Gönül ibadeti, akıl yürütmelerle, gönül bilgisi dediğimiz irfanı artırma çabası içerisinde olma, bu çabayı sonuçlandırmak için, bir davranışa girme yada Tanrıyı, evinde yani gönlünde mihman etme ve onunla söyleşmedir. İnançta gönül hem tanrının evi, hemde tanrısal olana ulaşma aracı olan, gönül bilgisinin sezgisel aklın birikmiş biçimidir.
İbadet, tanrıya karşı manevi bir görevdir.
Tanrıya ulaşmak ulaşmak istiyenlerin Yücel mesini sağlayacak manevi bir görevdir.
İnsanoğlunun en son noktasına doğru bir yaklaşımdır.
Bir yol ulusuna büyüğüne yada bir makamı simgeleyen şeye göre saygı göstererek Tanrı ile ilişkiye geçme, niyaz olarak inanca taşınır.
Niyaz Alevilikte temel ibadet biçimleri arasında sayılır.
Niyaz kapsamında insana karşı dönülerek, insanı kıble edinerek, aslında büyük bir yaratıcıya yalvarılır yakarılır, diğer yandan insan onurlandırılarak, şereflendirilerek, Tanrının kendisini tanımasına, bilmesine katkıda bulunur.
Tanrının insana gereksinimi olduğu vurgulanmıştır olur. Buyruğa göre niyaz bir gönül lokmasıdır.
Dosttan dosta giden yürek sevgisinin yoludur. İnsanın özünde, tanrının varlığı yattığı için, Tanrının mekan tuttuğu yer insan gönlü olduğu için Alevilikte insan kıble edinerek ibadet icra edilir.

Alevi ibadetledinde, insanın yüzüne yüreğine karşı dönülerek cemal cemale ibadet ve muhabbet yapılır. Alevilikte, herşeyin başında insan geldiği için, ibadetin özü insan olduğu için, insanın konuşması tanrının kelamı olarak kabul görülüyor. Çünkü insan tanrının tüm özelliklerini üzerinde taşıdığı için tanrı insan suretinde vücut bulduğu için Alevilikte en yüce varlık insandır.
Bütün kutsal mekanlarda oturan yatan insandır, söyleyen, düşünen, soran, sorgulayan, dertlere derman olan insandır. Bedreddin Tanrıya erişmek insanın saf varlığına erişmektir diyor.