Alevi'lerin yürüyüşü

TARHAN ERDEM

Oral Çalışlar’ın Radikaldeki “Aleviler Ne İstiyor?” başlıklı dizisinin yayına başladığı gün, Aleviler Ankara’da siyasal gösteri yaptılar. Toplantı öncesi bazı gazetelerde, Alevi dernekleri yöneticilerinden İzzettin Doğan, Hıdır Bulut, Fermani Altun, Özdemir Özdemir’in, gizli amaç ve Kürt girişimi iddiaları yayımlanmıştı ama, dün gelen haberler bu demeçleri doğrulamadı.

Haberlerine inandığım NTV muhabiri Nermin Yurteri, yürüyüşe 50 bin  kişinin katıldığını canlı yayında söyledi. Ankara’da 50 bin kişinin katıldığı her toplantı başarılı sayılmalıdır.

Televizyon, katılanların heyecanını yansıtıyordu. Bir ara yöneticilerden biri yürüyenlerin 50 bin değil, 100 bin olduğunu iddialı biçimde söyledi. Aleviler hep sayılarının eksik söylendiğinden yakınmışlardır.

Bir süre önce da aynı itirazlarla ben de karşılaşmıştım:

KONDA’nın, 2006 Eylülünde yaptığı araştırmada, Türkiye’de oturan yetişkinleri temsil eden 23 bin deneğin, yüzde 6’sına yakını, mezhebinin “Alevi” olduğunu söylemişti.

Yani o araştırmaya göre, ülkemizde 4 milyon çevresinde yetişkin Alevi yaşamaktaydı, çocuklarıyla birlikte 6 milyon olmalıydılar.

Bu sayılara karşı çıkanlar arasında, Alevilerin 25 milyon olduğunu söyleyen de vardı, en mütevazı 10 milyonun altına inememişti. Dinlediğim kişiler dayandıkları objektif  bir kaynak göstermemişti.

Kimliklerini açıklamaktan kaçınan, mezhebini vurgulamak istemeyen Aleviler bulunduğu bir gerçektir ama, bunların sayısı mezhebini açıklayanlardan fazla olamaz.

Özetle KONDA’ya göre Alevi ve çocuklarının toplam nüfusdaki oranı yüzde 10 çevresindedir.

Dünkü toplantıda dile getirdikleri istekler güçlerini, Alevilerin sayılarından değil, özlerindeki genellik ve doğruluktan almaktadır.

Alevilerin beklentilerini bir kez de ben not etmek istiyorum: 1/ Ayrımcılığa karşı eşit yurttaşlığın sağlanması, 2/Zorunlu din derslerinin kaldırılması, 3/Diyanet İşleri Başkanlığı’nın lağvedilmesi, 4/Cem evlerinin yasal statüye kavuşturulması, 5/Alevi toplumunun örgütlerini muhatap kabul edilmesi, 6/Dergâh yönetimlerinin Alevi örgütlerine bırakılması, 7/Sivas’taki Madımak Oteli’nin müze olması.

Bu istekler bana göre, evrensel insan haklarının doğal gereğidir, ancak zorunlu din derslerinin ve Diyanet İşlerinin kaldırılmasının siyasal hayatımızda kabul edilmesinde zorluklar vardır. Marjinal eğilimler dışında, siyasal partilerin bu istekleri kabul etmesini bekleyemiyorum.

Başarılı bu ilk yürüyüşün anlamlı sonuçlar vermesi için Aleviler, çok sayıdaki dağınık derneklerini bir araya getirerek, isteklerini halka tanıtacak bir yürütme kurulu oluşturmalıdır.

Farklı yerlerde yaşayan, değişik beklentileri olan toplumsal bir kesimin, tek bir dernekte buluşması imkânsızdır ama, Aleviler de güçlerini azaltacak sayıda dernek kurmuşlardır!

TARHAN ERDEM
RADİKAL - 10 Kasım 2008