”KARANFİL DEVRİMİ”
Karanfil Devrimi” ile, tek bir kurşun atmadan faşist Salazar rejimini yıkmayı başaran Portekizlilerin önemli şehri Porto’daydık.
”KARANFİL DEVRİMİ”
Erdal Kılıçkaya
“Karanfil Devrimi” ile, tek bir kurşun atmadan faşist Salazar rejimini yıkmayı başaran Portekizlilerin önemli şehri Porto’daydık.
Salazar, bizde olduğu gibi önce işçi hakları, çalışma koşulları, sendikalar ve bunlara bağlantılı her şeyi askıya almış.
İlk başta halkın desteğini arkasına alan Salazar, kendi kurduğu bu ekonomik düzeni, ne pahasına olursa olsun korumaya çalışmış.
Portekiz’de kasalar doluyor, tersine ise özgürlükler boşalmaya başlıyormuş.
Salazar yeni bir anayasa yaparak, bu anayasa ile tek parti yönetimine geçiyor. İllaki muhalefet yapmak isteyenleri ise Salazar’ın gizli polisi PIDE’nin gazabına uğruyormuş.
Salazar kısa zamanda diktatör şapkasını takarak, tıpkı Almanya ve İtalya’da ki gibi faşist kurumlar oluşturmuş.
Komşusu Franco’nun politikalarından da etkilenerek, hareketleri ile Franco’ya benzetilirmiş. İspanya iç savaşında Franco’ya her zaman destek vermiş.
Portekiz o zamanda dünyanın üçüncü büyük sömürgeci gücü olmasının hem prestijini hem de ekonomik açıdan büyük servet getiren gelirini elde ediyormuş.
Salazar’ın sonunu getirense en büyük aşkı sömürgeleri olmuş. Önce Hindistan’da ki sömürgelerini, ardından Afrika’daki sömürgeleri kaybeden Salazar, Afrika’ya yüklendikçe yüklenmiş.
Sömürgelerde ki isyanları bastırmak için ülkedeki askeri harcamaların artması halkı fakirleştiriyormuş. Zorunlu askerliğin Portekiz’de 4 seneye çıkması önce Katolik kilisesinin ardından da halkın desteğini yönetime karşı azalmasına sebep olmuş, asker kaçaklarının sayısı hızla artmış. Sömürge savaşları esnasında ordu içindeki bazı generaller Salazar’a karşı diş bilemeye başlamışlar. Onlara göre başbakan kazanamayacakları bir savaş için Salazar, ülkenin kaynaklarını heba ediyormuş.
Salazar son yıllarını gözlerden uzak geçirmiş ve 1970’te eceliyle ölmüş. Son ana kadar halen başbakan olduğunu sanıp, etrafa emirler verip duruyormuş. Diktatör gidince ülkedeki iklim bir nebze yumuşamış. Önce o, ardından kurduğu rejim ölmüş. Solcu subaylar “Karanfil Devrimi” adı verilen kansız bir darbe ile Portekiz’de ki Salazar kalıntılarını temizlemişler. Ülke çalkantılı iki yılın ardından liberal demokrasiye geçerek Avrupa’ya endekslenmiş.
Salazar: “Ben 36 yıl 3 F ile Portekiz’i yönettim” demiş.
Peki nedir bu 3 F ? Salazar’ın 3 f ile ülke yönettim sözünde bahsettiği, F harfi ile başlayan 3 sözcüktür. Bunlar Fado, fiesta ve futboldur. Yani bu üçü ile halkı uzun yıllar uyuttuğunu ve kendi yönetimini devam ettirdiğini ima etmiştir. Fado bir müzik türü olup fiesta ise eğlencedir. Futbol ise bildiğimiz futbol sporudur.
Salazar rejimini yıkan kansız askeri darbe, silahların namlularında karanfil takıldığı için “Karanfil Devrimi” olarak tarihe geçmiştir.
Salazar tam 36 yıl boyunca iktidarda kalmayı başarmıştır. Bu süre zarfında Angola’da 80000, Mozambik’te 63000, diğer çeşitli yerlerde 15 bin kişi Salazar’ın kurmanı olarak katledilmiştir.
HABERE YORUM KAT
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.