AKP'nin Alevilere yönelik girişimi, laik Cumhuriyetin altını oyacak bir adım olarak değerlendiriliyor

Ilımlı İslam dayatması

Amaç Sünnileştirmek

AKP'nin cemevlerine yasal statü tanıyıp, Alevi dedelerini de Diyanet'e bağlayarak başlatmayı düşündüğü girişimi samimi olmaktan uzak bulan Alevi örgüt ve önderleri, AKP'nin gizli amacının "Alevilerin Sünnileştirilme çabası", "Alevi dedelerinin maaşa bağlanarak iktidara uyumlu kılınması" ve "AKP'nin tabanını oluşturan tarikatlara özgürlük alanı açmak için yapılmış bir manevra" olduğu yorumlarında birleştiler.

İnançlar devletleştiriliyor

Hacı Bektaş Veli Kültür ve Tanıtma Dernekleri Genel Başkanı Tekin Özdil, AKP hükümetinin, ılımlı İslam modelinin Aleviler üzerinden uygulanmasını sağlamayı amaçladığını söyledi. AKP'nin "inançları devletleştirerek" laiklik ilkesini zedelediğini belirten Özdil, AKP'nin -gerçekten duyarlıysa- zorunlu din derslerini kaldırması gerektiğini vurguladı.

Tarikatların yolu açılacak

AKP'nin Alevileri asimile etme politikası güttüğünü savunan Karaca Ahmet Sultan Eğitim ve Kültür Vakfı Başkanı Muharrem Ercan, Aleviliği satanistlikle bir tutan siyasi anlayışın değişiminin samimi olduğunu düşünmediğini söyledi. Ercan, AKP'nin, bu girişimle laik Cumhuriyetin kazanımlarını zedeleyecek, tarikatlara geçit verecek bir hazırlık içinde olduğunun düşünülebileceğini belirtti.

İnce hesap peşindeler

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği'nden Yüksel Işık, Alevilere "İbadet yeriniz camidir, cemevi değil" tavrıyla yaklaşan AKP'nin siyasi hedef kitlesine Alevilerin girmiş olmasını "manidar" bulduklarını söylerken Şahkulu Sultan Vakfı Başkanı Mehmet Çamur, AKP'nin çözüm değil, Diyanet yoluyla kendisine bağlı Alevi dedeleri yaratmak istediğini savundu.

AKP'nin yeni açılımıyla laik devletin altının oyulduğuna, ılımlı İslam rolünün Aleviler üzerinden oynandığına dikkat çekildi

'Alevileri Sünnileştirme çabası'

AKP'nin cemevlerine yasal statü tanıyarak ve Alevi dedelerinin de Diyanet'e bağlı memur olarak çalıştırılmasını sağlayarak başlatmayı düşündüğü açılımı samimi olmaktan uzak bulan Alevi örgüt ve önderleri, AKP'nin gizli amacının "Alevilerin Sünnileştirilme çabası", "Alevi dedelerinin, Diyanet aracılığıyla iktidara bağlı kılınması isteği" ve "AKP'nin tabanını oluşturan tarikatlara özgürlük alanı açmak için yapılmış bir manevra" olduğu yorumlarında birleştiler.
Genel seçimlerde Alevi adaylar göstererek oylarına göz diken AKP'nin, bugün de "Alevi açılımı" ile Alevileri Sünnileştirme operasyonuna giriştiğini belirten Alevi örgüt ve önderleri, cemevlerine yasal statü verilerek, Alevi dedelerine maaş bağlanarak Alevilerin gerçek taleplerinin görmezden gelindiğini vurguladılar. Geçmişten bugüne üzerlerinden siyasal oyunlar eksik olmayan Aleviler, bu sürecin "yapay" olduğu görüşünde hemfikir. AKP'yi "samimi" olmaktan çok uzak bulan Aleviler, AKP'nin siyasi açılımının "Alevilerin Sünnileştirilme çabası", "Alevi dedelerinin, Diyanet aracılığıyla iktidara bağlı kılınması isteği" ve "AKP'nin tabanını oluşturnan tarikatlara özgürlük alanı açmak için bir manevra" amacını taşıdığı yorumlarında birleşiyorlar. Alevi örgüt ve önderleri, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın lağvedilmesi gerektiğini, zorunlu din derslerinin kaldırılması gerektiğini belirterek devletin tüm inançlara eşit mesafede durması gerektiği taleplerini de yineliyorlar.

