AABF halk eşitiliği anlaşmalarının ilkini 2012 yılında Hamburg Eyalet ile imzalamıştı. Bundan bir yıl sonra ( 2013 ) ikinci hak eşitlik anlaşması Niedersachen Eyaleti ile imzalandı. Daha sonra ise 2014 yılında Bremen Eyalet Hükümeti ile üçüncü hak eşitliği anlaşması imzalandı.

İmzalanan bu hak eşitliği anlşmalarıyala Almanya Alevi Toplumu‘nun birçok hakkını elde etmesine önclük yapan AABF, hak eşitliği anlaşmalarının dördüncüsünü 9 Nisan 2019 tarihinde Rheiland Pfalz Eyaleti ile imzaladı.

9 Nisan Salı günü saat 18:00‘de Mainz Belediye Sarayı’nda düzenlenen hak eşitiliği imza töreni ve bilgilendirme toplantısına Rheiland Pfalz Başbakanı Malu Dreyer, Mainz Büyükşehir Belediye Başkanı Michael Ebling’in yanı sıra Alman siyasi partilerinin ve sivi toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı. Toplantıya AABF’ yi temsilen Başkan Hüseyin Mat, AABF Genel Sekreteri Ufuk Çakır, AABF 2.Başkanı Aziz Aslandemir, AABF yönetim kurulundan Fuat Ateş ile Sibel Turan, AABF Rheiland Pfalz Eyaleti Bölge Başkanı ve yönetim kurulu üyeleri, bölge AKM’leri, AABF İnanç Kurulu‘nun temsilcileri ve Almanya Alevi Kadınlar Birliği‘nin temsilcileride katıldılar.

Mainz Belediye Sarayı’nda düzenlenen hak eşitiliği imza töreni ve bilgilendirme toplantısı, AABF Genel Sekreteri Ufuk Çakır’ın selamlama konuşmasıyla başladı. Selamlama konuşmasının ardından Alevileri tanıtan kısa bir filim gösterimi yapıldı. Katılımcılar filimi pür dikkat izldiler.

Mainz Belediye Sarayı’nda düzenlenen hak eşitiliği imza töreni ve bilgilendirme toplantısının moderatör Ufuk Çakır, fili gösreriminden hemen sonra protokol listesindeki sıralmaya göre konuşmacıları konuşmalarını yapmaları için sırasıyla kürsüye davet etti. Mainz Büyükşehir Belediye Başkanı Michael Ebling’nin, AABF Genel Başkanı Hüseyin Mat’ın, Rheiland Pfalz Başbakanı Malu Dreyer’in ve AABF Rheiland Pfalz Eyaleti Bölge Başkanı İsmail Talay’ın konuşmaları katılımcılar tarafından yoğun bir şekilde alkışlandı.

Konuşmaların sona ermesinin ardından hak eşitliği anlaşmasının imzalanması için protokol masasına gecildi. Rheiland Pfalz Başbakanı Malu Dreyer ile AABF Genel Başkanı Hüseyin Mat’ın hak eşitliği belegesini imzalamaları katılımcılar tarafından ayakta alkışlandı. Ressam Erdal Güldağ tarafından cizilen bir resim tablosunun Aleviler adına Başbakanı Malu Dreyer’e hediye edilmesi hak eşitliği anlaşması imza törenine farklı bir renk kattı. Mainz Alevi Kültür Merkezi müzik topluluğu tarafından söylenen deyişlerin ardından imza töreni sonlandırılarak yemeğ geçildi.

AABF Genel Başkan Hüseyin Mat, Rheiland Pfalz eyaletiyle imzaladıkları hak eşitliği anlaşmasına ilişkin olarak şunları ifade etti:

‘‘Bu başarı ve guru hepimizindir.

Rheiland Pfalz Hak Eşitliği Anlaşması’nı imzaladık. Bugün Mainz Belediye Sarayı’nda Rheiland Pfalz Başbakanı Sayın Malu Dreyer, Mainz Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Michael Ebling, siyasi partilerin temsilcileri, inanç kurumlarının temsilcileri ve sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla imza törenini gerçekleştirdik.

