insanlarıyla birebir görüşmek, sürecin yarattığı sorunları onların ağzından işitmek, tartışmak ve özcesi Dersim’in nabzını tutmak gibi düşüncelerle arkadaşlarıyla birlikte Dersim’e gelmiştir. Yazar, yaşamı boyunca bir türlü göremediği memleketine ancak 2006 Munzur Festivali vesilesiyle gelmiş, Kitap, bu 11 günlük gezideki notların sonradan derlenmesinin bir ürünüdür.

Kitap, Bölgedeki tarihsel, sosyal, kültürel, vb. olay, olgu, süreç, veriler ışığında kaleme alınmış ve ayrıca yazarın bilimsel öğretiye uygun eleştirel bakış açısıyla hazırlanmıştır. Yer yer tarihselden güncele, güncelden tarihsele göndermeler yapılmış, bölüm başlıkları Dersim üzerine duygu ve bilinç yüklü kısa şiirlerle de zenginleştirilmiştir. Kitaba ek olarak da iki belge eklenmiştir. Belgelerden biri Osmanlı arşivinden, dönemin raporlarından bazılarını, diğeri de Yukarı Mezopotamya, Dersim ve Anadolu Halklarının K. Marks’tan 700 yıl önce yaşanmış “Ortaklık Toplumu” ya da “kültü” üzerine bir incelemeden oluşmaktadır.

“Dersim... Dersim...” isimli kitap hem gezi notları, hem tarihsel bir ironi, hem çarpıcı kapitalist yabancılaşma örnekleri, hem sağlam Kızılbaş-Alevi Ana-Kadın ve Ata-Kadın örneklerini, hem kara gerici, ırkçı, faşist anlayışlarla hesaplaşmayı, hem de çok tartışmalı bazı incelemeleri de içermektedir. Sol’un Alevi kültü ve ilerici gelenek ve birikimleri hakkındaki “politikası” da eleştirel biçimde kitapta yer almaktadır.

Kitabın ön kapağında 1938’i büyük acılarla yaşamış Kızılbaş bir aile fotoğrafı, arkasında da yazarın çilekeş anası Ana-Kadın örneği, Anşa-Ana’nın siyah beyaz bir fotoğrafı bulunmaktadır.

Sırrı Öztürk’ün anılan kitabında tutmaya çalıştığı “Dersim’in Nabzı” konuya duyarlı canlarımızca hem sahiplenilecek- tartışılacak, hem de eleştirel katkılarla değerlendirecek nitelikte bir çalışmadır. (KAYNAK : www.masap.net )

Adres : Akbıyık Değirmeni Sk. No: 33/B Sultanahmet - Eminönü - İstanbul
 
Telefon : 0212 638 81 82  Faks :  0212 638 81 72
 
Banka Hesap No :  T. İş Bankası Cağaloğlu Şubesi (1095) 325 835
 
E-Posta :

<!--

var prefix = 'ma' + 'il' + 'to';

var path = 'hr' + 'ef' + '=';

var addy88117 = 'sorunkolektif' + '@';

addy88117 = addy88117 + 'gmail' + '.' + 'com';

var addy_text88117 = 'sorunkolektif' + '@' + 'gmail' + '.' + 'com';

( '' );

88117 );

( '' );

//-->n

<!--

( '' );

//-->

<!--

( '' );

//-->

    Web : www.sorunyayinlari.net