ERCAN: ALEVİLİĞİ ASİMİLE ÇABASI

Karaca Ahmet Sultan Eğitim ve Kültür Vakfı Başkanı Muharrem Ercan, AKP'nin Diyanet aracılığıyla Alevileri asimile etme politikası güttüğünü söyledi. Ercan, Aleviliği, satanistlikle bir tutan siyasi anlayışın, bu denli değişiminin samimi olduğunu düşünmenin mümkün olmadığını vurguladı. AKP'yi yakından takip ettiklerini belirten ve inanç grupları üzerindeki oyunların çok olumsuz sonuçlar doğuracağı uyarısında bulunan Ercan, "AKP'nin, Alevilere yönelik açılım nabız yoklamasıyla, laik Cumhuriyetin kazanımlarını zedeleyecek, çeşitli tarikatlara geçit verilecek bir paket hazırlama çabası içinde olduğu da düşünülebilir. Alevileri, satanistlerle bir tutan bir zihniyetin birden bu şekilde bir açılım ortaya atması samimiyetsiz. Bizler AKP'nin bu konuda samimi olduğunu düşünmüyoruz, ancak Alevilere yönelik olumlu yaklaşımlar, AKP anayasasının içerisinde laik Cumhuriyetin kazanımlarını zedeleyecek bir paket içerisinde gelirse, laik Cumhuriyete karşı saldırıyı da kabul edemeyiz ve tepkimizi gösteririz" diye konuştu.

ALEVİLİK SÜNNİLEŞTİRİLMEYE ÇALIŞILIYOR

Alevi Bektaşi Eğitim Kültür Vakfı Başkanı Lütfi Kaleli de "Alevilik Sünnileştiriliyor" dedi. Yakın zamana dek Diyanet sorumlusu akademisyenlerin dahi "Hz. Ali'yi Aleviler seviyorlarsa, cemevlerine değil, camiye gelip namaz kılsınlar. Çünkü Hz. Ali ilk İslam olandır, 5 vakit namaz kılandır ve camide de şehit olandır" dediğini anımsatttı. İktidarın aktörlerinin bu konudaki " sabıkalarının" hafızalardan silinmediğini vurgulayan Kaleli, "18 Nisan 1994 seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na seçilen Başbakan Erdoğan 'ın ilk uygulaması, Atatürk'e saygı duruşuyla değil, Fatiha okutarak Meclis'in açılışını yapmak ve ardından da Karacaahmet Cemevi'ni gece yarısı dozerlerle yıktırmak oldu. Bununla da yetinmedi, 1996'da Sütlüce'de bulunan 9 bin metrekarelik Karaağaç Bektaşi Tekkesi'nin arsasını ikiye ayırıp 4 bin metrekarelik bölümünü belediyenin yan kuruluşu olan KİPTAŞ'a verdi, geri kalan bölümünü de şahsa sattı. Bu anlayıştan Alevilere dönük olumlu bir açılıma gelinmesi, samimi olamaz" dedi. Kaleli, bu veriler altında bakıldığında , "Cemevlerine yasal statü, Alevi dedelerine maaş vereceğiz" sözlerinin kâğıt üstündeki ifadeler olmaktan öte anlam taşımadığının ve AKP'nin siyasi temelinin bu anlayışı oluşturmaya engel olduğunun altını çizerek iktidarın tavrının ardındaki bir diğer nedenin de yerel seçimler öncesi "Alevi toplumun muhalefetini kırmak" olduğunu söyledi.

LAİK DEVLETİN ALTI OYULUYOR

Cemevlerine yasal statü kazandırılması gerektiğini ancak Alevi toplumun konuya her zaman laiklik temelinde yaklaştığını ifade eden Kaleli, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kaldırılması taleplerini sürdürdüklerini ve devletin toplumdaki inançlara eşit mesafede durması gerektiğini vurguladı. Kaleli, şöyle konuştu: "Diyanet İşleri Başkanlığı, Atatürk'ün kurduğu laik devlet yapısında, bugün laik Cumhuriyet içinde tam anlamıyla bir şeriat devleti örgütlenmesi haline gelmiştir. Bazı Aleviler, biz de Diyanet'in içinde yer alıp, pay alalım diyorlar. Alevilerin Diyanet'ten pay almasını sağlamak demek, Hıristiyanların, Yahudilerin din adamlarına da aynı hakkı verecektir. Böyle bir siyasi mantık olmaz. Talebimiz, zorunlu din dersinin ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kaldırılması."