30. Kuruluş Yıldönümü’müzün en değerli hediyesini aldık. Hepimize hayırlı uğurlu olsun.

Emek veren her can’a ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Bu kazanım otuz yıldır örgütlü verdiğimiz mücadelenin sonucunda elde edinmiştir.

Kurucu üyelerimiz başta olmak üzere, bugünlere gelmemizde emek veren, katkı sunan herkese teşekkür ediyor, mücadeleleri önünde saygıyla eğiliyorum.

Bozatlı Hızır her daim ve her yerde yanımızda olsun‘‘ dedi

Rheinland-Pfalz eyaleti sadece Alevilerle anlaşma yaptı

Başkan Mat, imzalanan hak eşitli anlaşmlarının içeriğine ilşkin olarak şunları söyledi:

‘‘Rheinland-Pfalz’daki anlaşmanın bir özelliği var. Diğer eyaletlerde bu anlaşma aynı zamanda İslami kurumlarla da imzalamıştı. Ama Rheinland-Pfalz eyaleti, İslami kurumlarla böyle bir anlaşma yapmayı kabul etmedi. Sadece Alevilerle anlaşma yaptılar. Bu yalnızca Alevilerle imzalanan bir anlaşma özelliği taşıyor.‘‘

Bu anlaşmada özellikle öne çıkan maddelerden bir tanesi Alevi inancının resmi kabulüdür.

‘‘Cemevlerinin ibadet yeri olarak kabul görmesi, okullarda Alevilik derslerinin verilmesi, üniversitelerde Alevilik kürsülerinin kurulması, Alevi İnanç önderlerinin diğer inanç önderleri gibi kabülü, devlet kurumlarının danışma kurullarında Alevilerin temsil edilmesi,Aşure Günü, Kurban Bayramı, Hızır Günleri, Nevruz, Hıdırellez, Sivas anması, Hacı Bektaşi Veli anması, Hz. Hüseyin’in şehadet günü olan olan Muharrem’in 10. gününün bu eyaletlerde Aleviler için resmi tatil günleri olarak kabul edilmesi, Alevilere kendi erkânlarına göre cenaze merasimlerini yapabilmesi ve talep olması durumunda özel mezarlık yerinin tahsisi gibi kapsamlı birçok hakkı içeriyor.‘‘ dedi.

Rheinland-Pfalz Eyaleti ve Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu Arasında İmzalanan Sözleşmenin Tam Metini

’’Madde 1

İnanç Özgürlüğü ve Kendini Tanımlama Hakkı

(1) Eyalet, Alevi inancını ikrar ve icra etme özgürlüğünü yasal güvence altına alır. Sözleşen taraf, ikrarın saygı ile karşılanmasının,gerek başka dinlerin ve dünya görüşlerinin ve gerekse kendi dininin farklı görüş ve uygulamalarının saygı ile karşılanmasına ayrılmaz bir şekilde bağlı olduğunu kabul eder.

2) Sözleşen taraf, herkes için geçerli olan yasalar çerçevesinde kendi meselelerini kendisi düzenler ve idare eder. Sözleşme tarafları, devletin dinlere ve dünya görüşlerine karşı tarafsızlık ilkesini ve devletin yasalarının bütünüyle geçerliliğini ve onlara saygı göstereceklerini kabul ederler. Sözleşen taraf, bu anlayışa aykırı ifadelerden uzak duracağını ve bu anlayışa ters düşen görüşlere karşı duruş sergileyeceğini beyan eder.

(3) Sözleşen taraf ve üyesi olan cemevlerini, Almanya Federal Cumhuriyeti Anayasası ve Rheinland-Pfalz Eyaleti Anayasası uyarınca birer inanç kurumu olarak tanınmıştır.

