Aleviler ve sorunun kaynağı

Fehmi Koru

Türkiye'nin her dönemde kendini güçlü biçimde hissettiren sorunları da var, günümüzün gündeme dayattığı türden sorunları da... Birini çözerken diğerini ihmal etmek akıl kârı değil. Ne kadar değiştirilmiş olursa olsun, elimizdeki 1982 Anayasası, hâlâ kronik sorunları da konjonktürel olanları da çözmeye engel maddeler içeriyor. Anayasaya el atmaya kalkanın elini yakmaya hazır bekleyenlerin sayısı ise hiç de az değil.

Bu durum da ülkeyi yönetilemez hale sokuyor.

“Aman anayasaya dokunmayalım, sonra cızz olur” diyenler içerisinde Aleviler de var mı acaba? 1982 Anayasası'na daha fazla dokundurtmaya yanaşmayanlardan bazıları Alevilik konusu açıldığında o kesimden gelen şikâyetlere en fazla kulak verenler; bu hemen fark ediliyor. Oysa Aleviler'in şikâyetlerinin çoğu anayasayla bir biçimde irtibatlı. Anayasanın ülkeye biçtiği elbise Alevi kesimine de dar geliyor.

Geçen hafta sonu Ankara'da yapılan Alevi yürüyüşünden en az rahatsız olması gereken hükümet ve hükümete destek veren çevrelerdi; en büyük rahatsızlığı onların duyması bize özgü garipliklerdendir. Ak Parti'nin veya muhafazakâr kesimin Aleviler için 'eleştiri kaynağı' olan konuların ortaya çıkışı ve varlığını sürdürmesiyle hiçbir ilişkisi bulunmuyor. Buna karşılık, eleştirileri ortadan kaldıracak formüller ve çözüm önerileri hükümetten ve destekçisi çevrelerden beklenebilir.

Alevilerin de artık bu gerçeği anlaması ve kendilerine arka çıktığı iddialarını seslendirenlerin sorunun çözümü önündeki engeller olduğunu görmesi gerekiyor.

Tarihsel olarak kırsal kesimde yaşamış olan Aleviler yaşadıkları yörelerde kimliklerini geleneksel yöntemlerle koruyabiliyorlardı. Bir sorunları da yoktu, kendileri de bir sorun teşkil etmiyordu. Cumhuriyet'in modernleşme girişimi ve hızlı kentleşmeyle birlikte sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Büyük kentlerde yerleşen Aleviler biraraya gelmelerini cemevleri etrafında sağlamaya başladılar.

Aleviler İslâm inanışının bir parçası mıdır? Cem ibadet, cemevi ibadethane midir? Zorunlu din derslerinde neden Alevi inanışı da yer almaz? Türkiye'deki dinî örgütlenmede Aleviler neden dikkate alınmaz?

Bu soruların işaret ettiklerinin hepsi modern konulardır ve hem cevap hem de çözüm bekleyen birer siyasi sorundur da aynı zamanda...

Demokrasilerde siyasi sorunların çözüm mercii hükümetlerdir. Ak Parti bu sorunların da hepsini çözmekle yükümlüdür.

Dinî alana giren, inançlarla ilintili konuların çözümü, tahmin edilebileceği gibi, kolay değildir. Yukarıdaki bir dizi soruya Diyanet İşleri Başkanlığı'ndan alınacak cevaplar Alevi kesimini tatmin etmeyecektir. Alevi kesimin talepleri mevcut anayasal dinî yapı içerisinde çözülemez. İktidar partisi içerisindeki Alevi kökenli milletvekilleri aracılığıyla, sorun, TBMM çatısı altında çözüme kavuşturulabilir ancak. Öyle de olmalıdır.

Konunun Avrupa Birliği ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından gündemde tutulması çözüme doğru bir an önce yol alınmasını gerektiriyor. Geçenlerde burada bir değil iki değil tam üç yazıda konunun çözümüne yarayabilecek ipuçlarını sunmaya çalıştım. Ne kadar zor olursa olsun, bu soruna da çözüm bulmak mümkündür. Yeter ki, taraflarda çözme niyeti ve iradesi olsun...

Öyle sanılıyor, ama sorun, sanıldığı gibi Sünni çoğunluğun geçit vermemesi veya bağnazlığı ile irtibatlı değildir; Alevi kesim sorunun kaynağını siyaseten kendilerine yakın sandıkları çevrelerde aramakla ve onları çözüme ikna etmekle işe başlasın.

Fehmi Koru

<!--

var prefix = 'ma' + 'il' + 'to';

var path = 'hr' + 'ef' + '=';

var addy77306 = 'f.koru' + '@';

addy77306 = addy77306 + 'yenisafak' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

var addy_text77306 = 'f.koru' + '@' + 'yenisafak' + '.' + 'com' + '.' + 'tr';

( '' );

77306 );

( '' );

//-->n

<!--

( '' );

//-->

<!--

( '' );

//-->

YENİŞAFAK - 15 Kasım 2008