TURAN ESER : Erdoğan'ın gözü Alevi oylarında

Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF) Genel Başkanı Turan Eser, Diyanet aracılığıyla " AKP'ye güdümlü Aleviler" yaratılmak istendiğini belirterek "Alevi dedeleri, resmi hırka giydirilmiş Alevi inancını Alevilere götüremez" dedi. AKP'nin somut bir açılımı olmadığı, ancak tepki toplamaya yönelik açıklamalarla iktidarın nabız ölçmeye çalıştığını belirten Eser, "Somut olarak görülen tek şey cemevlerinin ibadet yeri olarak kabul edilmesi" diye konuştu. Bu düzenlemenin amacının yerel seçimlerde Alevilerin oylarını elde etmek olduğunu vurgulayan Eser, AKP'nin temelde bu anlayışı benimsemediğini ancak AB'nin dayatmalarıyla konunun gündeme gelmesinin kaçınılmaz olması nedeniyle Alevilere yönelik politikalar geliştirmeye çalışıldığını söyledi. Eser, özetle şöyle konuştu: "Türkiye'de bu tür sorunların çözümü için bir toplumsal baskı artmaktadır. Alevilerin, Diyanet içerisindeki temsili Türkiye'nin laikleşmesini ve demokratikleşmesini sağlamadığı gibi mevcut kamburu daha da artıracaktır. Dedelerin kadroya alınması konusunda ise kimlerin alınacağı, hangi kriterlerin geçerli olacağı belirsiz. Resmi hırka giydirilmiş Alevi inancını, dedeler Alevilere götüremez. Götürse de karşılığını bulamaz. Bu bizim yol ve inanç öğretimize aykırıdır. Amaçları, Diyanet'e 2-3 bin AKP güdümlü Alevi yerleştirerek çıkar sağlamak." Eser, AKP iktidarının Diyanet İşleri Başkanlığı aracılığıyla "siyasal İslam ürettiğini" vurguladı. Eser, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, zorunlu bir ihtiyaç olarak geçiş dönemi projesi olarak kurulduğuna dikkat çekerek "Diyanet, bugün sanki laikliğin bir kazanımı olarak topluma dayatılmaya çalışılıyor. Bu çok tehlikeli ve Atatürk'ün vizyonuna aykırı" dedi.

TEKİN ÖZDİL : Aleviler üzerinde ılımlı İslam oyunu

Hacı Bektaş Veli Kültür ve Tanıtma Dernekleri Genel Başkanı Tekin Özdil de iktidarın söyleminin "samimiyetsiz" olduğunun altını çizerek AKP'nin, kendisine biçilen ılımlı İslam rolünü Aleviler üzerinde oynadığını söyledi. AKP'nin öngördüğü düzenleme ile inancın devletleştirildiğini belirten Özdil, şu değerlendirmede bulundu: "AKP şu anda ortaya bir taslak çalışması fikri atıyor ve her zamanki gibi kamuoyunun nabzına göre hareket etmek için önçalışma yapıyor. Burada ılımlı İslam modelinin Aleviler üzerinden uygulanmasının sağlanması amaçlanıyor. Her şeyi özelleştiren AKP hükümeti, bu kez 'inançları devletleştirerek' laiklik ilkesini zedeliyor. AKP'nin amacı, Alevi kurumlarına yönelik toplumda 'Bakın biz Alevilere statü veriyoruz ama Aleviler kabul etmiyorlar' anlayışı yaratmaya çalışıyorlar. AKP iktidarı, Alevilerin birikmiş sorunlarına gerçekten duyarlı olduğunu kanıtlamak istiyorsa, zorunlu din derslerini kaldırırlar ve cemevlerini tanırlar. Ancak, AKP'nin bu anlayışının içinde bazı cemaatlerin yolunu açma çalışması olduğunu düşünüyorum. Aleviler, laik demokratik Cumhuriyetin varlığı noktasında hassasiyetini koruyor. Aleviler, laiklik ilkesinin zedelenmesi ve Aleviliğin asimile edilmesi karşısındaki net tavrını koruyacaktır."