Madde 2

Ortak Temel Değerler

(1) Sözleşme tarafları, Almanya Federal Cumhuriyeti’nin anayasal düzeninin bağlayıcı temel değerlerini kabul ederler. Taraflar, özellikle insan haklarının dokunulmazlığını, temel hakların geçerliliğini, halklar arası anlayış ve dostluğun geçerliliğini, başka kültürleri, dinleri ve dünya görüşlerini tanımayı ve hoşgörü ile karşılamayı ve toplumsal yaşamın özgürlükçü, hukuk devleti ilkesi temelinde olan demokratik Anayasasını kabul ederler. Taraflar, etnik kökene, cinsiyete, dine veya dünya görüşüne, engelliliğe, yaşa veya cinsel kimliğe dayalı her türlü şiddete ve ayrımcılığa karşı duracakları konusunda mutabık olduklarını beyan ederler. Taraflar toplumsal çeşitliliği ve herkesi kapsayan katılımcılığı savunurlar.

(2) Sözleşme tarafları, cinsiyetlerin hak eşitliliğini bütün cinsiyetlerin eksiksiz ve eşitlik temelinde gerek toplumsal ve siyasi hayata,gerekse okul ve meslek eğitimine katılmaları anlamında tanırlar. Taraflar, bütün insanların eşitlik temelinde, cinsiyetlerine ve dini inançlarınabakılmaksızın, eğitime, istihdama ve toplumsal hayata katılmalarının gerçekleşmesini destekler ve her türlü ayrımcılığa karşı çıkarlar.

Madde 3

Alevi Bayram Günleri

(1) Sözleşen taraf prensip olarak Alevilerin dini tatil gününde ve dini bayram günlerinde Cem ibadeti ve dini etkinlikler yapma hakkına sahiptir.

(2) Sözleşen tarafın bireysel üyesi olan devlet memurlarının veya Eyalet bünyesinde çalışanveya meslek eğitimi gören personelin Alevi bayram günlerinde işten muaf tutulmaları mevcut ilgili yasal düzenlemelere ve toplu sözleşmelerdeki muafiyet hükümlerine göre düzenlenir.

Alevi bayram günleri şunlardır:

1. Aşure günü (değişken, Muharrem ayının 13. günü)
2. Hızır Lokması (16 Şubat)
3. Nevruz ve Hz. Ali’yianma günü (21 Mart)

Aşure gününün tarihihicri takvime göre belirlenir. Sözleşen taraf, her yıl değişen günleri en azından bir yıl önceden yazılı olarak Eyaletin cemaatlerden sorumlu bakanlığına ve Rheinland-Pfalz Eyaleti’nde kendi üyesi olan cemevlerine bildirmeyi taahhüt eder.

(3) Öğrencilerin Alevi bayram günlerinde izinli olarak derse katılmamaları konusu ilgili okul yasası düzenlemelerine göre belirlenir.

(4) Sözleşen taraf gerektiğinde üyelik belgesi düzenler.

 Madde 4

Gençler

(1) Taraflar,genç insanların kişiliklerinin özgürce gelişme hakkına; ebeveynlerinin aile durumundan bağımsız olarak desteklenme ve teşvik edilme hakkına; okul öncesi çağda eğitim alma ve Almanca dilini öğrenme haklarına; özellikle fiziksel ve ruhsal şiddetten ve ihmal edilmekten korunma hakkına; ve yaşlarına uygun ölçüde kendileri ile ilgili kararlar verme hakkınasahip olduklarını kabul ederler ve bu haklara kısıtsız uyulması konusunda mutabık olduklarını beyan ederler.

(2) Bu bağlamda sözleşen taraf gençlik çalışmalarını geliştirmeyi ve profesyonelleştirmeyi hedefler. Bu alanda iş birliği yapmak üzere sözleşme tarafları görüşmeler gerçekleştireceklerdir.

(3) Sözleşen taraf, mevcut yasalar temelinde Gençlik Yardım Kuruluşları kurma ve çalıştırma hakkına sahiptir. Bu tür kurumlardan faydalanmak genç bireylerin veya ebeveynlerinin dini aidiyetine bağlı olamaz.

