(1272 – 3 Kasım 1332): Şair. Kırşehir yöresinde Arapkir'de doğdu. Babası Muhlis Paşa, Baba İlyas'ın oğludur. Şeyh İlyas da denilen Baba İlyas Horasan'dan Anadolu'ya göç etmiş Sünnî mutasavvıf ve tanınmış din âlimidir. Talebelerinin çokluğu I. Alaeddin Keykubat'ı endişeye düşürmüş, eğitimden başka kaygı olmadığını görünce Baba İlyas'ı takdir etmişti. Baba İlyas'ın talebeleri arasında Hristiyanlar da vardı. Bunlardan biri de Baba İshak'tır. Karamanlı bir Rum çocuğu veya Kefersudlu (Malatyalı) bir Hristiyan olan Baba İshak, Baba İlyas'ın öğrencisi olmasına rağmen Rum devleti kurma emeli gütmüş ve Anadolu'da ilk isyanı başlatmıştır. Baba İlyas iki yüzlü müridini isyandan vazgeçirmek için haber göndermişse de muvaffak olamamıştır. Baba İlyas da ayaklanmaya katılmadığı hâlde öldürülmüştür.

Baba İlyas'ın dört oğlundan biri olan Muhlis Paşa Mısır'a gitti. Sonra Kırşehir'e geldi ve babasının öğrencilerinden Şeyh Osman'ı zaviyesinde ziyaret ederek oğlu Âşık Paşa'yı yetiştirip kızıyla evlendirmesini vasiyet etti. Bir yıl sonra 1274'de öldü.

Âşık Paşa Moğol zulmünün arttığı bir zamanda yetişti. Zâhirî ve bâtınî ilimleri, Ermenice ve İbranîceyi öğrendi. Oğlu Elvan Çelebi Menakıbu'l-Kutsiyye'de onun için: 'Velîlerdeki zevkler fenâ makamına ulaşma ile, gafletten uzak olarak her an Hakk'ı hatırlama ve uyanıklık hâli yanında kendinden geçme durumunu bizzat yaşadığını' belirtir.

Lâtifî ve Müstakimzâde Süleyman Sadedin Efendi, Baba İlyas'ın Amasya'ya geldiğini, oğlu Muhlis Paşa'nın Kırşehir'e yerleştiğini, Âşık Paşa'nın burada doğduğunu ve bunların Hanefî mezhebinden olduklarını kaydederler. Kaynaklarda Âşık Paşa'nın Hacı Bektaş-ı Velî'nin halifesi olduğu da yazılıdır.

Âşık Paşa Türkçe için fikirler getirerek bir devlet dilinin önemini belirttiği gibi bir hükümdarın başta asalet, bilgi, vücut sağlığı, cesaret, cömertlik ve vefa duygusu gibi özelliklere sahip olması gerektiğini söylemiştir.

Eserleri: Garibnâme (Mesnevî, 10613 beyittir. Eser, fâ'ilatün fâ'ilâtün fâ'ilün vezniyle yazılmıştır. Başında manzum bir dibace bulunmaktadır. Garibnâme'nin önemli bir özelliği telif bir eser oluşudur. Prof. Dr. Kemal Yavuz yayınladı, 4 cilt. TDK Yayınları, 2001), Fakr-nâme, Vasf-ı Hâl, Hikâye, Kimya Risalesi, Risale-i Âşık Paşa.

Agâh Sırrı Levend, Fakr-nâme, Vasf-i Hâl, Kimya Risalesi ve Hikâye adlı dört mesnevîsini yayınladı (Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten 1953 ve 1954'ten ayrı basım). Abdülbaki Gölpınarlı 67 ilâhî ve gazelini Yunus Emre ve Tasavvuf (1969) adlı kitabına aldı.