ALİ RIZA GÜLÇİÇEK : AKP SEÇMENE OYNUYOR

Eski CHP İstanbul milletvekili ve eski Avrupa Alevi Birlikleri Federasyonu Genel Başkanı Ali Rıza Gülçiçek, Alevi açılımı değil, AKP'nin yerel seçimler öncesi siyasi açılımının göstergesi olduğunu ve Alevilerin de bu oyuna dahil edildiğini söyledi. Gülçiçek, söz konusu açılımın nedeninin AKP'nin Türkiye'de alamadığı yerel yönetimlere göz dikmesi ve Alevileri oy deposu olarak gördüğünün göstergesi olduğunu belirtti. Gülçiçek, Alevilerin temel sorunlarının çözümü için kanun teklifleri sunduklarını, ancak AKP'nin o dönem mevcut düzenlemelere destek vermediğini anımsattı. "AKP, demokrasiye değil, seçmene oynuyor" diyen Gülçiçek, şu görüşlere yer verdi: "Artık Alevilerin sorunlarının çözümü için ciddi arayışlar içinde olduklarını görmezden gelmemek gereklidir. 4 bin kişiye maaş verilecek denilince, Alevilere de sıcak geliyor. Önümüzdeki dönemde seçimlerinde siyasi partiler bu talebi görmezden gelmemeli. AKP bu konuda çözüme yönelik tutum takınamaz. Alevilerin sorunlarına AKP'nin değil CHP'nin çözüm olacağına inanıyorum. AKP, Alevilerin görüşünü almamıştır ve samimi olduğu düşüncesi uyandıramamıştır."

MEHMET ÇAMUR : 'DEDE'LER 'HOCA' OLACAK

Şahkulu Sultan Vakfı Başkanı Mehmet Çamur ise AKP'nin amacının Alevilerin sorunlarına çözüm bulmak değil, iktidara bağlı olan Diyanet yoluyla kendisine bağlı Alevi dedeleri yaratma amacında olduğunu belirterek "Aleviler bu tehlikeli oyuna gelmemeli. Ahmet 'Dede' olarak gidecek. Ahmet 'Hoca' olarak geri dönecek" dedi. Çamur, diğer Alevi örgütlerinin aksine Diyanet'in kaldırılmasını değil, özerk bir yapıya kavuşturulması ve bir siyasi partinin organı olarak çalışmasının önüne geçilmesi gerektiğinin altını çizdi. Alevi inanç önderlerinin maaşa bağlanmasını sakıncalı bulduğunu belirten Çamur, " Diyanet kurumuna bağlı çalışan memur olarak görev yapacak olan Alevi dedeleri, zamanla günlük kaygılarla hareket edecek. Alevi dedeleri Diyanet'in kontrolünde olmamalı. Ahmet 'Dede' olarak gidecek. Ahmet 'Hoca' olarak geri dönecek. Emekli maaşını düşünerek hareket edecek. Bu insan ister istemez maaşını kim ödüyorsa onu kim atamışsa onun denetimi altına girecek. Devletin memuru durumunda olacak. Alevi dedeleri maaş alacak diye bu oyuna kanmamalı" diye konuştu.

CEMAL ŞENER : Tarikatların önü açılmak isteniyor

Araştırmacı-yazar Cemal Şener, AKP'nin Alevilik söyleminin altıda yatan gerçek nedenin diğer tarikatlara özgürlük tanımak olduğunun altını çizerek "Alevilik ne yazık ki yine samimi olmayan ve bir başka amacı gerçekleştirmek için üzerinde oynanan bir aracı olarak görülüyor" dedi. Şener, AKP'nin açılımının ardındaki gerçeği şöyle yorumladı: "AKP'deki bu ani değişimi iki şeye bağlıyorum. AB İlerleme Raporu'nda Alevilerin sorunlarına çözüm bulunamadığı ifadelerinin yer alması üzerine, AKP'ye karşı zorlama var. İkinci neden AKP, tarikat örgütlenmelerinin üzerine kurulu bir yapı. O tarikatlara daha fazla özgürlük tanımak için Aleviliği kullanmaya çalışıyor. Üçüncüsü de AKP'ye karşı direnen toplumsal iki güç var: Birincisi TSK diğeri de Aleviler. Alevilerin taleplerinden yana gibi görünerek Alevilere karşı bir operasyon yapılıyor izlenimi ediniyorum. AKP'nin samimi olduğu yönünde zerre kadar inancımız yok.. Olumlu şeyler olmasını Türkiye adına isteriz ancak AKP Alevileri kullanmak istiyor." Alevilere dönük uygulamaları, mutlaka Alevi kökenli kişilerin yapması beklentisi içinde olmadıklarını dile getiren Şener, Alevi dedelerinin Diyanet'e bağlı görev yapmasında diğer Alevi örgüt temsilcilerinin aksine bir sakınca görmediğini söyledi. Şener, "Bugüne dek bu adım atılmalıydı. Sünni yurttaşlara din adamları ile din hizmeti veriliyorsa eğer, Alevi yurttaşlara da bu hizmet Diyanet'e bağlı dedelerce verilmeliydi" dedi.