(4) Rheinland-Pfalz Eyalet Gençlik Dairesi, sözleşen tarafın Sekizinci Sosyal Kanun, madde 75, fıkra 1’de belirlenen koşulları yerine getirmesi durumunda sözleşen tarafı eyalet düzeyinde Bağımsız Gençlik Yardım Kurumu olarak tanıyabilir. Şayet sözleşen taraf Sekizinci Sosyal Kanun, madde 75, fıkra 1’de belirlenen koşulları yerine getirmiş ise, eyalet düzeyinde Bağımsız Gençlik Yardım Kurumu olarak tanınması zorunludur.

Madde 5

Eğitim ve Araştırma

(1) Sözleşen taraf, yasal yönetmeliklerin öngördüğü kapsamda eğitim kurumları açma ve işletme hakkına sahiptir. Taraflar,maddi, idari ve hukuki olanakları çerçevesinde bu kurumların sözleşen tarafın üyelerinin ötesinde kamusal alanda da bilinmesi ve tanınması için yoğun çaba sarf edilecektir.

(2) Sözleşen taraf, kendi eğitim kurumlarını açma ve işletme hakkından bağımsız olarak devlet okullarını, genel zorunlu eğitimi ve devlet okullarında kapsamlı şekilde eğitime katılma ilkesini tanır.

(3) Eyalet, Aleviliğin bilimsel açıdan araştırılmasının sözleşen taraf için taşıdığı önemi tanır. Sözleşen tarafın başka eyaletler ile benzer sözleşmeler akdetmesi durumunda, Eyalet diğer eyaletler ile iletişim kurarak eyaletler üstü bilimsel araştırma projelerini başlatma olanakları üzerine görüşecektir.

 Madde 6

Alevilik Dersi

(1) Alevilik dersleriAlmanya Federal Cumhuriyeti Anayasası7. madde ve Rheinland-Pfalz Eyaleti Anayasası34. madde uyarınca düzenli müfredat dersidir. Alevilik dersleri sözleşen tarafın adına talebi üzerine kendi inanç ilkelerine uygun biçimde verilecektir.

(2) Sözleşen taraf, Eyalet için muhatap olacak Alevilik derslerinden sorumlu bir görevli tayin edecektir.

(3) Taraflar yürürlükte olan müfredatın sürdürülmesi ve şu ana kadar verilen Alevilik derslerinin devam etmesi için dersleri veren öğretmenlerin görevlerine devam etmeleri konusunda mutabık olduklarını beyan ederler.

(4) Alevilik dersi müfredatının oluşturulması ve geliştirilmesi sözleşen taraf ile mutabakat temelinde yapılır. Mutabakat sadece inançsal gerekçelerden dolayı reddedilebilir ve bu gerekçeler ilgili bakanlığa yazılı olarak bildirilmelidir.

(5) Alevilik dersi verme yetkinliği veya yetkisi devlet tarafından tanınır. Rheinland-Pfalz Eyaleti’nde,Alevilik dersi verme izni sadece sözleşen tarafın yetkilendirdiği öğretmenlere verilir.

 Madde 7

Özel Kurumlarda İnançHizmeti

(1) Eyalet, sözleşen tarafın özel kurumlarda, özellikle de ceza infaz kurumlarında, kendi bireysel üyeleri olan şahıslara Eyaletin ilgili bakanlıkları ile yapılan özel anlaşmalar temelinde inanç hizmeti vermesini destekler.

Madde 8

Mülkiyet Haklarının Güvence Altına Alınması, Kurum Açma ve İşletme

(1) Eyalet, Almanya Federal Cumhuriyeti Anayasası madde 140, Weimar Anayasası madde 138, fıkra 2 ve Rheinland-Pfalz Eyaleti Anayasası madde 44 uyarınca sözleşen tarafın kendi mülkiyeti ile ilgili mülkiyet hakkını ve diğer haklarını güvence altına aldığını beyan eder.

(2) Eyalet, sözleşen tarafın geçerli olan mevzuat çerçevesinde gerek cemevleri, ibadet mekânları ve toplantı salonları gerekse eğitim kurumları ve AABF’ye ait başka kurumlar kurma ve bu kurumları amacına uygun işletme hakkını garanti eder.

