BOŞANMA, ÇALIŞMA VE EVDE
KADINLARA BAKIŞ

Kadın hakları açısından bakıldığında türban kullanan kesimde önemli farklılık görülüyor: 'Boşanma doğaldır' diyenler genelde yüzde 73.8, başörtüsü kullananlarda 69.4 iken, türban kullananlarda 60.8'e düşüyor. 'Kadınlar aile bütçesine katkıda bulunmak için çalışmalıdır' görüşüne katılanların oranı genelde yüzde 61.8, başörtüsü kullananlarda yüzde 57.7 iken, türban kullananlarda yüzde 41.9'a iniyor
 
Gündelik yaşamda Din, Laiklik ve Türban - 5

Toplam 41 ilde 2 bin 650'si erkek, 2 bin 689'u kadın olmak üzere toplam 5 bin 289 kişiyle yapılan araştırmada kadınların toplumdaki durumu da ele alındı. Kadına ve kadın erkek ilişkisine bakışı ortaya çıkarmak, geleneksel veya dini değerlerin bu konularda günlük yaşamdaki ağırlığını anlamak amacıyla da bazı sorular "kadın ve kadınlarla ilişki" üzerinden soruldu. Özellikle nikâh ile evin reisliği ve "kadına dayak" konularında çarpıcı bulgular elde edildi.

Çoğunluk hem resmi, hem imam nikâhı istiyor

Bir kadınla bir erkeğin beraber yaşayabilmesi için, "hem resmi hem dini nikâhı gerekli" görenlerin oranı yüzde 85.6 oranında iken, "sadece resmi nikâhı gerekli" görenler oranı yüzde 10.1, "sadece imam nikâhını gerekli" görenlerin oranı yüzde 1.4, "Hiç bir nikâh şart değil, sevmek önemli" diyenlerin oranı yüzde 2.1 düzeyinde.

Günlük hayatta başını örtmeyenlerin yüzde 69.8'i hem resmi nikâh hem de dini nikâhı gerekli görürken, yüzde 22.7'si "yalnızca resmi nikâh yeterli" diyor. Başörtüsü kullananlarda bu oranlar, her iki nikâhı gerekli görenler için yüzde 92.4'e çıkarken, "yalnızca resmi nikâh" diyenler ise yüzde 5.2'ye düşüyor.

Türbanlılarda ise her iki nikâhı onaylayanlar yüzde 94.6, "yalnızca resmi nikâh" diyenler yüzde 2.9, "yalnızca dini nikâh" diyenler 1.4 oranında bulunuyor.

Kadın ile erkeğin beraberliğinin gerek şartına dindarlık hali üzerine bakıldığında, "inançlılar"da "her iki nikâh gerekli" diyenler yüzde 78.3 iken, "dindarlarda" bu oran yüzde 92.3'e çıkıyor. Yalnızca resmi nikâhı yeterli görenler "inançlılarda" yüzde 15.9 iken, bu oran "dindarlarda" yüzde 5.1'e iniyor.

Sadece 'imam nikâhı' diyenler yüzde 1.4

Sadece 'imam nikâhı' diyen sofular yüzde 3.2

Boşanmayı doğal görmeyenler türban kullananlarda artıyor

Araştırmada boşanmaya bakış ile bunun örtünmeyle ilişkisi de değerlendirildi ve dikkat çekici bulgular elde edildi. Toplum genelinde boşanmayı doğal görenlerin yüzde 73.8, doğal görmeyenler ise yüzde 22.4 oranında bulunduğu belirlendi.

Boşanmayı normal karşılayanlar örtünmeyenler içinde yüzde 87.8 iken, başörtüsü kullananlar arasında yüzde 69.4'e türban kullananlar arasında yüzde 60.8'e düşüyor. Boşanmayı normal bulmayanlar ise başını örtmeyenler arasında yüzde 9.2 iken başörtüsü kullananlar arasında yüzde 26.9'a, türban kullananlar arasında yüzde 33.4'e yükseliyor.

Örtünmeye göre kadın-erkek beraberliği ve nikâh tercihi

Boşanma

'Sofular'ın çoğunluğu da boşanmayı normal karşılıyor

Türban ve çarşaf kullananların boşanmaya bakışı yakın

Yolumuz uzun mu?

