‘Boğaziçi’nde intihar’ başlıklı olayın haberleştirilme biçimi ‘‘habercilik etiği’ tartışmasını yeniden gündeme taşıdı.

Türk Psikologlar Derneği İstanbul Şubesi Başkan Yardımcısı Klinik Psikolog Dr. Serap Altekin intihar haberlerinin nasıl verilmesi gerektiğini ve bu haberlerin topluma nasıl yansıdığını dokuz8 Haber’den Nalin Öztekin’e değerlendirdi.

Boğaziçi Köprüsü’nde yaşanan intihar vakasını ve olayın haberleştirilme biçimini değerlendiren Dr. Serap Altekin, “İntihar haberlerinin ve intiharla ilgili medya yayınlarının sonrasında intihar oranlarının % 1-7 arttığı"na dikkat çekerek, “Özellikle de eğer intiharın yeri ve yöntemi ile ilgili detaylar haber içeriği olarak paylaşılmışsa, aynı yerde ve aynı yöntemi kullanarak intihar girişimlerinin arttığı gözlenir. Bu gerçeklik göz önüne alındığında, bir intiharı ya da intihar girişimini haber yapmak ya da yapmamak bir seçimdir; Dünya genelinde intiharı haber yapmamayı bir prensip olarak benimseyen yayın organları da vardır" ifadelerini kullandı.

HABERLERİN SUNUŞ BİÇİMİ İNTİHAR VAKALARINI ARTIRABİLİR

İntihar haberlerinde detayların haberin unsuru haline gelmemesi gerektiğini söyleyen Altekin ‘Medyada intihar haberlerinin sunuluşundaki yaygın hatalar ve etik ihlaller, intihar oranlarını arttırabildiği gibi, söz konusu intihar yöntemlerinin kullanılma riskini de arttırır’ vurgusu yaptı.

Serap Altekin, sözlerine şöyle devam etti: ‘Çarpık bir model alma ve taklit etme riskini beraberinde getirir. Özellikle depresif duygu durumunda olan insanların hissettiği çaresizliği ve umutsuzluğu arttırabilir. Ve de kamuoyunda duyarsızlaşmaya neden olabilir.’

İntihar Haberleri Nasıl Verilir, Nasıl Verilmez?

Altekin, intihar haberleri söz konusu olduğunda gazetecilerin ve genel olarak habercilerin dikkate almasını önerdiği temel bazı etik prensiplerin olduğunu da dile getirerek bunları özetledi. İşte intihar haberlerinde dikkate alınması gereken prensipler:

• İntihar haberlerini ilk haber veya flaş haber olarak vermeyin. “Flaş flaş flaş”, “şok şok şok”, “olay olay olay” gibi sansasyonel, abartılı başlıklar kullanmayın.

• Olay anı veya olay yeri görselleri kullanmayın. Sembolik ve dramatize edici görsellere de yer vermeyin.

• Basite indirgenmiş neden-sonuç ilişkileri kullanmayın.

• Geride kalanları suçlayıcı ve etiketleyici bir dil ve üslup kullanmayın.

• İntihar girişiminde bulunan ya da intihar eden kişiyi, özendirci, kahramanlaştırıcı, yüceltici, romantize edici temsiller ve kurgular içinde sunmayın.

• Olabildiğince sade biçimde ve nötr bir dille, bilgiye ve habere odaklı biçimde verin. Yer ve yöntem detaylarını haberde kullanmayın.

• Ve en önemli unsurlardan biri, mutlaka koruyucu, önleyici bilgilere ve de tedavi ve destek yöntemlerine dair bir bilgilendirme ve doğru yönlendirme ile birlikte sunun. Depresyonda olan, kendini çaresiz ve umutsuz hisseden, kendine zarar vermeyi veya hayatını sonlandırmayı aklından geçiren insanların erişebilecekleri destek ve yardım kanallarının ne olduğuna mutlaka yer verin. Uzman görüşlerine, yardım ve destek kaynağı kurum ve kuruluşlar hakkında erişim bilgilerine yer ayırın.