Dede Sultan'a giden köprü

Bedrettin müritlerinin 600 yıl önce yaptığı köprünün de bulunduğu sazlık alan golf sahası yapılmak isteniyor

Seferihisar Kuşadası yolu, Zeytinköy civarlarında Eleman Bataklığını tam ortasından ikiye bölerek geçer. Kuşadası yönünde yol boyunca Pananos sahillerini biraz tepeden izleyen yolcular, Zeytinköy ve Gebekirse Gölü tabelalarını geçtikten hemen sonra yolun ucu bucağı görünmeyen geniş bir düzlüğü ortadan yararak devam ettiğini görürler. Yazın önemli ölçüde kuruyan, kışın yağmur ve deniz suları ile dolan Eleman bataklığıdır burası. Bataklık bitkileri ile kaplı olan alanın birçok yerinde küçük gölcükler gizlidir. İçinde yaban domuzundan, tavşanlara, su kuşlarından yılan ve çeşitli balıklara kadar onlarca yaban hayvanın barındığı bataklıkların bir bölümünde ise geniş kumullar bulunmaktadır.

Zeytinköy sapağından yaklaşık 200 metre ileride, Kuşadası’na doğru yolun sağ tarafında bataklıklar arasına giden taşlı-topraklı bir yol vardır. Sazlıkların, ılgınların ve bodur bataklık bitkilerinin arasında hafif eğimli kıvrımlarla uzanan yol boyunca deniz börülceleri eşlik eder sizlere. Bir yanı bataklık olan küçük bir tepenin eteğinden deniz tarafına, bataklığın içlerine doğru giden yol, yaklaşık 200-300 metre ileride, şimdilerde kurumuş küçük bir gölcüğün yanından geçer.

Kuşlar gider bizim Dede Sultan’a

Zeytinköylü olan EFEÇED (Efes Çevre, Doğa ve Kültür Derneği) Başkanı Tekin Karadağ, bölgede bu köprünün Şeyh Bedrettin isyanı döneminde Bedrettin müritleri tarafından yapıldığı söylencesinin hakim olduğunu belirtiyor. Yöredeki söylencelere göre Karaburun’daki Şeyh Bedrettin’in müridi Börklüce Mustafa’nın (Dede Sultan) adamları Ortaklar’a gidebilmek için bu köprüyü yapmışlar ve uçsuz bucaksız bataklıklar arasındaki kumulları birleştirerek kendilerine yol açmışlar. Şimdi, bu köprünün de içerisinde bulunduğu alan golf sahaları yapılmak üzere turizm bölgesi ilan edilmiş durumda. Eğer Turizm Teşvik Yasası yürürlüğe girerse doğal bitki örtüsünün ve kıyı-bataklık ekosisteminin yanı sıra, Şeyh Bedrettin müritlerinin 600 yıl önce yaptığı söylenen bu köprü de yok olacak. Ve sonra, birkaç zengin turist üç-dört metre toprakla doldurulup golf sahası yapılan bu yerlerde, pahalı ayakkabıları ve şortları içerisinde dolaşırken “Sazlıklardan havalanan bir ördek gibi sesin” şarkısı da en azından burası için artık bir anlam taşımayacak… Bugünlerde, Pananos sahillerindeki kumullardan, bataklıklar arasındaki onlarca yaban hayvanından, Gebekirse Gölü’ne uçan su kuşlarından ve bölge insanlarından, Dede Sultan müritlerinin celladın kılıcı altındaki son sözleri duyuluyor: “İriş Dede Sultan”…

Özer Akdemir - (İzmir/EVRENSEL) - 27 Eylül 2008