TARHAN ERDEM

Kadın erkek ilişkilerinde toplumun yaklaşımı pek tutarlı sayılmaz!

Deneklerin yüzde 96'sı, bir kadınla bir erkeğin birlikte yaşaması için resmi nikahı koşul olarak görmektedir. Boşanmayı "normal" karşılayanlar yüzde 74; kadınların çalışıp çalışmayacağına kendileri karar verebilmelidir diyenler yüzde 72'dir.

Hem toplumumuzun geleneklerine hem de Medeni Kanun'un gereklerine uygun olan bu bulgular, kadın-erkek ilişkilerinde ilerlediğimizin göstergesi olarak karşılanabilir.

Ancak, "Evin reisi erkektir, döver de sever de" tekerlemesine katılmayanlar yüzde 57'dir. Medeni Kanun'un kabul edilişinin üzerinden 80 yıl geçtikten sonra, toplumun yüzde 40'ının "döver de sever de" görüşüne yakın olduğu biçiminde de ifade edebileceğimiz bu sonucun hayal kırıklığı yaratması doğaldır.

Gerçekte siyasal İslam ve türban konusu da kadın-erkek ilişkilerinin bir parçasıdır. Kadın-erkek ilişkilerinde, alınması gereken daha çok yolumuz olduğuna işaret eden bu bulgular, araştırmanın önemli sonuçlarından biridir.

Kadınların çalışmasına olumlu bakanlar çoğunlukta

Kadınların çalışmasına, başını örtenler şartlı izin veriyor

Kadınların çalışabilmeleri üzerine sorular da önemli veriler ortaya koydu. Kadınların çalışmalarını doğru bulanların oranı yüzde 61.7, duruma bağlı olarak çalışabilir diyenlerin oranı yüzde 26.2, çalışmalarına tümden karşı olanların oranı yüzde 10.7 düzeyinde. "Çalışıp çalışmama yalnızca kadınların kendi kararlarıdır" diyenlerin oranı yüzde 40.3 iken, "duruma bağlı" diyenlerin oranı yüzde 32, bu fikri yanlış bulanların oranı yüzde 26 çıktı.

Araştırma sonuçları, örtünmeye göre bu görüşlerin önemli oranda değiştiğini de gösteriyor. Başını örtmeyenler kadının çalışması fikrine yüzde 80.5 oranında katılırken, başörtüsü kullananlarda bu oran yüzde 57.7'ye, türban kullananlarda yüzde 41.9'a düşüyor.

"Kadının çalışıp çalışmayacağına yalnızca kendi karar verebilir" fikrinde olanlar, başörtüsü kullanmayanlarda yüzde 59.8 iken, başörtüsü kullananlarda yüzde 33.1'e, türban kullananlarda yüzde 28.8'e düşüyor.

Örtünmeye göre kadının çalışması

'Evin reisi erkektir, döver de sever de' diyen üniversiteli var

Araştırmayla kadına şiddet konusunda da çarpıcı veriler elde edildi. "Evin reisi erkektir, döver de sever de" yargısına katılanların oranı yüzde 25.5 iken, "duruma bağlı olarak erkeğin dövebileceğini" kabul edenlerin oranı yüzde 16.8, bu fikri yanlış bulanların oranı yüzde 56.9 bulundu.

Cinsiyet ve yaş kümelenmelerine göre bu yargıya verilen cevaplara bakıldığında, 18-28 yaş arası genç kadınlar dışındaki kümelerde genel ortalama etrafında cevap oranları görülürken, ciddi farklılık yalnızca genç kadınlarda ortaya çıktı. Genç kadınların yalnızca yüzde 13.9'u bu yargıyı doğru bulurken, yüzde 12.1'i de duruma bağlı olarak bu yargıya katıldığını söyledi.

Aynı şekilde cinsiyet ve eğitim üzerinden "erkek, döver de sever de" yargısına cevaplara bakıldığında lise ve üniversite mezunu kadınlar ve üniversite mezunu erkeklerde genel ortalamanın dışında ve bu yargıyı yanlış bulanların fazla olduğu görüldü.

Evin reisi erkek

Evin reisi erkektir, döver de sever de (eğitim ve cinsiyete göre)

Evin reisi erkektir, döver de sever de (yaş gruplarına göre)

MİLLİYET - 7 Aralık 2007