YÜKSEL IŞIK : Alevilerin sorunu Alevisiz çözülüyor

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Yüksel Işık , Alevilerin geçmişten bugüne benzer taleplerine "İbadet yeriniz camidir, cemevi değil" tavrıyla yaklaşan AKP'nin siyasi hedef kitlesine Alevilerin girmiş olmasını "manidar" bulduklarını söyleyerek "Geçmişte de birçok kez yaşandığı gibi yine Alevilik üzerine çözümü amaçlamayan ince hesaplar yapılıyor, çıkar amaçlı birtakım oyunlar oynanıyor" dedi. Alevi dedelerinin Diyanet'e bağlı çalışmasını doğru bulmadıklarını dile getiren Işık, Alevi dedelerinin kamu olanaklarından yararlandırılarak maaşa bağlanmasının sakıncalar yaratabileceğini söyledi. Her inancın, kendi din görevlisini istihdam edebilmesinin laik devlet gereği olduğunu belirten Işık, "Alevilerin inanç özgürlüğü sorununu Diyanet İşleri Başkanlığı üzerinden dini kontrol altında tutmak olarak algılayan devletin tuhaf laiklik anlayışını eleştirdikleri bilindiği halde, resmi konseptle Alevileri yan yana göstermek doğru değil. Çerçevesi demokratik hak ve özgürlüklerle çizilmiş kamu düzenini bozmamak şartıyla her inancın kendisini ifade eden ritüelleri ve simgeleri kullanmasını sonuna kadar savunmak, özgürlükçü laikliğin önkoşuludur" diye konuştu.

Ateş: Çamuroğlu kullanılıyor

ANKARA (ANKA) - CHP Ankara Milletvekili Yılmaz Ateş de, AKP'nin Alevilerin sorunlarının çözümüne dönük çalışma başlatmasını "yerel seçim" yatırımı olarak değerlendirdi. Alevilerin 3 temel isteği bulunduğuna dikkat çeken Ateş, "Aleviler, Madımak Oteli'nin müze yapılmasını, cemevlerinin ibadethane sayılmasını ve din derslerinin zorunlu olmaktan çıkarılmasını istiyor. Madımak Oteli'nin müze yapılması için anayasal değişikliğe ihtiyaç yok. İlgili bakanın talimatı ile çözülecek bir konu. Cemevlerinin ibadet yeri olarak kabul edilmesi ise imar kanununda yapılacak bir tek değişiklikle çözülebilir. Bunun içinde anayasa değişikliğine gerek yok. Din derslerinin zorunlu olmaktan çıkarılması içinse tek maddelik bir anayasa değişikliği gerekiyor. Buna CHP olarak biz destek veririz" diye konuştu.

Suni bir sorun yaratıldığını ileri süren Ateş, AKP'yi yerel seçimler öncesinde Reha Çamuroğlu 'nun iyi niyetini kullanmakla suçladı. Ateş, "Şimdi bir sorun yaratılıyor, sonra da onun rantı alınmak isteniyor. Şu anda AKP'nin yaptığı bu. Benim Reha Çamuroğlu'nun iyi niyetinden hiç şüphem yok. Samimidir, iyi niyetlidir. Ama AKP, Reha Çamuroğlu'nun iyi niyetini kullanıyor, sorun bu" dedi. Ateş, AKP'nin Alevilere dönük açılımlarının samimi olmadığını söyledi.

Tarkan TEMUR - Cumhuriyet - 03.12.2007