'Candaş medya'

Kadri Gürsel / Milliyet

Bugün bu sütunda, geçen perşembe birincisi yayımlanan “Nükleerde iki seviyeli satranç” başlıklı yazının devamını okumanız gerekiyordu. Ancak, kendimi içinde bulduğum “candaş medya” tartışması zorunlu bir program değişikliği yapmama neden oldu.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın geçen salı günkü AKP Meclis Grubu toplantısında CHP’deki değişime destek veren medya çevresi için “candaş medya” şeklinde bir yakıştırmada bulunduğunu biliyorsunuz. “Candaş”ın yanında bir de “yoldaş medya” dedi Başbakan...

Başbakan’ın “candaş medya” dediğini duyduğum anda ne düşündüysem, bugün de aynısını düşünüyorum...

Aleviler kendileriyle aynı mezhepten olanlara “can” derler.

Başbakan Erdoğan’ın “can”ı kök alarak türettiği “candaş” sözcüğü, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun Alevi kökenine bir göndermedir. Başbakan, hedef aldığı medyanın da “Alevi destekçiliği” yaptığını ima ediyor.

AKP Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik’in “Başbakan Alevileri değil, candan alkışlayan gazetecileri kastetti” mealindeki yazılı açıklaması ise maalesef görüşümü değiştirmeye yetmiyor.

“Candaş medya” ve “yoldaş medya” birbirini tamamlayan yakıştırmalar. “Candaş”, “Alevi yandaşlığı”nı ima ediyor ise, “yoldaş” da “solcu medya” vurgusu oluyor. Kılıçdaroğlu’nun solcu ve halkçı söylemini olumlu bulanlara atfen kullandı bunu Başbakan Erdoğan.

“Candaşlık” yakıştırması hakkındaki görüşlerimi ilk kez geçen perşembe CNN Türk’te, Ayşenur Arslan’ın “Medya Mahallesi” programında dile getirdim.

Kısaca, Başbakan’ın bu “ayrıştırıcı ve ötekileştirici” ifadeyi kullanarak, hedef aldığı medya ile Kılıçdaroğlu arasında mezhepsel aidiyet ve kimlik üzerinden bir özdeşlik kurduğunu, bunun sakat bir düşünce tarzı olduğunu söyledim.

Ertesi gün Haber Türk’te Amberin Zaman da Başbakan Erdoğan’ın “candaş medya” yakıştırması ile ABD’de Cumhuriyetçilerin Obama karşısındaki tutumları arasında benzerlik kurdu:

“Başbakan bunu bilerek yaptıysa, o halde ABD Başkanı Barack Obama’nın Cumhuriyetçi rakiplerinden pek bir farkı kalmamış oluyor. Zira Cumhuriyetçiler, Obama’yı karalamak için her fırsatta teninin siyah, köklerinin kısmen Müslüman olduğunu hatırlatıyorlar.”

Aynı gün AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik bir yazılı açıklama yaparak Başbakan Erdoğan’ın “candaş medya” yakıştırmasıyla Aleviliği kastetmediğini belirtti.

Bu açıklamaya geçmeden önce Başbakan Erdoğan partisinin grup toplantısında, CHP Kurultayı bağlamında eleştirdiği medya hakkında ne demişti, kısaca hatırlayalım:

“Şimdi iki tür medya türedi; birisi candaş medya, diğeri yoldaş medya. Gerçekten candaş ve yoldaş medya, bu süre içinde çok yoğun mesai sarf ettiler; hâlâ da mesai sarf etmeye devam ediyorlar.”

Ardından, varsaydığı “medya egemenliği”ni eleştiren cümleler sarf eden Erdoğan, konuşmasının CHP Kurultayı ile ilgili bölümünün sonunda, “Medyanın köşe yazarlarının, pabuçlarını çıkartmak suretiyle, masalar, sandalyeler üzerinde nasıl alkış tuttuklarını da gördük” dedi.

Çelik’in açıklamasına göre, Başbakan’ın “candaş medya” ifadesi ile kastettiği, “candan alkışlayan” ve “cansiperane CHP sözcülüğüne soyunan” bazı medya mensupları ile bunların yazı ve beyanlarına yer veren medya organları... Keşke öyle olsa.

Çelik bizden “candaş”ı, candan veya cansiperane manasında imiş gibi yorumlamamızı istiyor.

Olmaz, yorumlayamayız.

Bir kere Türkçe’de “candaş” sadece özel isim olarak var. “Candaş Bey” gibi... Bakmayın bu yazıda mecburen küçük harf ile yazdığımıza...

Başbakan’ın “Candaş” diye birinin medyasını kastetmediği belli olduğuna göre, candaşı “can” sözcüğünden türettiği çok açık. Ve bu “can”ın sözlükteki soyut anlamından ziyade CHP bağlamında “Alevi”yi işaret ettiği bence aşikâr...

Başbakan’ın sorunu, strese girdiğinde öğrenilmiş üslubunun dışına çıkarak iç dünyasını ele vermesiyle ilgilidir.

Kadri Gürsel

<!--

var prefix = 'ma' + 'il' + 'to';

var path = 'hr' + 'ef' + '=';

var addy50449 = 'kgursel' + '@';

addy50449 = addy50449 + 'milliyet' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

var addy_text50449 = 'kgursel' + '@' + 'milliyet' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

( '' );

50449 );

( '' );

//-->n

<!--

( '' );

//-->

<!--

( '' );

//-->

Milliyet - 30 Mayıs 2010