Madde 9

Dolaylı Devlet İdaresi İçinde Uygulama

Eyalet, tüm alanlarda standart bir uygulama sağlamak amacıyla belediyelerdeki bölge kamu kurumlarına ve Eyaletin denetiminde olan diğer kamu kurumlarına, kamu tüzel kişiliği statüsüne sahip kurumlara ve vakıflara bu sözleşmenin 3. maddesi (Alevi Bayram Günleri), 4. maddesi (Gençler), 7. maddesi (Özel Kurumlarda İnanç Hizmeti) ve 8. maddesi (Mülkiyet Haklarının Garantisi, Kurum Açma ve İşletme) uyarınca hareket etmelerini tavsiye eder.

Madde 10

Birlikte Çalışma Esasları

(1) Sözleşen taraflar, ilişkilerini yoğunlaştırmak için düzenli görüşmeler gerçekleştireceklerdir. Ayrıca her iki tarafı ilgilendiren hususlarda veya herhangi bir sorun ortaya çıktığında, özellikle de sözleşmede üzerinde anlaşma sağlanan konular ile ilgili bir sorun ortaya çıktığında, taraflar bu hususları halletmeden önce birbiriyle irtibat kurarak söz konusu hususları görüşeceklerdir. Bu durum, Rheinland-Pfalz Eyaleti Hükümeti’nin sözleşen tarafın çıkarlarına dolaysız olarak dokunan yasa tasarıları için de geçerlidir.

(2) Sözleşen taraf, kendi meselelerinin Eyalet nezdinde daimi olarak temsil edilmesi ve karşılıklı bilgilendirme amacıyla bir görevli tayin eder.

Madde 11

Dostluk Maddesi

Sözleşen taraflar, gelecekte bu sözleşmenin herhangi bir maddesinin yorumlanması veya uygulanması konusunda ortaya çıkabilecek fikir ayrılığını mümkün olduğunca mutabakat yoluyla çözecektir.

Madde 12

Geçerlilik Alanı ve Duyuru

(1) Bu sözleşme, sözleşen tarafça temsil edilen ve merkezi Rheinland-Pfalz Eyaleti’nde bulunan sözleşen tarafın tüm üye cemevlerini kapsar.

(2) Sözleşme tarafları, sözleşmenin kendi organlarında, üyeleri arasında ve kamuoyunda geniş şekilde yayılmasını ve üzerine anlaşılan maddelerin bilinmesini sağlayacaklardır. Taraflar bu sözleşmenin içeriği ile ilgili davranış ve sözlü açıklamaları birbirlerine izah etmek için her zaman hazır bulunacaklardır.

Artikel 13

Yürürlüğe Girme ve Düzeltme Maddesi

(1) Sözleşme taraflarının imzaladıkları bu sözleşme Rheinland-Pfalz Eyalet Hükümeti’nin Rheinland-Pfalz Eyalet Meclisi’ni bilgilendirdikten üç ay sonra yürürlüğe girecektir. Sözleşme metni, Eyaletin devlet ve dini cemaatler arası ilişkilerden sorumlu bakanlığı tarafından ortak resmi gazetede ve bakanlık resmi gazetesinde yürürlüğe girme tarihi ile birlikte yayınlanacaktır.

(2) Sözleşme tarafları, üç yıllık bir süreden sonra edinilen tecrübeleri değerlendirerek sözleşmeyi gerekirse tekrar gözden geçirerek gereken değişiklikler ve eklemeler üzerine görüşeceklerdir.

(3) Almanya Federal Cumhuriyeti Anayasası, madde 140, Weimar Anayasası, madde 137, fıkra 5, bent 2 ve Rheinland-Pfalz Eyaleti Anayasası, madde 43, fıkra 2 uyarınca sözleşen tarafa kamu tüzel kişilikli kurum sıfatı ve bununla bağlantılı hakların verilmesi durumunda bu sözleşme ilişkisi yeniden düzenlenebilir.‘‘

Mainz, 9Nisan 2019

Rheinland-Pfalz Eyaleti adına

– Malu Dreyer

 -Başbakan –

– Mainz, 9Nisan 2019

Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu adına

– Hüseyin Mat

Genel Başkan –

Alevi Haber  / Frankfurt